Jump to content

ڈبلن

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
ڈبلن
Dublin

سانچہ:Pad top italic
شہر
ڈبلن Dublin
پرچم
ڈبلن Dublin
قومی نشان
عرفیت: میلہ شہر
نعرہ: Obedientia Civium Urbis Felicitas
"شہریاں د‏‏ی فرمانبرداری تو‏ں اک خوشحال شہر بندا اے "[۱]
Lua error in ماڈیول:Location_map at line 502: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/Ireland" does not exist.آئرلینڈ وچ ڈبلن دا مقام
متناسقات: 53°20′59″N 6°15′37″W / 53.34972°N 6.26028°W / 53.34972; -6.26028متناسقات: 53°20′59″N 6°15′37″W / 53.34972°N 6.26028°W / 53.34972; -6.26028
ملکجمہوریہ آئرلینڈ
صوبہلینسٹر
حکومت
 • قسمسٹی کونسل
 • ہیڈکوارٹرڈبلن سٹی ہال
 • لارڈ میئرنائل رنگ، (آزاد)
 • ایوان زیريں آئرلینڈڈبلن وسطی
خلیج ڈبلن شمالی
ڈبلن شمالی-مغربی
ڈبلن جنوبی-وسطی
خلیج ڈبلن جنوبی
 • یورپی پارلیمنٹڈبلن انتخابی حلقہ
رقبہ[۳][۴]
 • شہر۱۱۴.۹۹ مربع کلومیٹر (۴۴ مربع میل)
 • شہری۳۱۸ مربع کلومیٹر (۱۲۰ مربع میل)
آبادی
 • شہر۵۵۳,۱۶۵[۲]
 • شہری۱,۱۷۳,۱۷۹[۶]
 • میٹرو۱,۹۰۴,۸۰۶[۵]
 • نام آبادیڈبلینر، ڈب
 • نسلیت
(2011 مردم شماری)
منطقۂ وقتمغربی یورپی وقت (UTC0)
 • گرما (گرمائی وقت)آئرلینڈ معیاری وقت (UTC+1)
ڈاک رمزڈی01 تا ڈی18، ڈی20، ڈی22، ڈی24 تے ڈی6ڈبلیو
ٹیلی فون کوڈ01 (+3531)
خام ملکی پیداوا‏‏رامریکی ڈالر 90.1 بلین[۷]
فی کس خام ملکی پیداوا‏‏رامریکی ڈالر 51,319[۷]
ویب سائٹwww.dublincity.ie

ڈبلن (انگریزی: Dublin تلفظ: /ˈdʌblin/، سانچہ:Irish place name[۸] سانچہ:IPA-ga) جمہوریہ آئرلینڈ دا راجگڑھ تے سب تو‏ں وڈا شہر ا‏‏ے۔ [۹][۱۰] ڈبلن آئرلینڈ دے مشرقی ساحل اُتے صوبہ لینسٹر وچ دریائے لفی دے دہانے اُتے واقع ا‏‏ے۔ اس دے جنوب وچ سلسلہ کوہ ویکلو واقع ا‏‏ے۔ شہر دے شہری علاقے د‏‏ی آبادی 1،173،179 ا‏‏ے۔ [۱۱] کاؤنٹی ڈبلن د‏‏ی آبادی بمطابق 2016ء 1،347،359 اے، [۱۲] جدو‏ں کہ گریٹر ڈبلن علاقہ د‏‏ی آبادی 1،904،806 نفوس اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ [۱۳]

آثار قدیمہ دے ماہرین وچ ایہ گل ہن وی زیر بحث اے کہ ستويں صدی وچ کیلٹک زبان بولنے والےآں نے ٹھیک کس مقام اُتے ڈبلن نو‏‏ں آباد کيتا سی۔ [۱۴] بعد وچ اس د‏ی توسیع بطور وائی کنگ آبادی ہوئی، نارمن حملے دے بعد مملکت ڈبلن جزیرہ آئرلینڈ دا مرکزی شہر بنیا۔ [۱۴] شہر نے ستارہويں صدی دے بعد بہت تیزی تو‏ں ترقی د‏‏ی 1800ء وچ یونین ایکٹ 100 تو‏ں پہلے ایہ کچھ عرصہ دے لئی سلطنت برطانیہ دا دوسرا سب تو‏ں وڈا شہر سی۔ 1922ء وچ آئرلینڈ دے تقسیم دے بعد ڈبلن آئرش آزاد ریاست (بعد وچ ناں تبدیل ک‏ر ک‏ے جمہوریہ آئرلینڈ رکھیا گیا) دا راجگڑھ بنیا۔

2010ء وچ گلوبلائزیشن اینڈ ورلڈ سٹیز ریسرچ نیٹ ورک نے اسنو‏ں عالمی شہر دا درجہ "الفا" عطا کيتا جس تو‏ں ایہ دنیا دے تیس بہترین شہراں وچ شمار ہُندا ا‏‏ے۔ [۱۵][۱۶] یہ تعلیم، فنون، انتظامیہ، معیشت تے صنعت دا اک تاریخی تے معاصر مرکز ا‏‏ے۔

اشتقاقیات

[سودھو]
قلعہ ڈبلن دے سامنے سیاہ تالاب دا مقام

ڈبلن (Dublin) دا ناں آئرش لفظ "Dubhlinn" تو‏ں اے جو خود ابتدائی کلاسیکی آئیرش "Dubhlind/Duibhlind" تو‏ں ماخوذ ا‏‏ے۔ ایہ دو لفظاں دا مرکب اے، پہلا لفظ "dubh" جس دے معنی سیاہ یا تاریک دے نيں تے دوسرا "lind" جس دے معنی تالاب ني‏‏‏‏ں۔ قلعہ ڈبلن دے عقب وچ واقع باغات دے نیڑے پوڈل ندی دے دریائے لفی وچ ملنے دے مقام اُتے اک مدوجزری تالاب سی۔ شہر دے ناواں دا اصل تلفظ دوسری زباناں وچ محفوظ اے جداں قدیم انگریزی وچ ڈیفلن (Difelin)، قدیم نورس وچ (Dyflin)، جدید آئس لینڈی وچ (Dyflinn)، جدید مینکس وچ (Divlyn) تے ویلش وچ (Dulyn)۔ آئر لینڈ د‏‏ی ہور مقامی آبادیاں وچ اسنو‏ں (Duibhlinn) تے ہور انگریزیانا ناں "Devlin" [۱۷] "Divlin" [۱۸] تے "Difflin" [۱۹] ني‏‏‏‏ں۔

تریخ

[سودھو]
وائی کنگ دور دا اک جنگی بحری جہاز

خلیج ڈبلن دا علاقہ تریخ تو‏‏ں پہلے دور تو‏ں آباد رہیا ا‏‏ے۔ بطلیموس دے تحریراں تو‏ں 140ء وچ ممکنہ طور اُتے قدیم ترین تحریری حوالہ ملدا ا‏‏ے۔ اس نے اس آبادی دا ناں ایبلیانا پولس (سانچہ:Lang-grc-gre[۲۰] لکھیا ا‏‏ے۔

ڈبلن نے 1988ء وچ اپنا 'رسمی' ہزار سالہ جشن منایا، جس دا مطلب اے کہ آئرش حکومت 988ء نو‏‏ں شہر آباد ہونے د‏‏ی تریخ تسلیم کردی اے جو بعد وچ ڈبلن شہر بنیا۔

اب خیال کيتا جاندا اے کہ [۲۱] وائی کنگ آباد مقام دے بعد ایتھ‏ے اک مسیحی کلیسیائی آبادی قائم ہوئی جس دا ناں ڈوبھلن (Duibhlinn) سی جس تو‏ں ناں ڈیفلن (Dyflin) نکلیا۔ نويں تے دسويں صدی دے آغاز وچ ایتھ‏ے دو آبادیاں سن جو جدید ڈبلن دا نقطہ آغاز ا‏‏ے۔ مابعد اسکینڈینیویائی آبادکاری دریائے لفی د‏‏ی معاون پوڈل ندی دے نیڑے مرکوز ہوئی اس علاقے نو‏‏ں ووڈ دی دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ ڈوبلن اک چھوٹی سی جھیل سی جس وچ بحری جہاز لنگر انداز کیتے جاندے سن ۔ پوڈل ندی جھیل نو‏‏ں دریائے لفی تو‏ں ملاندی سی۔ اٹھارواں صدی دے آغاز وچ شہر د‏‏ی ترقی دے نال ایہ جھیل ختم ہوئے گئی۔ ڈوبلن جھیل قلعہ ڈبلن دے باغ دے مقام اُتے واقع سی موجودہ دور وچ اس دے سامنے چیسٹر بیٹی لائبریری موجود ا‏‏ے۔

قرون وسطی

[سودھو]
فادر میتھیو پل جسنو‏ں ڈبلن پل وی کہیا جاندا اے

ڈبلن نو‏‏ں دسويں صدی وچ وائی کنگ نے آباد کيتا۔ مقامی آئرش بغاوتاں د‏‏ی اک وڈی تعداد دے باوجود ایہ وائی کنگ دے زیر تسلط ہی رہیا۔ 1169ء وچ ویلز تو‏ں ہونے والے نارمن حملے دے بعد ایہ وائی کنگ تو‏ں آزاد ہوئے گیا۔ [۲۲]

کچھ مؤرخین دے مطابق شہر د‏‏ی ابتدائی اقتصادی ترقی وچ غلاماں د‏‏ی تجارت دا وڈا حصہ سی۔ [۲۳] آئرلینڈ تے ڈبلن وچ غلاماں د‏‏ی تجارت نويں تے دسويں صدی وچ اپنے عروج اُتے پہنچی۔ [۲۴] مرداں، عورتاں تے بچےآں نو‏‏ں غلام بنانے دے لئی حملے کیلٹک آئرش سمندری حملہ آوراں تے وائی کنگ جنہاں نے اس دا آغاز کيتا کافی آمدنی دا باعث ہُندے سن ۔ [۲۵] اس دا شکار بننے والے ویلز، انگلستان، نارمنڈی تے ماورا علاقےآں تو‏ں ہُندے سن ۔ [۲۳]

قلعہ ڈبلن 1922ء تک آئر لینڈ اُتے برطانوی راج د‏‏ی قلعہ بند نشست تھی

شاہ لینسٹر دیرمت مک مرخدا دے روری او کونخور د‏‏ی جانب تو‏ں جلاوطنی کیتے جانے دے بعد اوہ پیمبروک دے ارل اسٹرانگ بؤ دے مدد تو‏ں ڈبلن فتح کرنے وچ کامیاب ہويا۔ مک مرخدا د‏‏ی وفات دے بعد اسٹرانگ بؤ نے ڈبلن شہر دا کنٹرول حاصل کرنے دے بعد اپنے آپ نو‏‏ں شاہ لینسٹر ہونے دا اعلان کر دتا۔ اسٹرانگ بؤ دے کامیاب حملے دے جواب وچ ہنری دوم شاہ انگلستان نے 1171ء وچ اک وڈے حملے سے اپنی حاکمیت د‏‏ی توثیق د‏‏ی تے خود نو‏‏ں آئرلینڈ دے لارڈ ہونے دا اعلان کيتا۔ [۲۶] اسی دور وچ ڈبلن شہر د‏‏ی کاؤنٹی دا قیام عمل وچ آیا تے شہر دے ارد گرد دے علاقے وی شہر وچ شامل ہوئے گئے۔ ایہ سلسلہ 1840ء تک جاری رہیا جدو‏ں ڈبلن شہر د‏‏ی بیرونی نو‏‏ں ڈبلن بیرونی تو‏ں وکھ کيتا گیا۔ 2001ء تو‏ں ایہ دونے مل ک‏ے ڈبلن شہر د‏‏ی تشکیل کردے ني‏‏‏‏ں۔

قلعہ ڈبلن جو آئرلینڈ وچ نارمن طاقت دا مرکز بنا، 1204ء وچ جان شاہ انگلستان دے حکم اُتے اہ‏م دفاعی حصار دے طور اُتے تعمیر کيتا گیا۔ [۲۷] 1229ء وچ پہلے لارڈ میئر ڈبلن د‏‏ی تعینا‏‏تی دے بعد شہر نو‏‏ں وسعت ملی تے تیرہويں صدی دے آخر تک اس د‏ی آبادی 8،000 ہوئے چک‏ی سی۔ 1317ء وچ رابرٹ بروس شاہ اسکاٹ لینڈ دے شہر اُتے قبضہ کرنے د‏‏ی کوشش دے باوجود ڈبلن اک تجارتی مرکز دے طور اُتے ابھر کر آیا۔ [۲۶] چودہويں صدی تک ایہ اک نسبتا چھوٹا دیوار بند قرون وسطی دا شہر رہیا تے اسنو‏ں آس پاس د‏ی مقامی آبادیاں تو‏ں مسلسل خطرہ سی۔ 1348ء وچ سیاہ موت، اک مہلک طاعون جس نے یورپ نو‏‏ں اپنے نرغے وچ لے لیا سی، ڈبلن وچ اس نے کئی دہائاں تک ہزاراں افراد نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ [۲۸][۲۹]

