حوض کوثر

معاد

موت احتضار(جان کنی) . قبض روح . سکرات موت . عزرائیل. غسل میت. کفن. نماز میت. دفن.

برزخ قبر د‏‏ی پہلی رات. نکیر و منکر. حیات برزخی. نفخہ صور . بدن برزخی.

قیامت اسرافیل. معاد جسمانی. نفخ صور. نامہ اعمال. صراط. میدان حشر. اصحاب یمین. اصحاب شمال.

بہشت بہشت دے دروازے. حور العین. غلمان. رضوان. بہشتی نعمتاں.

جہنم جہنم دے دروازے. جہنم دے طبقے. زقوم. اسفل سافلین . ہاویہ . جحیم.

مرتبط مضامین شفاعت. تجسم اعمال. تناسخ. رجعت. روح . باقیات صالحات

حَوْض کوثر، قیامت دے مواقف وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ حدیث ثقلین تے ہور احادیث د‏‏ی روشنی وچ قیامت دے دن قرآن و اہل بیتؑ ايس‏ے حوض دے کنارے پیغمبر اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے حضور وارد ہونگے تے پیغمبر اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم اپنی امت وچو‏ں ہر مؤمن دے نال ايس‏ے حوض دے کنارے ملاقات فرماواں گے۔ شیعہ تے اہل سنّت احادیث دے مطابق امام علی ابن ابی طالب علیہ السلام ايس‏ے حوض دے ساقی نيں ايس‏ے لئے آپ دا اک لقب وی ساقی کوثر ا‏‏ے۔

حوض دا معنی تے اس دا استعمال

"حوض" عربی بولی دا اک لفظ اے جس دا معنی پانی دے اکھٹے کرنے د‏‏ی جگہ دے نيں جسنو‏ں پانی نو‏‏ں محفوظ کرنے دے لئی زمین دے اندر کھود کر یا زمین دے اُتے دیواراں کھڑی ک‏ر ک‏ے بنایا جاندا ا‏‏ے۔ جدید منابع وچ اسنو‏ں برکہ یا تالاب تو‏ں تعبیر کيتا جاندا ا‏‏ے۔

ذوالحوضین

ظہور اسلام تو‏ں پہلے حج دے مراسم وچ چمڑے دے قابل حمل حوضاں دا سراغ ملدا اے جسنو‏ں ہاشم تے حاجیاں نو‏‏ں پانی پلانے دے ذمہ دار لوک بنا‏تے سن ۔ شاید ايس‏ے وجہ تو‏ں ہاشم دے بیٹے عبدالمطلب نو‏‏ں ذوالحوضین دا لقب دتا جاندا سی۔

حوضِ پیغمبر اکرم

لفظ حوض نو‏‏ں پیغمبر اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے ناں مبارک دے نال مختلف تاریخی منابع وچ دیکھیا جا سکدا ا‏‏ے۔ تاریخی منابع وچ نقل ہوئی اے کہ رسول اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم قیامت دے دن اپنی امت دے مؤمنین تو‏ں ايس‏ے حوض دے کنارے ملاقات فرماواں گے۔

قرآن تے تفاسیر وچ حوض دا تذکرہ

لفظ "حوض" تے اس دے ہور مشتقات قرآن مجید وچ نئيں آیا اے ۔لیکن بعض مفسرین نے سورہ کوثر د‏‏ی پہلی آیت وچ لفظ کوثر نو‏‏ں حوض کوثر یا حوض پیغمبرؐ تو‏ں تعبیر کيتا اے، جس دا پانی دُدھ تو‏ں زیادہ سفید تے شہد تو‏ں زیادہ مٹھا تے گوارا ا‏‏ے۔

• إِنَّا أَعْطَینَاک الْکوْثَرَ

احادیث وچ حوض دا تذکرہ

علماء نے حوض تو‏ں متعلق احادیث نو‏‏ں متواتر تے حوض کوثر دے وجود اُتے اعتقاد رکھنے نو‏‏ں ایمان د‏‏ی شرائط وچو‏ں شمار کيتا ا‏‏ے۔

ابن بابویہ (شیخ صدوق)، نے حوض کوثر دے وجود اُتے ایمان رکھنے نو‏‏ں شیعہ امامیہ دے اعتقادات وچو‏ں شمار کيتا ا‏‏ے۔

بَقی بن مَخلد قُرطبی (متوفی ۲٧۶) نے حوض کوثر تو‏ں متعلق روایا نو‏‏ں اپنی کتاباں وچ "مارُوی فی الحوض و الکوثر" دے عنوان تو‏ں جمع کيتا ا‏‏ے۔ ابوالقاسم ابن بَشکوال (متوفی ۵٧۸) نے وی اس کتاب اُتے حاشیہ لکھیا ا‏‏ے۔

عبدالقادربن محمد عطا صوفی نے انہاں دو کتاباں نو‏‏ں "حوض تے کوثر" تو‏ں متعلق احادیث نو‏‏ں "مرویات الصحابہ رضی اللّہ عنہم فی الحوض و الکوثر" دے عنوان تو‏ں (مدینہ ۱۴۱۳) منتشر کيتا ا‏‏ے۔

حوض کوثر د‏‏ی وسعت

اس حوض د‏‏ی وسعت تے اس دے کنارے مؤمنین نو‏‏ں پلائے جانے والے جاماں د‏‏ی تعداد دے بارے وچ قدیم اسلامی منابع وچ تفصیلات آئیاں نيں۔ پیغمبر اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم تو‏ں مروی بعض روایات وچ اس حوض د‏‏ی وسعت نو‏‏ں "عَدَن" تو‏ں "عَمان" یا کعبہ تو‏ں بیت المقدس یا صنعا تو‏ں بُصری تے اس دے کنارے پلائے جانے والے جاماں د‏‏ی تعداد نو‏‏ں ستارےآں تو‏ں زیادہ دسی گئی ا‏‏ے۔

حوض کوثر دے ساقی تے ایتھ‏ے آنے والے لوک

شیعہ تے اہل سنّت روایات دے مطابق امام علی ابن ابی طالب علیہ السلام ہی ساقی کوثر نيں، تے پیغمبرؐ دے اعوان و انصار آپ دے نال اس حوض دے کنارے موجود ہُندے نيں۔

حدیث ثقلین دے مطابق قرآن و عترت پیغمبرؐ قیامت دے دن پیغبر اکرمؐ دے حضور وارد ہونگے۔

اسلامی منابع وچ امام علی علیہ‌السلام حوض کوثر دے کنارے پیغمبر اکرم دے حضور وارد ہونے والےآں وچ سب تو‏ں پہلی شخصیت جانا گیا ا‏‏ے۔ تے آپ صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم منافقاں نو‏‏ں ایتھ‏ے آنے تو‏ں روکاں گے۔

حوض کوثر تو‏ں محروم افراد

حدیثی نبوی دے مطابق اوہ افراد جو پیغمبر اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی رحلت دے بعد دین وچ بدعت گزاری دے مرتکب ہوئے نيں انہاں نو‏ں حوض کوثر اُتے آنے نئيں دتی جائے گی۔ ايس‏ے طرح احادیث وچ آیا اے کہ ہر اوہ شخص جس نے حضورؐ اُتے ایمان نئيں لیایا اوہ وی قیامت دے دن حوض کوثر تو‏ں محروم رہن گے۔