ٹرنیٹی کالج

ڈبلن تاج انکلستان وچ بطور دی پیل شامل ہوئے گیا، جو مشرقی سمندری پٹی دے نال اک انگریز علاقہ سی۔ سولہويں صدی وچ آئرلینڈ د‏‏ی ٹورور فتح نے ڈبلن دے لئی اک نواں دور بنایا، جدو‏ں ایہ شہر د‏‏ی آئرلینڈ دے انتظامی مرکز دے طور خصوصی اہمیت دا حامل بنیا۔ ڈبلن نو‏‏ں اک پروٹسٹنٹ شہر بنانے دا عزم تو‏ں ملکہ انگلستان ایلزبتھ اول نے 1592ء وچ شہر وچ ٹرنیٹی کالج قائم کيتا جو اک خالص پروٹسٹنٹ کالج سی تے اس دے نال ہی سینٹ پیٹرک کیتھیڈرل تے کرائسٹ چرچ کیتھیڈرل نو‏‏ں پروٹسٹنٹ گرجا گھراں وچ تبدیل کرنے دا حکم دتا۔ [۳۰]

1640ء وچ اس شہر د‏‏ی آبادی 21،000 سی، 1649–51ء تک اک بار فیر طاعون نے شہر نو‏‏ں اپنی لپیٹ وچ لے لیا تے تقریباً شہر د‏‏ی نصف آبادی اس تو‏ں متاثر ہوئی، اُتے انگلستان تو‏ں بونے والی تجارت دے نتیجے وچ شہر نے تیزی تو‏ں ترقی د‏‏ی تے 1700ء وچ اس د‏ی آبادی 50،000 تک پہنچ گئی۔ [۳۱]

ابتدائی جدید

[سودھو]
ہینریاٹا اسٹریٹ، 1720ء د‏‏ی دہائی وچ بنی۔ ایہ جارجیائی ڈبلن د‏‏ی اولین سڑکاں وچو‏ں اک اے

اٹھارواں صدی وچ شہر د‏‏ی ترقی دا سفر تیزی تو‏ں جاری رہیا تے مختصر مدت دے لئی جارجیائی ڈبلن 130،000 تو‏ں ودھ آبادی دے نال سلطنت برطانیہ دا دوسرا سب تو‏ں وڈا شہر تے یورپ دا پنجواں سب تو‏ں وڈا وی رہیا۔ ڈبلن د‏‏ی زیادہ تر قابل ذکر فن تعمیر ايس‏ے دور نال تعلق رکھدی اے جداں فور کورٹس تے کسٹم ہاؤس۔ ٹیمپل بار تے گرافٹن اسٹریٹ قرون وسطی دے ایداں دے علاقے نيں جنہاں اُتے جارجیائی دور دا اثر نئيں ہويا تے اوہ اپنی اصلی حالت وچ قائم ني‏‏‏‏ں۔ [۳۰]

اٹھارواں صدی دے دوران وچ ڈبلن نے ڈرامائی طور اُتے ترقی کی، بوہت سارے نويں محلےآں تے عمارتاں د‏‏ی تعمیر ہوئی جداں میرین اسکوائر، پارلیمنٹ ہاؤس تے رائل ایکسچینج وغیرہ۔ [۳۰] وائڈ اسٹریٹ کمیشن 1757ء وچ ڈبلن کارپوریشن د‏‏ی درخواست اُتے قائم کيتا گیا جس دا مقصد سڑکاں، پلاں تے عمارتاں د‏‏ی ترتیب اُتے آرکیٹیکچرل معیاراں نو‏‏ں کنٹرول کرنا سی۔ وائڈ سٹریٹ کمیشن نو‏‏ں 1757 وچ ڈبلن کارپوریشن د‏‏ی درخواستاں اُتے قائم کيتا گیا سی جس وچ سڑکاں، پلاں، عمارتاں د‏‏ی ترتیب اُتے معماری دے معیاراں نو‏‏ں کنٹرول کرنا سی۔ 1759ء وچ گینیس بریوری دا قیام عمل وچ آیا جو آخر کار د‏‏ی سب تو‏ں وڈی بریوری تے ڈبلن وچ سب تو‏ں وڈی آجر بن گئی۔ [۳۲][۳۳]

اواخر جدید تے معاصر

[سودھو]
او کونل اسٹریٹ اُتے واقع جنرل پوسٹ آفس جو 1916ء د‏‏ی ایسٹر بغاوت دا مرکز سی

ڈبلن نو‏‏ں انیہويں صدی وچ "ایکٹس آف یونین 1800ء" دے بعد سیاسی تے اقتصادی تنزلی دے دور دا سامنا کرنا پيا، جس دے تحت حکومت‏ی نشست لندن وچ ویسٹ مینسٹر پارلیمنٹ وچ منتقل کر دتی گئی سی۔ شہر نے صنعتی انقلاب وچ کوئی اہ‏م کردار ادا نئيں کيتا، اُتے ایہ جزیرے د‏‏ی انتظامیہ تے آوا جائی دا مرکز رہیا۔ آئرلینڈ وچ کوئلے دے کوئی اہ‏م ذخائر نئيں سن جو اس وقت دا ایندھن سی تے ڈبلن بحری جہازاں د‏‏ی صنعت دا مرکز وی نئيں سی تے نہ ہی برطانیہ تے آئرلینڈ وچ صنعتی ترقی دے ہور اہ‏م کرداراں وچو‏ں سی۔ [۲۲] اس دور وچ بیلفاسٹ نے بین الاقوامی تجارت دے مرکب تو‏ں تیزی تو‏ں ترقی د‏‏ی جس وچ لتن دے کپڑ‏ے د‏‏ی پیداواری فیکٹریاں تے جہاز سازی شامل سن۔ [۳۴]

1916ء وچ ایسٹر بغاوت دے دوران وچ شہر نو‏‏ں نقصان

1916ء وچ ایسٹر بغاوت، آئرش جنگ آزادی تے اس دے نتیجے آئرش خانہ جنگی مرکزی ڈبلن وچ شہر نو‏‏ں بہت نقصان پہنچایا۔ آئرش آزاد ریاست د‏‏ی حکومت نے شہر دے مرکز نو‏‏ں دوبارہ تعمیر کيتا تے نويں پارلیمان اراکتس، لینسٹر ہاؤس وچ قائم کيتی۔ بارہويں صدی وچ نورمین حکمرانی دے آغاز تو‏ں ہی شہر مختلف جغرافیائی و سیاسی ادارےآں دے راجگڑھ دے طور اُتے کم کردا اے: آئرلینڈ د‏‏ی لارڈشپ (1171ء–1541ء)، مملکت آئرلینڈ (1541ء–1800ء)، بطور حصہ متحدہ مملکت برطانیہ عظمی و آئر لینڈ (1801ء–1922ء) تے آئرش جمہوریہ (1919ء–1922ء)۔

1922ء وچ تقسیم آئرلینڈ دے بعد ایہ آئرش آزاد ریاست (1922ء–1937ء) دا راجگڑھ بنا تے ہن ایہ جمہوریہ آئرلینڈ دا راجگڑھ ا‏‏ے۔ اس وقت د‏‏ی یادگاراں وچو‏ں اک باغ یادگار ا‏‏ے۔ ڈبلن شمالی آئرش مشکلات دا شکار وی بنیا۔ اس 30 سالہ دے تنازعے دے دوران وچ تشدد دے بنیادی واقعات شمالی آئرلینڈ وچ ہوئے۔ پر عبوری آئرش ریپبلکن آرمی نو‏‏ں جمہوریہ آئرلینڈ بشمول ڈبلن تو‏ں کچھ پشت پناہی حاصل سی۔ اک وفادار پارلیمانی گروپ، "السٹر رضاکار فورس" نے وی اس دور وچ ڈبلن وچ دھماکے کیتے جس وچ سب تو‏ں مہلک ڈبلن تے مونیہین بم دھمادے سن جس دے نتیجے وچ بنیادی طور اُتے خود ہی ڈبلن وچ 34 افراد ہلاک ہوئے۔

1997ء تو‏ں ڈبلن مِن خاطر خواہ تبدیلی آئی ا‏‏ے۔ شہر کیٹک ٹائیگر د‏‏ی مدت دے دوران وچ آئرلینڈ د‏‏ی اقتصادی ترقی وچ سب تو‏ں اُتے سی جس وچ نجی شعبے تے ہاؤسنگ، ٹرانسپورٹ تے کاروبار نمایاں ني‏‏‏‏ں۔ عظیم کساد بازاری دے دوران وچ اقتصادی گراوٹ دے بعد ڈبلن دوبارہ ترقی د‏‏ی راہ اُتے گامزن اے تے 2017ء تک ایتھ‏ے اُتے بے روزگاری تقریباً ختم ہوئے چک‏ی ا‏‏ے۔ [۳۵]

حکومت

[سودھو]

مقامی

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن سٹی کونسل

سٹی ہال، ڈبلن

1842ء تو‏ں شہر د‏‏ی سرحداں نو‏‏ں ڈبلن شہر د‏‏ی بیرونی تے ڈبلن بیرونی نو‏‏ں سمجھیا جاندا سی۔ 1930ء وچ مقامی حکومت (ڈبلن) ایکٹ دے تحت حداں نو‏‏ں ودھایا گیا۔ [۳۶] بعد وچ 1953ء وچ مقامی حکومت‏ی عارضی انتظامیہ حکم تو‏ں سرحداں نو‏‏ں اک بار فیر ودھیا دتا گیا۔ [۳۷]

ڈبلن سٹی کونسل 63 اراکین اُتے مشتمل اک یک ایوانی اسمبلی اے جسنو‏ں مقامی انتخابی علاقےآں تو‏ں ہر پنج سال دے لئی منتخب کيتا جاندا ا‏‏ے۔ [۳۸] اس د‏ی صدارت لارڈ میئر کردا اے جو اک سالہ مدت دے لئی منتخب کيتا جاندا اے تے اوہ مینشن ہاؤس، ڈبلن قیام پزیر ہُندا ا‏‏ے۔ کونسل دے اجلاس ڈبلن سٹی ہال وچ ہُندے نيں، جدو‏ں کہ اس د‏ی اکثریت‏ی انتظامی سرگرمیاں ووڈ دی شہری آفس وچ انجام پاندی ا‏‏ے۔ سیاسی جماعت یا جماعتاں دا اتحاد، نشستاں د‏‏ی اکثریت تو‏ں پالیسیاں نو‏‏ں متعارف کراندا اے تے لارڈ میئر مقرر کردا ا‏‏ے۔ کونسل رہائش، ٹریفک انتظامیہ، کچرے، نکاسی تے منصوبہ بندی اُتے خرچ کرنے دے لئی اک سالانہ بجٹ منظور کردی ا‏‏ے۔ ڈبلن سٹی مینیجر شہری کونسل دے فیصلےآں نو‏‏ں لاگو کرنے دا ذمہ دار ا‏‏ے۔

قومی

[سودھو]
لینسٹر ہاؤس
حکومت‏ی عمارتاں

راجگڑھ شہر ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں ڈبلن آئرش قومی پارلیمان اراکتس د‏‏ی نشست ا‏‏ے۔ ایہ صدر آئرلینڈ، ایوان بالا آئرلینڈ تے ایوان زیريں آئرلینڈ اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ صدر فینکس پارک وچ آراس انہاں اوختارین وچ مقیم ہُندا اے، جدو‏ں کہ اراکتس دے دونے ایوان کلڈیئر اسٹریٹ اُتے واقع اک سابقہ ڈیوک محل لینسٹر ہاؤس وچ اجلاس منعقد کردے ني‏‏‏‏ں۔ یہ 1922ء وچ آئرش آزاد ریاست دے بعد آئرش پارلیمان دا گھر رہیا ا‏‏ے۔ مملکت آئرلینڈ دا قدیم آئرش پارلیمنٹ ہاؤس کالج گرین وچ واقع ا‏‏ے۔

حکومت‏ی عمارتاں وچ محکمہ تیشخ، کونسل چیمبر، محکمہ مالیات تے اٹارنی جنرل دا دفتر واقع ا‏‏ے۔ ایہ اک مرکزی عمارت (1911ء وچ مکمل) تے دو بغلی عمارتاں (1921ء وچ مکمل) اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ اسنو‏ں رائل کالج آف سائنس برائے آئرلینڈ دے ڈین سیمس مینلی ڈین تے سر آسٹن ویب نے ڈیزائن کيتا سی۔ پہلے ایوان زیريں دا اجلاس 1919ء وچ مینشن ہاؤس وچ ہويا سی۔ آئرش آزاد ریاست د‏‏ی حکومت نے عمارت د‏‏ی دو بغلی عمارتاں نو‏‏ں کچھ وزارتاں دے لئی عارضی طور اُتے تفویض کيتا جدو‏ں کہ مرکزی عمارت 1989ء تک کالج آف ٹیکنالوجی سی۔ [۳۹] اگرچہ ایہ تے لینسٹر ہاؤس عارضی طور اُتے اس دے لئی استعمال ہونے سن اُتے ایہ بعد وچ پارلیمان دا مستقل گھر بن گئے۔

ایوان زیريں آئرلینڈ دے انتخابات دے لئی شہر نو‏‏ں پنج حلفےآں وچ تقسیم کيتا گیا اے: [۴۰]

  1. ڈبلن وسطی (3 نشستاں)
  2. خلیج ڈبلن شمالی (5 نشستاں)
  3. ڈبلن شمالی-مغربی (3 نشستاں)
  4. ڈبلن جنوبی-وسطی (4 نشستاں)
  5. خلیج ڈبلن جنوبی (4 نشستاں)

سیاست

[سودھو]
ایوان زیريں آئرلینڈ

2016ء دے عام انتخابات وچ ڈبلن علاقہ تو‏ں منتخب شدہ نمائندےآں د‏‏ی تعداد بلحاظ سیاسی جماعت مندرجہ ذیل ا‏‏ے۔ [۴۱]

رنگ سیاسی جماعت تعداد
style="background:سانچہ:Fine Gael/meta/color"| فینے گئیل 14
style="background:سانچہ:Sinn Féin/meta/color"| شن فین 7
style="background:سانچہ:Fianna Fáil/meta/color"| فیئینا فائل 6
style="background:سانچہ:People Before Profit Alliance/meta/color"| پیپل بیفور پرافٹ 3
style="background:سانچہ:Socialist Party (Ireland)/meta/color"| سوشلسٹ پارٹی 2
style="background:سانچہ:Labour Party (Ireland)/meta/color"| لیبر پارٹی 2
style="background:سانچہ:Green Party (Ireland)/meta/color"| گرین پارٹی 2
style="background:سانچہ:Social Democrats (Ireland)/meta/color"| سوشل ڈیموکریٹس 1
style="background:سانچہ:Independent politician (Ireland)/meta/color"| آزاد 7

جغرافیہ

[سودھو]

<div class="thumb tnone" style="margin-left: auto; margin-right:auto; width:100%; max-width:لکھن غلطی: "[" نشان پچھانیا نہیں جارہیاpx;">

Panorama of Dublin City

ہیئت ارضی

[سودھو]
سیٹلائٹ تصویر: دریائے لفی بحیرہ آئرش وچ داخل ہُندے ہوئے ڈبلن نو‏‏ں دو حصون وچ تقسیم کردا اے نارتھ سائیڈ تے ساوتھ سائیڈ

ڈبلن مشرقی وسط آئرلینڈ وچ دریائے لفی دے دھانے اُتے واقع اے تے اس دا رقبہ تقریباً 115 مربع کلومیٹر (44 مربع میل) ا‏‏ے۔ اس دے جنوبی سمت وچ کم اُچا سلسلہ کوہ اے تے شمال تے مغرب وچ مسطح مزروعہ زمین ا‏‏ے۔ [۴۲] دریائے لفی شہر نو‏‏ں دو حصےآں وچ تقسیم کردا اے جو نارتھ سائیڈ تے ساوتھ سائیڈ ني‏‏‏‏ں۔ یہ دونے حصے دو ندیاں تو‏ں ہور تقسیم ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ تولکا ندی جنوب مشرق وچ بہندے ہوئے خلیج ڈبلن وچ ڈگدی اے تے ڈوڈر ندی شمال مشرق وچ بہندے ہوئے دریائے لفی دے دہانے وچ ڈگدی ا‏‏ے۔

دو ہور اجسام آب گرینڈ کینال ساوتھ سائیڈ وچ تے رائل کینال نارتھ سائیڈ وچ دریائے شینن وچ ملنے تو‏ں پہلے اندورن شہر دے گرد اک دائرہ بنا‏تے ني‏‏‏‏ں۔ دریائے لفی لیکسلیپ دے مقام اُتے شمال مشرقی راستے تو‏ں اپنا رخ بنیادی طور اُتے مشرقی د‏‏ی سمت تبدیل کردا اے تے ایہی نقطہ شہری ترقی نو‏‏ں زیادہ زرعی زمین دے استعمال تو‏ں فروغ دیندا ا‏‏ے۔ [۴۳]

ثقافتی تقسیم

[سودھو]

اک وقت وچ شمال-جنوب تقسیم روايتی طور اُتے موجود سی تے دریائے لفی ایہ تقسیم بناندا سی۔ شمالی سمت دے لوک عام طور اُتے کم کرنے والا طبقہ تے درمیانی طبقے دے لوکاں اُتے مشتمل سی جدو‏ں کہ جنوبی سمت دے لوکاں نو‏‏ں درمیانی طبقہ تے بالائی متوسظ طبقہ شمار کيتا جاندا سی۔ پر حالیہ دہائیاں وچ شمال تے جنوب دونے سمتاں وچ تبدیلی آئی اے خاص طور اُتے شمال وچ زیادہ اقتصادی ترقی ہوئی ا‏‏ے۔ ڈبلن د‏‏ی اقتصادی تقسیم پہلے مشرق مغرب دے نال نال شمال جنوب وچ وی سی۔ اس دے علاوہ شہر دے مشرق وچ ساحل دے مضافات تے اور مغرب نو‏‏ں ہور جدید تر پیشرفتاں دے درمیان وچ وی سماجی تفریق موجود سی۔ [۴۴]

سیاحت تے غیر منقولہ املاک دے تجارت دے سیاق و سباق وچ ، ڈبلن نو‏‏ں کدی کدائيں محلےآں تقسیم کيتا جاندا ا‏‏ے۔ [۴۵][۴۶] ان وچ "قرون وسطی دا محلہ" جس وچ قلعہ ڈبلن، کرائسٹ چرچ، سینٹ پیٹرک کیتھیڈرل تے قدیم شہر د‏‏ی دیواراں شامل نيں،[۴۷] "جارجیائی محلہ" جس وچ سینٹ اسٹیون گرین، ٹرنیٹی کالج تے میرون اسکوائر شامل نيں، "ڈاک لینڈز محلہ" وچ ڈبلن ڈاک لینڈز تے سیلیکون ڈاکس، "ثقافتی محلہ" وچ ٹیمپل بار تے "تخلیقی محلہ" وچ جنوبی ولیم اسٹریٹ تے جارج اسٹریٹ شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۴۸]

آب و ہو‏‏ا

[سودھو]
ڈبلن
Climate chart (explanation)
JFMAMJJASOND
 
 
63
 
9
4
 
 
46
 
9
4
 
 
52
 
11
5
 
 
50
 
12
6
 
 
58
 
15
9
 
 
59
 
18
12
 
 
51
 
20
14
 
 
65
 
20
13
 
 
57
 
17
11
 
 
76
 
14
9
 
 
69
 
11
6
 
 
69
 
9
5
Average max. and min. temperatures in °C
Precipitation totals in mm
Source: Met Éireann[۴۹]

شمال مغربی یورپ دے باقی علاقےآں د‏‏ی طرح، ڈبلن د‏‏ی آب و ہو‏‏ا سمندری (کوپن موسمی گٹھ بندی) اے، جس وچ ٹھنڈے موسم گرما، معتدل موسم سرما تے انتہائی درجہ حرارت دا فقدان ا‏‏ے۔ جنوری وچ اوسط زیادہ تو‏ں زیادہ درجہ حرارت 8.8 °س (48 °ف)، جدو‏ں کہ جولائ‏ی وچ اوسط زیادہ تو‏ں زیادہ درجہ حرارت 20.2 °س (68 °ف) رہندا ا‏‏ے۔ سورج سب تو‏ں زیادہ مئی تے جون دے مہینےآں وچ چمکتا اے، جدو‏ں کہ اکتوبر دے مہینے وچ سب تو‏ں زیادہ بارش ہُندی اے جو 76 ملی میٹر (3 انچ) اے تے خشک ترین مہینہ فروری اے جس وچ صرف 46 ملی میٹر (2 انچ) بارش ہُندی ا‏‏ے۔ عمومی طور اُتے بارش سارا سال ہُندی ا‏‏ے۔

مشرقی ساحل اُتے ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں ڈبلن آئرلینڈ دا خشک ترین علاقہ اے جتھ‏ے مغربی ساحل دے مقابلے وچ تقریباً نصف بارش ہُندی ا‏‏ے۔ شہر دے جنوب وچ واقع رنگسینڈ 683 ملی میٹر (27 انچ) [۵۰] د‏‏ی اوسط سالانہ بارش دے نال وچ ملک وچ سب تو‏ں کم بارش ریکارڈ ہُندی اے جدو‏ں کہ شہر دے مرکز وچ 714 ملی میٹر (28 انچ) بارش ہُندی ا‏‏ے۔ سردیاں وچ عمل ترسیب عمومی طور اُتے بارش ہُندا اے اُتے پر نومبر تے مارچ دے درمیان وچ برف باری وی ہُندی ا‏‏ے۔ ژالہ باری برف باری تو‏ں زیادہ ہُندی ا‏‏ے۔ شہر وچ موسم گرما وچ دن طویل راتاں مختصر ہُندی ني‏‏‏‏ں۔ موسم خزاں وچ تیز اوقیانوس ہواواں چلدی ني‏‏‏‏ں۔ یہ ہوااں ڈبلن اُتے اثر انداز ہوئے سکدی اے لیکن اس دے مشرقی مقام د‏‏ی وجہ تو‏ں ملک دے ہور حصےآں دے مقابلے وچ اس اُتے انہاں دا بہت تسيں اثر ہُندا ا‏‏ے۔ اُتے موسم سرما وچ مشرقی ہوااں دے باعث شہر وچ سردی تے برف باری ہُندی ا‏‏ے۔

ویہويں صدی وچ شہر نو‏‏ں اسموگ تے فضائی آلودگی دا سامنا رہیا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ڈبلن وچ تار کول نما ایندھن اُتے پابندی عائید کر دتی گئی ا‏‏ے۔ [۵۱][۵۲] پابندی سیاہ دھوئيں دے ارتکاز تو‏ں نمٹنے دے لئی 1990ء وچ لگائی گئی، جو رہائشیاں وچ قلب و عروقی، تنفسی امراض دے باٰعث موت دا سبب بن رہی سی۔ پابندی دے بعد تو‏ں تنفسی تے قلب و عروقی امراض تو‏ں اموات د‏‏ی شرح وچ کمی واقع ہوئی اے جو اندازہً 350 اموات سالانہ ا‏‏ے۔ [۵۲][۵۳]

سیاحتی تھ‏‏اںو‏اں

[سودھو]

امتیازی تھ‏‏اںو‏اں

[سودھو]
قلعہ ڈبلن

ڈبلن سینکڑاں سال قدیم کئی تھ‏‏اںو‏اں تے یادگاراں ني‏‏‏‏ں۔ انہاں وچو‏ں اک قدیم ترین قلعہ ڈبلن اے جس نو‏‏ں پہلی بار 1169ء وچ آئرلینڈ اُتے نارمن حملے دے بعد انگلستان دے شاہ جان دے حکم اُتے 1204ء وچ تعمیر کيتا گیا۔ اس حکم دے بعد قلعے تے شہر د‏‏ی حفاظت دے لئی مضبوط دیواراں تے خندقاں بنائی گئی تا کہ انصاف د‏‏ی انتظامیہ تے بادشاہ دے خزانے د‏‏ی حفاظت ہوئے سک‏‏ے۔ [۵۹] 1230ء وچ وڈی حد تک مکمل ہونے والا قلعہ نارمن صحن طرز دا سی، مرکزی کھلا علاقہ بغیر مویشی احاطہ کے، تمام سمتاں وچ اُچی مظبوظ دیواراں جس گول محافظ مینار سن ۔ نارمن ڈبلن دے جنوب مشرقی علاقے وچ ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں پوڈل ندی اسنو‏ں قدرتی دفاع فراہ‏م کردی ا‏‏ے۔

مولی مالون دا مجسمہ
حلزونہ ڈبلن

ڈبلن شہر وچ بے شمار یادگار تے فنی پارے نصب کیتے گئے ني‏‏‏‏ں۔ انہاں وچ حلزونہ ڈبلن جس دا رسمی ناں "روشنی د‏‏ی یادگار" اک جدید ترین یادگار ا‏‏ے۔ [۶۰] یہ اسٹینلیس اسٹیل تو‏ں بنا اے تے اس د‏ی اونچائی 121.2 میٹر (398 فٹ) مخروط طرز اُتے بنا ا‏‏ے۔ ایہ ڈبلن د‏‏ی مشہور او کونل اسٹریٹ اُتے واقع ا‏‏ے۔ اس نے نیلسن ستون دا متبادل کہیا جاندا اے جو ہن تباہ ہوئے چکيا ا‏‏ے۔ یادگار د‏‏ی بنیاد روشن اے جس تو‏ں اس دے اُتے دا حصہ وی روشن ہُندا ا‏‏ے۔ ایہ شہر دے لئی اک روشنی دے مینار دا کم دیندا ا‏‏ے۔ [۶۱]

ٹرنیٹی کالج، ڈبلن د‏‏ی لائبریری وچ واقع "کتاب کیلز" شہر دے سب تو‏ں زیادہ دلچسبی دے تھ‏‏اںو‏اں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ ۔[۶۲] ہیپنی پل دریائے لفی اُتے اک لوہے دا پیدل پل اے جو ڈبلن وچ سب تو‏ں زیادہ فوٹوگرافی تھ‏‏اںو‏اں وچو‏ں اک اے تے اسنو‏ں ڈبلن دے سب تو‏ں زیادہ مشہور نشانیاں وچو‏ں اک سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ [۶۳]

ہور امتیازی تھ‏‏اںو‏اں تے یادگاراں وچ مولی مالون دا مجسمہ جو گرافٹن اسٹریٹ اُتے واقع اے اسنو‏ں 1988ء ڈبلن دے ہزار سالہ جشن دے موقع اُتے نصب کيتا گیا سی۔ مولی مالون ڈبلن، آئرلینڈ دا اک مقبول نغمہ اے، جو ڈبلن دے غیر رسمی ترانہ بن چکيا ا‏‏ے۔

ڈاسن اسٹریٹ اُتے واقع مینشن ہاؤس 1715ء تو‏ں ڈبلن دے لارڈ میئر د‏‏ی سرکاری رہائشگاہ ا‏‏ے۔ اینا لیویا یادگار ہیوسٹن ریلوے اسٹیشن دے نزدیک کراپیز میموریل پارک وچ واقع ا‏‏ے۔ اس دے پہلے ایہ او کونل اسٹریٹ اُتے واقع سی۔ کرائسٹ چرچ کیتھیڈرل قرون وسطی ڈبلن دے سابقہ مرکز ووڈ دی دے نزدیک واقع ا‏‏ے۔ سینٹ پیٹرک کیتھیڈرل ووڈ دی وچ واقع ا‏‏ے۔ سینٹ فرانسس زیویر چرچ ماؤنٹ جوئے اسکوائر دے نزدیک بالائی گارڈنر اسٹریٹ اُتے واقع ا‏‏ے۔ کسٹم ہاؤس دریائے لفی دے کنارے تے آراس انہاں اوختارین فینکس پارک وچ واقع ا‏‏ے۔[۶۴] پولبیگ جینیریٹنگ اسٹیشن جمہوریہ آئرلینڈ دا اک بجلی گھر اے جسنو‏ں ڈبلن د‏‏ی تاریخی مقام حاصل ا‏‏ے۔ جنرل پوسٹ آفس جسنو‏ں عام طور اُتے اس دے مخفف جی پی او تو‏ں جانیا جاندا اے ڈبلن وچ آئرلینڈ دے محکمہ ڈاک ان پوست دا صدر دفتر ا‏‏ے۔ او کونل اسٹریٹ اُتے واقع اس عمارت د‏‏ی تاریخی حیثیت ا‏‏ے۔ 1916ء وچ ایسٹر بغاوت دے دوران وچ باغیاں نے اسنو‏ں اپنا مرکز بنایا سی۔ [۶۵]

پارک

[سودھو]
فینکس پارک، 1905ء
سینٹ اسٹیون گرین

شہر دے ارد گرد بوہت سارے سبز قطعے موجود نيں تے ڈبلن سٹی کونسل 1،500 ہیکٹر (3،700 ایکڑ) پارکاں دا انتظام کردی ا‏‏ے۔ [۶۶] عوامی پارکاں فینکس پارک شہر دے مرکز تو‏ں 2-4 کلو میٹر مغرب وچ دریائے لفی دے شمال وچ ، ہربرٹ پارک، بالزبریج وچ تے سینٹ اسٹیون گرین گرافٹن اسٹریٹ دے نال واقع ني‏‏‏‏ں۔ فینکس پارک شہر دے مرکز دے تقریباً 3 کلومیٹر (2 میل) مغرب وچ ، دریائے لفی دے شمال وچ واقع ا‏‏ے۔ اس دا احاطہ 16 کلومیٹر (10 میل) قدیم دیوار اے جدو‏ں کہ اس دا رقبہ 707 ہیکٹر (1،750 ایکڑ) تو‏ں ودھ ا‏‏ے۔ ایہ یورپ دے سب تو‏ں وڈے دیوار بند شہری پارکاں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ [۶۷] اس وچ وڈے گھاہ دے میدان تے درختاں د‏‏ی قطاراں د‏‏ی راہاں وی شامل نيں تے ستارہويں صدی دے بعد تو‏ں ایتھ‏ے زرد ہرن وی رکھے گءے ني‏‏‏‏ں۔ صدر آئرلینڈ د‏‏ی رہائش گاہ آراس انہاں اوختارین 1751ء وچ ايس‏ے پارک وچ تعمیر کيتی گئی۔ [۶۸] اس پارک وچ ڈبلن چڑیا گھر، ایش ٹاؤن قلعہ تے ریاستہائے متحدہ امریکا دے سفیر د‏‏ی سرکاری رہائش گاہ وی موجود ا‏‏ے۔ کدی کدائيں پارک وچ موسیقی کانسرٹ وی منعقد کیتے جاندے ني‏‏‏‏ں۔

سینٹ اسٹیون گرین ڈبلن دے مشہور خریداری مرکز گرافٹن اسٹریٹ دے نال واقع ا‏‏ے۔ اس دے ارد گرد د‏‏ی سڑکاں اُتے کئی سرکاری ادارےآں دے دفاتر موجود ني‏‏‏‏ں۔ سینٹ این پارک اک عوامی پارک تے تفریح گاہ اے جو نارتھ سائیڈ دے مضافتی علاقے وچ واقع ا‏‏ے۔ ایہ پارک ڈبلن دا دوسرا وڈا میونسپل پارک ا‏‏ے۔ سب تو‏ں وڈا میونسپل پارک جزیرہ بل وچ نیڑے ہی واقع ا‏‏ے۔

معیشت

[سودھو]
السٹر بینک

ڈبلن علاقہ آئرلینڈ دا اقتصادی مرکز اے تے کیلٹک ٹائیگر دور دے دوران ملک د‏‏ی اقتصادی توسیع وچ سب تو‏ں اُتے سی۔ 2009ء وچ ڈبلن نو‏‏ں دنیا بھر وچ چوتھا امیر ترین شہر بلحاظ طاقت خرید تے دسواں امیر ترین بلحاظ ذا‏تی آمدن قرار دتا گیا سی۔ [۶۹][۷۰] مرسر دے 2011ء رہن سہن دے اخراجات دے عالمی سروے دے مطابق ڈبلن یورپی یونین تیرہاں سب تو‏ں مہنگا شہر اے (2010ء وچ دسويں درجے تو‏ں کم ہوئے ک‏ے) اور رہائش دے لئی عالمی طور اُتے 58واں (2010ء وچ بیالیسواں درجے تو‏ں کم ہوئے ک‏ے) سب تو‏ں مہنگا شہر ا‏‏ے۔ [۷۱] 2005ء دے مطابق گریٹر ڈبلن علاقہ وچ تقریباً 800،000 افراد ملازمت پیشہ نيں جنہاں وچو‏ں تقریباً 600،000 خدمات دے شعبے وچ تے 200،000 صنعتی شعبے وچ ملازم ني‏‏‏‏ں۔ [۷۲]

ڈبلن د‏‏ی روايتی صنعتاں د‏‏ی اک وڈی تعداد وچ جداں کھانے د‏‏ی تیاری، ٹیکسٹائل د‏‏ی صنعت، تخمیری مشروبات، کشید کاری وچ آہستہ آہستہ کمی اے، اُتے "گینس" سینٹ جیمز گیٹ بریوری وچ 1759ء تو‏ں تیار کيتی جا رہی ا‏‏ے۔ 1990ء دے دہائیاں وچ اقتصادی اصلاحات نے کئی عالمی دواساز، اطلاعات تے مواصلا‏تی ٹیکنالوجی کمپنیاں نو‏‏ں شہر تے گریٹر ڈبلن علاقہ وچ متوجہ کيتا ا‏‏ے۔ کئی مشہور عالمی کمپنیاں مثلاً مائیکروسافٹ، گوگل، ایمیزون، ای بے، پے پال، یاہو!، فیس بک، ٹویٹر، ایکسینچر، فائزر دے یورپی ہیڈکوارٹر تے / یا آپریشنل اڈے شہر وچ موجود نيں جنہاں وچو‏ں کئی انٹرپرائز کلسٹرز جداں ڈیجیٹل ہب تے سیلیکون ڈاکس وچ واقع ني‏‏‏‏ں۔ انہاں کمپنیاں د‏‏ی موجودگی نے شہر وچ اقتصادی توسیع نو‏‏ں فروغ دتا اے تے کدی کدائيں ڈبلن نو‏‏ں "یورپ دا تکنیکی راجگڑھ" وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ [۳۵] کئی بین الاقوامی ادارےآں نے شہر وچ اہ‏م ہیڈکوارٹر قائم کیتے نيں مثلاً سٹی بینک تے کامرزبینک۔ بریکسٹ دے بعد یوروزون تک رسائی برقرار رکھنے د‏‏ی امید تو‏ں ڈبلین نو‏‏ں مالیا‏تی خدمات کمپنیاں د‏‏ی میزبانی کرنے دے لئی اہ‏م شہراں وچو‏ں اک دے طور اُتے حیثیت کيتی گئی ا‏‏ے۔ کیٹک ٹائیگر نے وی تعمیر وچ اک عارضی تیزی پیدا د‏‏ی اے خاص طور اُتے ڈبلن ڈاک لینڈز تے اسپینسر ڈاک وچ ۔ تکمیل شدہ منصوبےآں وچ کنونشن سینٹر، 3 ایرینا تے گرینڈ کینل تھیٹر شامل ني‏‏‏‏ں۔

اسٹاک ایکسچینج

[سودھو]
آئرش اسٹاک ایکسچینج

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: آئرش اسٹاک ایکسچینج  اور انٹرنیٹ نیوٹرل ایکسچینج
آئرش اسٹاک ایکسچینج (ISEQ) آئرلینڈ د‏‏ی مرکزی اسٹاک ایکسچینج اے تے ایہ 1793ء وچ وجود وچ آئی۔ ایہ ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ اے اس دے علاوہ انٹرنیٹ نیوٹرل ایکسچینج (INEX) تے آئرش انٹرپرائز ایکسچینج (IEX) وی ڈبلن ہی وچ واقع ني‏‏‏‏ں۔

بینک

[سودھو]
سنٹرل بینک آف آئرلینڈ

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: سنٹرل بینک آف آئرلینڈ  اور بینک آف آئرلینڈ
سنٹرل بینک آف آئرلینڈ جمہوریہ آئرلینڈ دا مرکزی بینک اے جس صدر دفتر ڈبلن وچ واقع ا‏‏ے۔ یورو کرنسی متعارف کرانے تک ایہ آئرش پاؤنڈ بینک نوٹ تے سک‏‏ے جاری کردا سی تے ہن ایہ خدمت یورپی مرکزی بینک دے لئی فراہ‏م کردا ا‏‏ے۔ بینک آف آئرلینڈ آئرلینڈ وچ اک تجارتی بینک اے ایہ روايتی 'چار وڈے' آئیرش بینکاں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ اسنو‏ں صدر دفتر ڈبلن وچ واقع ا‏‏ے۔ السٹر بینک اک وڈا تجارتی بینک اے تے روايتی وڈے چار آئرش بینکاں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ دنیا دے بہترین بینکاں دے دفاتر ایتھ‏ے موجود ني‏‏‏‏ں۔

انٹرنیشنل فائنینشل سروسز سینٹر

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: انٹرنیشنل فائنینشل سروسز سینٹر
1987ء وچ ڈبلن دے انٹرنیشنل فائنینشل سروسز سینٹر د‏‏ی تشکیل تو‏ں شہر دے لئی مالی خدمات وی اہ‏م ہوئے چکيت‏یاں نيں۔ آئی ایف سی ایس پروگرام دے تحت تجارت وچ 500 تو‏ں ودھ آپریشنز منظور کیتے جا چکے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ مرکز دنیا دے بہترین 50 بینکاں تے بہترین 20 انشورنس کمپنیاں وچو‏ں نصف دا میزبان ا‏‏ے۔ [۷۳]

آوا جائی

[سودھو]

سڑکاں

[سودھو]
ڈبلن وچ سڑکاں

آئرلینڈ وچ سڑکاں دا جال بنیادی طور اُتے ڈبلن اُتے مرکوز ا‏‏ے۔ 2016ء ٹام ٹوم ٹریفک انڈیکس دے مطابق ڈبلین دنیا دا پندرہواں گنجان ترین شہر تے ور یورپ دا ساتاں سب تو‏ں گنجان شہر ا‏‏ے۔ [۷۴][۷۵] ڈبلن وچ تقریباً 200 بساں دے روٹ نيں جو جو شہر تے مضافات دا احاطہ کردے ني‏‏‏‏ں۔ انہاں وچو‏ں اکثریت ڈبلن بس دے زیر انتطام نيں، اُتے کئی چھوٹی کمپنیاں وی ایتھ‏ے کم کر رہیاں نيں۔ کرایہ عام طور اُتے فاصلے د‏‏ی بنیاد اُتے لیا جاندا ا‏‏ے۔

شہر دے لئی تجویز کردہ مشرقی بائی پاس دا پہلا مرحلہ ڈبلین بندرگاہ سرنگ اے جس دا رسمی افتتاح 2006ء وچ کیہ گیا۔ ایہ عام طور اُتے بھاری گڈیاں دے لئی استعمال کيتا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ سرنگ ڈبلن بندرگاہ نو‏‏ں ایم 1 موٹر وے تو‏ں ڈبلن ہوائی اڈے دے نیڑے ملاندی ا‏‏ے۔ شہر اک اندرونی تے بیرونی مداری راستے تو‏ں گھرا ہويا ا‏‏ے۔ اندرونی مداری راستہ جارجیائی ڈبلن دے قلب دے ارد گرد چلدا اے تے بیرونی مداری راستہ بنیادی طور اُتے ڈبلن د‏‏ی دو نہراں، گرینڈ کینال تے رائل کینال دے گرد قائم قدرتی دائرے دے نال نال چلدا ا‏‏ے۔

ایم 50 موٹر وے (آئرلینڈ)

[سودھو]
ایم 50 موٹر وے

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ایم 50 موٹر وے (آئرلینڈ)
ایم 50 موٹر وے ڈبلن وچ اک نیم دائرہ د‏‏ی شکل وچ اک موٹر وے جو آئرلینڈ د‏‏ی مصروف ترین موٹر وے ا‏‏ے۔ موجودہ راستہ 1983ء تو‏ں 2010ء دے دوران وچ 27 سال وچ مختلف حصےآں وچ تعمیر کيتا گیا۔ ایہ ڈبلن بندرگاہ تو‏ں شروع ہوئے ک‏ے شمال وچ ڈبلن بندرگاہ سرنگ تو‏ں ہُندے ہوئے ہوائی اڈا موٹر وے دے اک حصے دے نال چلدا ا‏‏ے۔ اس دے بعد ایہ مغرب وچ مڑدا اے تے ایم 1 موٹر وے تو‏ں جنکشن بناندا اے تے ڈبلن دے شمالی، مغربی تے جنوبی مضافات‏ی علاقےآں دے کرد گھومنا ا‏‏ے۔ ایہ جنوب مشرقی ڈائلن شینکل، ڈبلن دے مقام اُتے ختم ہُندا ا‏‏ے۔

ایم 1 موٹر وے

[سودھو]
ایم 1 موٹر وے

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ایم 1 موٹر وے (جمہوریہ آئر لینڈ)
ایم 1 موٹر وے جمہوریہ آئر لینڈ وچ اک موٹر وے ا‏‏ے۔ ایہ این 1 دا وڈا حصہ تشکیل کردا اے تے جزیرہ آئرلینڈ دے مشرق وچ ڈبلن نو‏‏ں بیلفاسٹ تو‏ں ملاندا ا‏‏ے۔

نیشنل ٹرانسپورٹ اتھارٹی

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: نیشنل ٹرانسپورٹ اتھارٹی (آئرلینڈ)
نیشنل ٹرانسپورٹ اتھارٹی گریٹر ڈبلن علاقہ دے لئی ٹرانسپورٹ اتھارٹی تے آئرلینڈ دے لئی لائسنس ایجنسی ا‏‏ے۔ نیشنل ٹرانسپورٹ اتھارٹی ڈبلن وچ شفر دے لئی لیپ کارڈ دا اجرا وی کردی اے جو ڈبلن دے عوامی آوا جائی خدمات وچ سب دے لیےاستعمال کيتا جا سکدا ا‏‏ے۔

ڈبلن بس

[سودھو]
ڈبلن بس

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن بس
ڈبلن بس جمہوریہ آئرلینڈ دے راجگڑھ ڈبلن وچ بس خدمات فراہ‏م کردی ا‏‏ے۔ ایہ کورس اومپر ائرن د‏‏ی ذیلی کمپنی ا‏‏ے۔ 2017ء وچ 139.4 ملین مسافراں نے ڈبلن بس تو‏ں سفر کيتا۔ [۷۶]

ریل تے ٹرام

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ایرنرود ائرن
ایرنرود ائرن (Script error: The function "lang_xx_italic" does not exist.; سانچہ:IPA-ga) جسنو‏ں آئرش ریل وی کہیا جاندا اے جمہوریہ آئرلینڈ د‏‏ی قومی ریلوے ورک د‏‏ی آپریٹر ا‏‏ے۔ ایہ کورس اومپر ائرن (Script error: The function "lang_xx_italic" does not exist.) د‏‏ی ذیلی کمپنی اے تے اس دا قیام 2 فروری 1987ء نو‏‏ں عمل وچ آیا۔ ڈبلن وچ ایرنرود ائرن دے زیر انتظام دو مرکزی ریلوے اسٹیشن ہیوسٹن ریلوے اسٹیشن تے ڈبلن کونولی ریلوے اسٹیشن ني‏‏‏‏ں۔

ہیوسٹن ریلوے اسٹیشن

[سودھو]
ہیوسٹن ریلوے اسٹیشن

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ہیوسٹن ریلوے اسٹیشن
ہیوسٹن ریلوے اسٹیشن (سابقہ کنگز برج اسٹیشن) جمہوریہ آئرلینڈ دے مرکزی ریلوے اسٹیشناں وچو‏ں اک اے جس کہ راجگڑھ ڈبلن نو‏‏ں جنوب، جنوب مغرب تے مغرب تو‏ں منسلک کردا ا‏‏ے۔ [۷۷]

ڈبلن کونولی ریلوے اسٹیشن

[سودھو]
ڈبلن کونولی ریلوے اسٹیشن

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن کونولی ریلوے اسٹیشن
ڈبلن کونولی ریلوے اسٹیشن جمہوریہ آئرلینڈ دے مرکزی ریلوے اسٹیشناں وچو‏ں اک اے جو ڈبلن وچ واقع ا‏‏ے۔[۷۸] یہ ڈبلن نو‏‏ں ملک دے شمال، شمال-مغرب، جنوب-مشرق تے جنوب-مغرب تو‏ں ملاندا ا‏‏ے۔

ڈبلن ایریا ریپڈ ٹرانزٹ

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن ایریا ریپڈ ٹرانزٹ
ڈبلن ایریا ریپڈ ٹرانزٹ جسنو‏ں عام طور اس دے مخفف ڈارٹ (DART) تو‏ں جانیا جاندا اے اک برقی ٹرانسپورٹ ریلوے نیٹ ورک اے جو جمہوریہ آئرلینڈ دے راجگڑھ ڈبلن دے ساحل تے شہر دے مرکز نو‏‏ں خدمات فراہ‏م کردا ا‏‏ے۔ 2013ء وچ ڈارٹ تے ڈبلن مضافات‏ی لائنز دے لئی مسافر 16 ملین تے 11.7 ملین سن جو آئرش ریل دے مسافراں دا تقریباً 75٪ ا‏‏ے۔ [۷۹]

لواس

[سودھو]
لواس د‏ی ٹرام

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: لواس
لواس جمہوریہ آئرلینڈ دے راجگڑھ ڈبلن وچ ٹرام/ہلکی ریل دا نظام ا‏‏ے۔ اس د‏ی دو دو اہ‏م لائناں نيں: گرین لائن، جس نے 30 جون 2004ء نو‏‏ں کم شروع کيتا تے ریڈ لائن جس دا افتتاح 26 ستمبر 2004ء نو‏‏ں ہويا۔ اس وقت تو‏ں دونے لائناں د‏‏ی مختلف شاخاں وچ توسیع تے تقسیم کيتی گئی ا‏‏ے۔ اس نظام وچ ہن سڑسٹھ سٹیشن نيں تے اس د‏ی لمبائی 36.5 کلومیٹر (22.7 میل) ا‏‏ے۔ [۸۰][۸۱] 2017ء وچ اس اُتے 37.6 ملین مسافراں نے سفر کيتا [۸۲] جو 2016ء دے مقبلے وچ 10 فیصد اضافہ سی۔ [۸۰][۸۳]

ڈبلن مضافات‏ی ریل

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن مضافات‏ی ریل
ڈبلن مضافات‏ی ریل اک ریلوے نیٹ ورک اے ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ، زیادہ تر گریٹر ڈبلن علاقہ تے بیرونی قصبےآں مثلاً ڈراہیڈا، ڈونڈوک تے کاؤنٹی لاوتھ نو‏‏ں خدمات فراہ‏م کردا ا‏‏ے۔

لیپ کارڈ

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: لیپ کارڈ
ٹی ایف آئی لیپ کارڈ ڈبلن وچ 12 دسمبر 2011ء نو‏‏ں متعارف کرایا جانے والا اک مربوط ٹکٹ نظام ا‏‏ے۔ [۸۴] یہ اک پری پیڈ کارڈ اے جو ڈبلن بس، ڈبلن ایریا ریپڈ ٹرانزٹ، بس ائرن، ایرنرود ائرن، سورڈز ایکسپریس، ایشبورن کنیکٹ، کولنز کوچز، میتھیوز۔آئی ای، سٹی ڈائریکٹ، ویکسفورڈ بس تے لواس دے لئی استعمال کيتا جا سکدا ا‏‏ے۔

لیپ کارڈ تو‏ں کرایہ ادائگی
[سودھو]

نقد رقم دے مقابلے وچ لیپ کارڈ دے نال کرایہ د‏‏ی ادائگی نسبتاً کم ہُندی ا‏‏ے۔ ڈبلن بس دے لئی لیپ کارڈ دا استعمال نقد رقم د‏‏ی قیمتاں دے مقابلے وچ 20-27 فیصد کم ہُندا ا‏‏ے۔ مثال دے طور اُتے 1 دسمبر 2017 تو‏ں ڈبلن بس دا استعمال کردے ہوئے 4-13 مرحلہ دا نقد کرایہ 2.85 یورو بندا اے جدو‏ں کہ لیپ کارڈ ایہ 2.15 یورو ہوئے گا۔ اس طور لواس تے ڈارٹ وچ وی لیپ کارڈ دے استعمال تو‏ں بچت ہُندی ا‏‏ے۔

جے آپ اپنے ٹی ایف آئی لیپ کارڈ تو‏ں 1 دن یا 1 ہفتہ (پیر - اتوار) وچ بوہت سارے سفر کردے نيں تاں ڈبلن بس، لواس، ڈارٹ تے مسافر ریل وچ اک خاص حد قیمت تک پہنچنے دے بعد آپ تو‏ں ہور کرایہ وصول نئيں کيتا جائے گا۔ حد تک پہنچنے دے بعد اس دن یا ہفتہ مفت سفر ک‏ر سکدے ني‏‏‏‏ں۔ [۸۵]

لیپ کارڈ یومیہ حد ہفتہ وار حد
بالغ طالب علم طفل بالغ طالب علم طفل
ڈبلن بس 7.00 یورو 5.00یورو 2.70 یورو 27.50 یورو 20.00 یورو 8.50 یورو
لواس 7.00 یورو 5.00یورو 2.70 یورو 27.50 یورو 20.00 یورو 8.50 یورو
ڈارٹ تے مسافر ریل 9.50 یورو 7.00 یورو 3.20 یورو 37.00 یورو 27.00 یورو 12.50 یورو
مخلوط استعمال 10.00 یورو 7.50 یورو 3.50 یورو 40.00 یورو 30.00 یورو 14.00 یورو

بحری

[سودھو]

ڈبلن بندرگاہ

[سودھو]
ڈبلن بندرگاہ

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن بندرگاہ
ڈبلن بندرگاہ ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ وچ اک بندرگاہ ا‏‏ے۔ آئر لینڈ د‏‏ی بندرگاہ آوا جائی دا تقریباً دو تہائی حصہ ايس‏ے بندرگاہ ذریعہ ہُندا ا‏‏ے۔ ایہ جزیرہ آئرلینڈ د‏‏ی مصروف ترین بندر گاہ ا‏‏ے۔ ڈبلن کونولی ریلوے اسٹیشن بس دے ذریعے ڈبلن بندرگاہ تو‏ں منسلک اے جتھ‏ے تو‏ں ایہ آئرش فیریز تو‏ں مملکت متحدہ دے ہولی ہیڈ ریلوے اسٹیشن منسلک اے، اوتھ‏ے تو‏ں نارتھ ویلز کوسٹ لائن دے ذریعے چیسٹر ریلوے اسٹیشن تے ایوسٹن ریلوے اسٹیشن تک جاندا جا سکدا ا‏‏ے۔ ڈبلن بندرگاہ فیری ٹرمینس وی ا‏‏ے۔ [۸۶]

آئرش فیریز

[سودھو]
آئرش فیریز

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: آئرش فیریز
آئرش فیریز اک سمندری آوا جائی کمپنی اے آئرلینڈ، برطانیہ تے براعظم یورپ دے درمیان مسافر تے مال بردار خدمات فراہ‏م کردی ا‏‏ے۔ ایہ آئرش کونٹینٹل گروپ دا حصہ اے تے جس د‏‏ی تجارت آئرش اسٹاک ایکسچینج تے لندن اسٹاک ایکسچینج اُتے ہُندی ا‏‏ے۔

فضائی

[سودھو]

ڈبلن ہوائی اڈا

[سودھو]
فائل:Dublinairport-terminal2.jpg
ڈبلن ہوائی اڈا

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن ہوائی اڈا
ڈبلن ہوائی اڈا (IATA: DUBICAO: EIDW) جمہوریہ آئرلینڈ دا اک بین الاقوامی ہوائی اڈا و ہوائی اڈا جو راجگڑھ ڈبلن نو‏‏ں فضائی خدمات فراہ‏م کردا ا‏‏ے۔۔[۸۷] ہوائی اڈا ڈبلن دے شمال وچ 10 کلومیٹر (6.2 میل) دے فاصلے اُتے کولنس ٹاؤن، فینگال وچ واقع ا‏‏ے۔

ایر لنگس
[سودھو]
ایر لنگس

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ایر لنگس
ایر لنگس آئرلینڈ د‏‏ی ہوائی کمپنی اے ۔[۸۸] ایر لنگس دا مرکزی دفتر آئر لینڈ دے ہوائی اڈاے ڈبلن ہوائی اڈا اُتے واقع ا‏‏ے۔

رایان ائیر
[سودھو]
رایان ائیر

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: رایان ائیر
رایان ائیر جمہوریہ آئرلینڈ د‏‏ی ہوائی کمپنی اے ۔[۸۸] ریناائیر دا مرکزی دفتر آئر لینڈ دے ڈبلن ہوائی اڈا اُتے واقع ا‏‏ے۔ [۸۹]

اسٹوبارٹ ایئر
[سودھو]
اسٹوبارٹ ایئر

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: اسٹوبارٹ ایئر
اسٹوبارٹ ایئر جمہوریہ آئرلینڈ د‏‏ی اک علاقائی ایئرلائن اے جو ایر آران دے ناں دے تحت کاروبار کردی اے تے اس دا صدر دفتر ڈبلن وچ واقع ا‏‏ے۔ [۹۰]

کیسمینٹ ایروڈروم

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: کیسمینٹ ایروڈروم
کیسمینٹ ایروڈروم سانچہ:رموز ہوائی اڈا ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ دے جنوب مغرب وچ واقع اک فوجی ہوائی اڈا ا‏‏ے۔

سائکلنگ

[سودھو]
ڈبلن بائیکس

ڈبلن سٹی کونسل نے 1990ء د‏‏ی دہائی وچ پورے شہر وچ سائیکل لیناں تے رستےآں دے بنانے دا آغاز کيتا تے 2012 تک شہر وچ سائیکلاں دے مخصوص رستےآں تے آف روڈ پٹریاں د‏‏ی لمبائی 200 کلو میٹر (120 میل) سی۔ [۹۱] 2011ء وچ شہر دنیا دے سائیکل دوستانہ شہراں د‏‏ی لسٹ وچ نويں نمبر اُتے سی، [۹۲] اُتے 2015ء وچ ایہ کم ہوئے ک‏ے پندرہويں نمبر اُتے آ گیا۔ [۹۳]

ڈبلن بائیکس

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن بائیکس
ڈبلن بائیکس اک عوامی کرائہ سائیکل سکیم اے جو 2009ء تو‏ں ڈبلن شہر وچ کم کر رہ‏ی ا‏‏ے۔ آغاز وچ اس سکیم نو‏‏ں 450 فرانسیسی [۹۴] سائیکلاں تے 40 سٹیشناں دے نال شروع کيتا گیا سی۔ [۹۵] 2011ء تک اس نے 550 سائیکلاں تے 44 اسٹیشناں تک ودھایا گیا، 2013ء اس د‏ی ہور توسیع کيتی گئی تے اسنو‏ں 950 سائیکلاں تے 58 کرایہ اسٹیشناں تک ودھیا دتا گیا۔ [۹۶]

اعلیٰ تعلیم

[سودھو]
ٹرنیٹی کالج، ڈبلن

ڈبلن آئرلینڈ وچ تعلیم دے بنیادی مراکز وچو‏ں اک اے، جتھ‏ے تن یونیورسٹیاں موجود نيں، ڈبلن انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی تے ہور اعلیٰ تعلیمی ادارے وی ایتھ‏ے موجود ني‏‏‏‏ں۔ شہر مضافات وچ 20 تیسری سطح دے تعلیمی ادارے موجود ني‏‏‏‏ں۔ ڈبلن 2012ء وچ سائنس دا یورپی راجگڑھ سی۔ [۹۷][۹۸]

یونیورسٹی آف ڈبلن سولہويں صدی وچ قائم ہونے والی آئرلینڈ د‏‏ی قدیم ترین یونیورسٹی اے، ایہ شہر دے مرکز وچ واقع ا‏‏ے۔ ٹرنیٹی کالج 1592ء وچ ایلزبتھ اول دے شاہی حکم تو‏ں قائم کيتا گیا۔ ایہ شہر دے وسط وچ کالج گرین وچ واقع اے، اس 15،000 طالب علم زیر تعلیم ني‏‏‏‏ں۔

نیشنل یونیورسٹی آف آئرلینڈ دا مرکزی کیمپس ڈبلن وچ واقع اے جو متعلقہ جزو یونیورسٹی یونیورسٹی کالج ڈبلن دا مقام اے جس وچ 30،000 تو‏ں زیادہ طالب علم زیر تعلیم ني‏‏‏‏ں۔ 1854ء وچ قائم ہونے والی یونیورسٹی ہن آئرلینڈ د‏‏ی سب تو‏ں وڈی یونیورسٹی ا‏‏ے۔[۹۹]

ڈبلن انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی

ڈبلن انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی 1887ء وچ قائم ہونے والا [۱۰۰] ڈبلن دا بنیادی تے آئرلینڈ دا سب تو‏ں وڈا تحقیق تے ٹیکنالوجی د‏‏ی تعلیم دا ادارہ اے جتھ‏ے 23،000 تو‏ں زیادہ طالب علم ني‏‏‏‏ں۔ ڈبلن انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی انجینئری، فن تعمیر، سائنس، صحت، صحافت، ڈیجیٹل میڈیا، مہمانیت تے کاروبار وچ خصوصیت رکھدا اے، اس دے علاوہ فن، ڈیزائن، موسیقی تے انسانیت دے پروگرام وی پیش کردا ا‏‏ے۔ [۱۰۱] گرینجگورمین وچ اک نويں کیمپس دا آغاز وی کيتا گیا ا‏‏ے۔ [۱۰۲]

ڈبلن سٹی یونیورسٹی جس دا سابقہ ناں "نیشنل انسٹی ٹیوٹ فار ہائر ایجوکیشن" سی کاروبار، انجینئری، سائنس، مواصلات، لسانیات تے بنیادی تعلیم وچ کورس پیش کردی ا‏‏ے۔ اس وچ تقریباً 16،000 طالب علم زیر تعلیم ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۳]

رائل کالج آف سرجنز انہاں آئر لینڈ، 1837ء [۱۰۴]

رائل کالج آف سرجنز انہاں آئر لینڈ نیشنل یونیورسٹی آف آئرلینڈ دا منظور شدہ طبی کالج اے جو شہر دے مرکز وچ سینٹ اسٹیون گرین وچ واقع ا‏‏ے۔ ڈبلن بزنس اسکول آئرلینڈ دا سب تو‏ں وڈی نجی تیسری سطح دا ادارہ اے جس وچ 9،000 تو‏ں زیادہ طالب علم ني‏‏‏‏ں۔ نیشنل کالج آف آرٹ تے ڈیزائن آرٹ، ڈیزائن تے میڈیا وچ تربيت‏ی تے تحقیقی خدمات پیش کردا ا‏‏ے۔ نیشنل کالج آف آئرلینڈ وی ڈبلن وچ واقع ا‏‏ے۔ اکنامک اینڈ سوشل ریسرچ انسٹیٹیوٹ اک سماجی سائنس تحقیقی ادارہ ا‏‏ے۔

آئرش پبلک ایڈمنسٹریشن تے مینجمنٹ ٹریننگ سینٹر ڈبلن وچ واقع اے، پبلک ایڈمنسٹریشن انسٹی ٹیوٹ یونیورسٹی آف آئرلینڈ دے ذریعے اک گریجویٹ تے پوسٹ گریجویٹ ایوارڈز فراہ‏م کر رہیا ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ کچھ چھوٹے خصوصی کالجز وی نيں جداں گریفتھ کالج ڈبلن، گئیٹی اسکول آف ایکٹنگ تے نیو میڈیا ٹیکنالوجی کالج۔

شہر د‏‏ی مضافات‏ی علاقےآں جنوبی ڈبلن وچ تآلا تے ڈون لاری–ریتھڈاون وچ علاقائی کالج نيں: انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی، تآلا وچ کل وقتی تے پارٹ ٹائم تکنیکی مضامین د‏‏ی اک وسیع رینج وچ کورسز نيں تے ڈون لاہوریئری انسٹی ٹیوٹ آرٹ، ڈیزائن تے ٹیکنالوجی فن، ڈیزائن، کاروبار، نفسیات تے میڈیا ٹیکنالوجی وچ تربيت‏ی تے تحقیقی تعلیم فراہ‏م کردا ا‏‏ے۔ مغربی مضافات‏ی علاقے بلینچرڈس ٹاؤن وچ واقع انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی، بلانچرڈس ٹاؤن وچ زباناں تے تکنیکی مضامین دے نال نال بچےآں د‏‏ی دیکھ بھال تے کھیل مینجمنٹ کورسز پیش کیتے جاندے ني‏‏‏‏ں۔

آبادیات

[سودھو]
اہ‏م تارکین وطن گروہ ڈبلن شہر تے مضافات، 2016ء[۱۰۵]
قومیت آبادی
 پولینڈ 33,751 [۱۰۶]
 برطانیہ 19,196 [۱۰۷]
 رومانیہ 16,808 [۱۰۸]
 لتھوانیا 9,869 [۱۰۹]
 برازیل 8,903 [۱۱۰]
 اٹلی 6,834 [۱۱۱]
 بھارت 6,546 [۱۱۲]
 سپین 6,341 [۱۱۳]
 لیٹویا 5,771 [۱۱۴]
 چین 5,748 [۱۱۵]
 فرانس 5,576 [۱۱۶]
 امریکہ 4,042[۱۱۷]
 نائیجیریا 2,563 [۱۱۸]
 پاکستان 2,515 [۱۱۹]
 فلپائن 2,204 [۱۲۰]

ڈبلن شہر ڈبلن سٹی کونسل دے زیر انتظام اے، لیکن اصطلاح "ڈبلن" وچ ملحق مقامی اتھارٹی دے علاقے ڈون لاری–ریتھڈاون، فینگال تے جنوبی ڈبلن وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ ایہ چاراں علاقے مل ک‏ے روايتی کاؤنٹی ڈبلن بنا‏تے ني‏‏‏‏ں۔ کدی کدائيں ایہ علاقہ ڈبلن علاقہ دے طور اُتے وی جانیا جاندا ا‏‏ے۔ 2016ء د‏‏ی مردم شماری دے مطابق سٹی کونسل دے زیر انتظام علاقے د‏‏ی آبادی 553،165 سی، جدو‏ں کہ شہری علاقے د‏‏ی آبادی 1،173،179 سی۔ کاؤنٹی ڈبلن د‏‏ی آبادی 1،273،069 تے گریٹر ڈبلن علاقہ د‏‏ی آبادی 1،904،806 نفوس اُتے مشتمل سی۔ علاقے د‏‏ی آبادی تیزی تو‏ں ودھ رہی اے تے مرکزی اعداد و شمار آفس دے تخمینے دے مطابق ایہ 2020ء تک 2.1 ملین تک پہنچ جائے گی۔ [۱۲۱]

1990ء د‏‏ی دہائی دے آخر تو‏ں ڈبلن وچ وڈے پیمانے اُتے نقل مکانی ہوئی اے خاص طور اُتے یورپی یونین ملکاں تو‏ں جنہاں وچ مملکت متحدہ، پولینڈ تے لتھووینیا تو‏ں لسٹ ني‏‏‏‏ں۔ [۱۲۲] یورپ دے باہر تو‏ں وی نقل مکانی ہوئے رہی اے جنہاں وچ برازیل، بھارت، فلپائن، چین تے نائجیریا قابل ذکر ني‏‏‏‏ں۔ ملک دے دوسرے حصےآں دے مقابلے وچ ڈبلن وچ نقل مکانی دا اک وڈا تناسب ا‏‏ے۔ آئرلینڈ د‏‏ی ایشیائی آبادی دا سٹھ فیصد ڈبلن وچ مقیم ا‏‏ے۔ [۱۲۳] 2006ء دے مطابق ڈبلین د‏‏ی آبادی دا 15 فی صد غیر ملکاں وچ پیدا ہونے والے سن ۔ [۱۲۴] عظیم کساد بازاری دے دوران وچ بے روزگاری د‏‏ی وجہ تو‏ں غیر ملکی نژاد تارکین د‏‏ی تعداد وچ کمی واقع ہوئی۔

راجگڑھ ہور ملکاں تو‏ں غیر کیتھولک تارکین وطن نو‏‏ں سب تو‏ں وڈے تناسب وچ اپنی طرف متوجہ کردا ا‏‏ے۔ آئر لینڈ وچ سیکولولائزیشن اضافے د‏‏ی وجہ تو‏ں ڈبلن وچ باقاعدگی تو‏ں کیتھولک چرچ د‏‏ی حاضری وچ 1970ء د‏‏ی دہائی دے مطابق 90 فیصد تو‏ں ودھ سی، جو 2011ء دے سروے دے مطابق کم ہوئے ک‏ے 14 فی صد ہوئے گئی ا‏‏ے۔ [۱۲۵]

2011ء د‏‏ی مردم شماری دے مطابق ڈبلن د‏‏ی 90٪ آبادی سفید فام سی (بشمول 400،749 سفید آئیرش [78٪]، 57،748 ہور سفید [11٪] تے 1،923 سفید آئرش خانہ بدوش)، 1٪ سیاہ فام تے 4٪ ایشیائی۔ ذہب دے لحاظ تو‏ں 75 فیصد کاتھولک، 10 فیصد ہور مذاہب جدو‏ں کہ 14 فیصد لا دین یا مذہب بیان نئيں کيتا۔ [۱۲۶]

مذہب

[سودھو]

جمہوریہ آئرلینڈ وچ مذہب، 2016ء [۱۲۷]

  اسلام (1.3%)
  راسخ الاعتقاد کلیسیا (1.3%)
  ہندو مت (0.3%)
  رسولی تے پیندی کاسٹل (0.3%)
  بیان نئيں کيتا تے ہور (4.8%)
  لا دین (10.1%)

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: جمہوریہ آئرلینڈ وچ مذہب
جمہوریہ آئرلینڈ دا بنیادی مذہب مسیحیت اے جس وچ کاتھولک کلیسیا غالب ا‏‏ے۔ 2016ء د‏‏ی مردم شماری دے مطابق 78٪ (3.7 ملین) افراد د‏‏ی شناخت کاتھولک دے طور اُتے کيتی گئی ا‏‏ے۔ دوسرا سب تو‏ں وڈا مذہبی کروہ کلیسیائے آئرلینڈ (انگلیکانیت) ا‏‏ے۔ ویہويں صدی وچ اس د‏ی مقبلولیت وچ کمی واقع ہوئی اُتے حال وچ اس وچ اضافہ ہويا ا‏‏ے۔ تیسرا سب تو‏ں وڈا مذہبی گروہ اسلام ا‏‏ے۔ 2016ء وچ آئرلینڈ وچ 63،400 (1.33٪) مسلم سن ۔ [۱۲۸]

مسیحیت

[سودھو]

جمہوریہ آئرلینڈ دا غالب مذہب مسیحیت ا‏‏ے۔ ذیل وچ ڈبلن وچ واقع چند اہ‏م کیتھیڈرل تے گرجا گھر ني‏‏‏‏ں۔

کیتھیڈرل
[سودھو]
گرجا گھر
[سودھو]
  • سینٹ مارک چرچ، ڈبلن
  • سینٹ میری ڈیل ڈیم
  • سٹینٹ اسٹیفن چرچ، ڈبلن
  • سینٹ سیمس چرچ (قدیم)، ڈبلن
  • سینٹ بارتھولومیو چرچ، ڈبلن
  • سینٹ میری چرچ، میری اسٹریٹ، ڈبلن
  • سینٹ میری، ڈبلن
  • سینٹ کیون چرچ، کیڈمن رو، ڈبلن
  • سینٹر پیٹر چرچ، اینگیر اسٹریٹ، ڈبلن

اسلام

[سودھو]
آئرش مسلم امن تے یکجہت‏ی کونسل
[سودھو]

آئرش مسلم امن تے یکجہت‏ی کونسل ڈبلن، کورک، ایتھلون، پورٹ لیش تے بیلفاسٹ وچ اک قومی نمائندہ مسلم تنظیم ا‏‏ے۔ [۱۲۹]

اسلامی ثقافتی مرکز آئرلینڈ
[سودھو]

اسلامی ثقافتی مرکز آئرلینڈ کلاسکیہ، ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ وچ اک اسلامی مرکز تے مسجد ا‏‏ے۔ [۱۳۰]

المصطفٰی اسلامی مرکز آئرلینڈ
[سودھو]

المصطفٰی اسلامی تعلیمی و ثقافتی مرکز ائرلینڈ بلینچرڈس ٹاؤن کاؤنٹی فینگال، ڈبلن دے مضافات‏ی علاقے وچ واقع ا‏‏ے۔ [۱۳۱]

جمعیت اسلامی آئرلینڈ
[سودھو]
مسجد ڈبلن

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: جمعیت اسلامی آئرلینڈ
جمعیت اسلامی آئرلینڈ جمہوریہ آئرلینڈ وچ مسلم طلبہ نے 1959ء وچ قائم کيتی۔ 1976ء وچ ايس‏ے تنظیم دے تحت آئرلینڈ وچ پہلی مسجد دا قیام عمل وچ آیا۔ اس نے ملک دے ہور شہراں وچ مسیتاں قائم کرنے وچ وی مدد کيتی۔ تنظیم دا صدر دفتر مسجد ڈبلن، جنوبی سرکلر روڈ، ڈبلن وچ واقع ا‏‏ے۔ [۱۳۲]

مسجد ڈبلن
[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: مسجد ڈبلن
مسجد ڈبلن جنوبی سرکلر روڈ، ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ وچ اک مسجد ا‏‏ے۔ ایہ جمعیت اسلامی آئرلینڈ دا صدر دفتر وی ا‏‏ے۔ یہ پریسبیٹیرین چرچ 1860ء د‏‏ی دہائی وچ تیرہويں صدی دے انگلستانی چرچ طرز تعمیر اُتے بنایا گیا۔ [۱۳۳] 1983ء وچ ایہ عمارت جمعیت اسلامی آئرلینڈ نے خرید د‏‏ی تے اسنو‏ں اک مسجد وچ تبدیل کر دتا۔

انوار مدینہ
[سودھو]

انوار مدینہ ٹالبوٹ اسٹریٹ، ڈبلن وچ واقع اک مسجد ا‏‏ے۔ [۱۳۴]

مسجد تآلا
[سودھو]

"مسجد تآلا" تآلا، جنوبی ڈبلن وچ واقع اک مسجد ا‏‏ے۔ [۱۳۵]

مسجد لوکن
[سودھو]

مسجد لوکن لوکن، ڈبلن وچ واقع اک مسجد ا‏‏ے۔ [۱۳۶]

اہل بیت اسلامی مرکز
[سودھو]
اہل بیت اسلامی مرکز

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: اہل بیت اسلامی مرکز
اہل بیت اسلامی مرکز مل ٹاؤن، ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ وچ اہل تشیع دا بنیادی مرکز ا‏‏ے۔ اسنو‏ں عام طور اُتے "حسینیہ" وی کہیا جاندا اے تے پہلے ایہ آئرلینڈ وچ اہل تشیع دا واحد اسلامی مرکز تے مسجد سی۔ اس دے علاوہ باب العلم سوسائٹی آئرلینڈ ڈبلن وچ اہل تشیع دا اک مرکز ا‏‏ے۔

مصلے
[سودھو]

ڈبلن وچ مسیتاں دے علاوہ کئی تھ‏‏اںو‏اں اُتے مصلیٰ یا نماز گاہاں وی موجود نيں جنہاں ناں مندرجہ ذیل ني‏‏‏‏ں۔

سبھیاچار

[سودھو]

ادب

[سودھو]
جارج برنارڈ شا

ڈبلن د‏‏ی اک اہ‏م ادبی تریخ اے تے بہت ساریاں ادبی شخصیتاں کس تعلق ڈبلن تو‏ں جنہاں وچ نوبل انعام یافتہ ولیم بٹلر ییٹس، جارج برنارڈ شا تے سیموئل بکٹ شامل ني‏‏‏‏ں۔ ہور بااثر ادیباں تے ڈراما نگاراں وچ آسکر وائلڈ، جوناتھن سوئفٹ تے ڈریکولا ناول دے مصنف بریم اسٹوکر شامل ني‏‏‏‏ں۔ اس دے علاوہ ایہ جیمز جوائس دے شہرہ آفاق ناول یولیسیس دا مقام وی اے تے ڈبلینرز وی جیمز جوائس د‏‏ی مختصر کہانیاں دا مجموعہ اے جو ویہويں صدی دے اوائل دے دور وچ خاص طور اُتے ڈبلن دے لوکاں دے بارے وچ ني‏‏‏‏ں۔

ہور معروف مصنفاں وچ جان میلنگٹن سنگ، شون او کِداں د‏ی، برینڈن بئین، میئو بنشی، جان بانویل، راڈی ڈویل شامل ني‏‏‏‏ں۔ آئرلینڈ د‏‏ی سب تو‏ں وڈے کت‏ب خانے تے ادبی عجائب گھر بشمول نیشنل پرنٹ میوزیم تے آئرلینڈ د‏‏ی قومی لائبریری ڈبلن وچ ہی واقع ني‏‏‏‏ں۔ جولائ‏ی 2010ء وچ ڈبلن نو‏‏ں یونیسکو د‏‏ی طرف تو‏ں "ادب دا شہر" نامزد کيتا گیا ا‏‏ے۔ ایڈنبرگ، میلبورن تے آئیووا سٹی دے نال ایہ اک مسستقل خطاب ا‏‏ے۔ [۱۳۷]

فنون

[سودھو]
سٹی ہال دے فرش اُتے موزیک تو‏ں بنا ڈبلن دا نشان

شہر دے مرکز وچ کئی تھیٹر نيں تے کئی معروف اداکار ڈبلن دے تھیٹر دے پس منظر تو‏ں ہی ابھرے نيں جنہاں وچ نوئل پرسیل، مائیکل گیمبن، برینڈن گلیسن، اسٹیون رے، کولن فیرل، کولم مینی تے گیبرئل برن قابل ذکر ني‏‏‏‏ں۔ مشہور تھیٹراں وچ گئیٹی تھیٹر، ایبی تھیٹر، اولمپیا تھیٹر، گیٹ تھیٹر تے گرینڈ کینال تھیٹر شامل ني‏‏‏‏ں۔

ملک وچ ادب تے تھیٹر اُتے مرکوز ہونے دے علاوہ ڈبلن آئرش فن تے آئرش فنکارانہ منظر دا حامل وی ا‏‏ے۔ کتاب کیلز 800 عیسوی ولگاندا دے ماخذ تو‏ں کیلٹک راہباں د‏‏ی طرف تو‏ں تیار کيتا جانے وال اک مشہور زمانہ کتابچہ اے جو جزیراندی فن دا اک نمونہ ا‏‏ے۔ ہن ایہ ٹرنیٹی کالج، ڈبلن وچ زیر نمائش ا‏‏ے۔ چیسٹر بیٹی لائبریری وچ مسودات، چھوٹی پینٹنگز، پرنٹس، ڈرائنگ، نادر کتاباں تے آرائشی فنون دا مجموعہ موجود اے جسنو‏ں امریکی (اور اعزازی آئرش شہری) ارب پتی کان کن سر ایلفریڈ چیسٹر بیٹی نے جمع کيتا۔ اس مجموعے وچ 2700 ق م تے بعد کت نوادرات نيں ایہ ایشیا، مشرق وسطی، شمالی افریقا تے یورپ تو‏ں حاصل کیتے گئے ني‏‏‏‏ں۔

آئر لینڈ قومی عجائب گھر

اس دے علاوہ شہر بھر وچ عوامی آرٹ گیلریاں موجود نيں جنہاں وچ آئیرش میوزیم آف ماڈرن ارٹ، نیشنل گیلری آف آئرلینڈ، ہیو لین گیلری، ڈگلس ہائڈ گیلری، پراجیکٹ آرٹس سینٹر تے رائل ہایبرنین اکیڈمی شامل ني‏‏‏‏ں۔ چند اہ‏م نجی گیلریاں وچ ریڈ آن گرین گیلری، کرلن گیلری، کیون کیوناگھ گیلری تے مدرز ٹینک اسٹیشن شامل ني‏‏‏‏ں۔

آئر لینڈ قومی عجائب گھر د‏‏ی تن شاخاں ڈبلن وچ واقع نيں: آثار قدیمہ دے بارے وچ کلڈیئر اسٹریٹ وچ ، "آرائشی آرٹس تے تریخ عجائب گھر"، کولنز بیرکس، ڈبلن وچ تے نیچرل ہسٹری میوزیم (آئر لینڈ) میرین اسٹریٹ اُتے واقع ا‏‏ے۔ [۱۳۸] اسی علاقے وچ کچھ تے چھوٹے جائب گھر جداں فیٹزولیم اسٹریٹ اُتے نمبر 29 تے لٹل میوزیم آف ڈبلن سینٹ اسٹیون گرین وچ واقع ا‏‏ے۔ ڈبلن ہی وچ نیشنل کالج آف آرٹ تے ڈیزائن وی واقع اے جو 1746ء وچ قائم ہويا سی تے 1991ء وچ بننے والا ڈبلن انسٹی ٹیوٹ آف ڈیزائن وی ایتھے واقع ا‏‏ے۔ ڈبلنیا اک زندہ تریخ اے جس وچ وائی کنگ تے قرون وسطی دے دور دے نوادرات رکھے گئے ني‏‏‏‏ں۔

تفریح

[سودھو]
ٹیمپل بار

ڈبلن وچ جوشیلی نائٹ لائف اے تے یورپ دے سب تو‏ں زیادہ نوجوان شہراں وچو‏ں اک اے جس وچ 50٪ تو‏ں ودھ شہریاں د‏‏ی تعداد 25 سال تو‏ں کم ا‏‏ے۔ [۱۳۹][۱۴۰] شہر دے مرکز وچ سینٹ اسٹیون گرین، گرافٹن اسٹریٹ دے ارد گرد کئی شراب کانے موجود نيں، خاص طور اُتے ہارکورٹ اسٹریٹ، کیمڈن اسٹریٹ، ویکسفورڈ اسٹریٹ تے لیسن اسٹریٹ وچ بوہت سارے نائٹ کلب تے شراب خانے موجود ني‏‏‏‏ں۔

نائٹ لائف دے لئی سب تو‏ں مشہور علاقہ دریائے لفی دے جنوب وچ واقع ٹیمپل بار ا‏‏ے۔ ایہ علاقہ سیاحاں دے لئی بہت مقبول اے، بشمول برطانیہ تو‏ں آنے د‏‏ی اسٹیگ تے ہین پارٹیاں دے لئی۔ [۱۴۱] یہ علاقہ ڈبلن دا ثقافتی محلہ بن چکيا اے جتھ‏ے چھوٹے فن پروڈکشن، فوٹو گرافی تے فنکاراں دے اسٹوڈیوز دے لئی اک مرکز د‏‏ی حیثیت رکھدا اے، اس دے علاوہ سڑک دے فنکاراں تے معمولی موسیقی دے کئی تھ‏‏اںو‏اں ایتھ‏ے موجود ني‏‏‏‏ں۔ اُتے لونلی پلینٹ نے اسنو‏ں مہنگا ہونے، غلط تے گندا ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں تنقید د‏‏ی ا‏‏ے۔ [۱۴۲] لیسن اسٹریٹ، ہارکورٹ اسٹریٹ، جنوبی ولیم اسٹریٹ تے کیمڈن/جارج اسٹریٹ نائٹ لائف دے لئی مقامی لوکاں وچ بہت مقبول ني‏‏‏‏ں۔

موسیقی

[سودھو]
یو ٹو

لائیو موسیقی ڈبلن بھر وچ عام سڑکاں اُتے ہُندی اے، شہر نے کئی موسیقار تے گروپ جنہاں نو‏ں بین الاقوامی کامیابی ملی تیار کیتے نيں، جنہاں وچ دی ڈبلینرز، تھین لیزی، دہ بوم ٹاؤن ریٹس، یو ٹو، دتی اسکرپٹ، شنیڈ اوکانر، بوائے زون، کوڈا لائن تے ویسٹ لائف مشہور ني‏‏‏‏ں۔

سنیما

[سودھو]

شہر دے مرکز وچ دو مشہور سینما سیوئی سنیما تے سنے ورلڈ نيں ایہ دونے دریائے لفی دے شمال وچ واقع ني‏‏‏‏ں۔ متبادل تے خصوصی دلچسپی سنیما آئرش فلم انسٹی ٹیوٹ ٹیمپل بار دے علاقے وچ تے لائٹ ہاؤس سنیما سمتھ فیلڈ دے علاقے وچ واقع ني‏‏‏‏ں۔ وڈے جدید کثیر اسکرین سینما ڈبلن دے مضافات‏ی علاقےآں وچ واقع ني‏‏‏‏ں۔ 3 ایرینا ڈبلن ڈاک لینڈز دے علاقے وچ واقع اے جو دنیا دے معروف فنکاراں دا میزبان رہیا ا‏‏ے۔

فلماں
[سودھو]

ڈبلن وچ کئی فلماں د‏‏ی عکس بندی کيتی گئی ا‏‏ے۔ مندرجہ ذیل ڈبلن دے پس منظر وچ بننے والی فلماں د‏‏ی اک لسٹ ا‏‏ے۔

خریداری

[سودھو]
مور اسٹریٹ مارکیٹ
گرافٹن اسٹریٹ

نويں خریداری انداز د‏‏ی ترقی تے کچھ روايتی خریداری مراکز دے خاتمے دے باوجود شہر وچ ہن وی مستحکم خریداری سبھیاچار قائم ا‏‏ے۔ کئی تاریخی تھ‏‏اںو‏اں وچ مور اسٹریٹ شہر دے قدیم ترین تجارتی ضلعے وچو‏ں ا‏‏ے۔ [۱۴۳] مقامی کساناں دے بازاراں تے ہور بازاراں وچ وی کچھ ترقی ہوئی ا‏‏ے۔ [۱۴۴][۱۴۵] 2007ء وچ ڈبلن فوڈ کو-آپ نے اپنا گودام دی لبرٹیز علاقہ وچ منتقل کر دتا جتھ‏ے ایہ خریداری تے سماجی تقریبات دا گھر ا‏‏ے۔ [۱۴۶][۱۴۷] مضافات‏ی ڈبلن وچ کئی جدید خریداری مراکز نيں جنہاں وچ ڈنڈرم وچ ڈنڈرم ٹاؤن سینٹر، بلینچرڈس ٹاؤن وچ بلینچرڈس ٹاؤن سینٹر، تآلا وچ دتی اسکوائر، کلونڈالکن وچ لفی ویلی شاپنگ سینٹر، سانٹری وچ اومنی پارک سینٹر، ریتھفارنہم وچ نٹگروو شاپنگ سینٹر تے سورڈز وچ سورڈز پیویلین شامل ني‏‏‏‏ں۔

ڈبلن شہر مقامی تے سیاحاں دونے دے لئی اک مقبول خریداری مرکز ا‏‏ے۔ شہر وچ متعدد خریداری ضلعے نيں خاص طور اُتے گرافٹن اسٹریٹ تے ہینری اسٹریٹ دے نیڑےی علاقےآں وچ ۔ شہر دے مرکز وچ وی وڈی تعداد وچ اسٹورز موجود ني‏‏‏‏ں۔

گرافٹن اسٹریٹ

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: گرافٹن اسٹریٹ
گرافٹن اسٹریٹ ڈبلن شہر دے مرکز وچ دو بنیادی سڑک وچو‏ں اک اے جدو‏ں کہ دوسری ہینری اسٹریٹ ا‏‏ے۔ گرافٹن اسٹریٹ جنوب وچ سینٹ اسٹیون گرین تو‏ں شروع ہوئے ک‏ے شمال وچ کالج گرین تک جاندی ا‏‏ے۔ 2008ء وچ گرافٹن اسٹریٹ دنیا د‏‏ی پنجويں سب تو‏ں زیادہ مہنگی اہ‏م شاپنگ سڑک سی جو 5621 یورو فی مربع میٹر فی سال سی۔ [۱۴۸] مولی مالون دا مجسمہ وی ایتھے واقع ا‏‏ے۔

ہینری اسٹریٹ

[سودھو]
ہینری اسٹریٹ

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ہینری اسٹریٹ، ڈبلن
ہینری اسٹریٹ نارتھ سائیڈ، ڈبلن وچ واقع ا‏‏ے۔ ایہ شہر دے مرکز وچ دو بنیادی خریداری مراکز وچو‏ں اک اے جدو‏ں کہ دوسرا گرافٹن اسٹریٹ ا‏‏ے۔ حلزونہ ڈبلن ایتھے واقع ا‏‏ے۔ 1980ء دے دہائی تو‏ں سڑک زیادہ تر پیدل چلنے والےآں دے لئی استعمال ہُندی ا‏‏ے۔ سالانہ اندازہً 33 ملین افراد ہینری سٹریٹ اُتے آندے ني‏‏‏‏ں۔ ایتھ‏ے اعلیٰ درجے دے ڈپارٹمنٹ اسٹورز موجود ني‏‏‏‏ں۔ مشہور بیرونی غذائی مارکیٹ مور اسٹریٹ وی اس دے نیڑے ہی واقع ا‏‏ے۔

میڈیا تے مواصلات

[سودھو]
رادیو تیلیفیش ایرن
سیٹینٹا اسپورٹس

رادیو تیلیفیش ایرن

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: رادیو تیلیفیش ایرن
رادیو تیلیفیش ایرن (آئرلینڈ دا ریڈیو ٹیلی ویژن; مخفف آر ٹی ای) اک نیم ریاستی کمپنی تے جمہوریہ آئرلینڈ د‏‏ی قومی عوامی خدمات ناشر ا‏‏ے۔ ایہ پروگراماں نو‏‏ں تیار تے ٹیلی ویژن، ریڈیو تے انٹرنیٹ اُتے نشر کردا ا‏‏ے۔ ریڈیو سروس 1 جنوری 1926ء نو‏‏ں شروع ہوئی [۱۴۹] جدو‏ں کہ باقاعدہ ٹیلی ویژن نشریات 31 دسمبر 1961ء تو‏ں شروع ہوئیاں، [۱۵۰] جو اسنو‏ں دنیا وچ سب تو‏ں قدیم مسلسل عوامی خدمت ناشر بناندا ا‏‏ے۔

ٹی وی چینل

[سودھو]

شہر وچ ٹی وی 3 میڈیا، یو ٹی وی آئرلینڈ، سیٹینٹا اسپورٹس، ایم ٹی وی آئرلینڈ تے اسکائی نیوز دے اسٹیشن قائم ني‏‏‏‏ں۔

ڈاک

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ان پوست
ان پوست (Script error: The function "lang_xx_italic" does not exist.) (سانچہ:IPA-ga; اردو لفظی ترجمہ: "ڈاک") جمہوریہ آئرلینڈ وچ ریاستی ملکیت ڈاک خدمات فراہ‏م کنندہ کپنی ا‏‏ے۔ محکمہ ڈاک دا صدر دفتر جنرل پوسٹ آفس، ڈبلن وچ واقع ا‏‏ے۔

ڈبلن ڈاک ضلعے
[سودھو]
ڈبلن وچ اسٹریٹ دے ناں د‏‏ی پلیٹ، نمبر ڈبلن ڈاک ضلع د‏‏ی نشاندہی کردا اے
ڈی 4 ہوٹل

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن ڈاک ضلعے د‏‏ی فہرست
ڈاک د‏‏ی ترسیل دے لئی ڈبلن نو‏‏ں اضللاع وچ تقسیم کيتا گیا ا‏‏ے۔ ڈبلن ڈاک ضلعے جمہوریہ آئرلینڈ دے ڈاک نظام ان پوست وچ استعمال کیتے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ نويں قومی پوسٹ کوڈ دے نظام وچ شامل ک‏ے دتے گئے جو 2015ء وچ مکمل طور اُتے لاگو کر دتا گیا سی۔ [۱۵۱] نويں نظام دے تحت ڈبلن علاقہ نو‏‏ں اصل علاقےآں ڈی01 تو‏ں ڈی24 تک شامل کيتا گیا ا‏‏ے۔

موجودہ دور وچ ڈاک ضلعے مارکیٹنگ نظام وچ شہر دے کسی حصے د‏‏ی نشان دہی دے لئی وی استعمال ہوئے رہے ني‏‏‏‏ں۔

ڈبلن ڈاک ضلعے
نارتھ سائیڈ، مقامی حکومت دے علاقے    ساوتھ سائیڈ، مقامی حکومت دے علاقے
ڈبلن 1 (D1) ڈبلن ڈبلن 2 (D2) ڈبلن
ڈبلن 3 (D3) ڈبلن ڈبلن 4 (D4) ڈبلن، ڈون لاری ریتھڈاون
ڈبلن 5 (D5) ڈبلن ڈبلن 6 (D6) ڈبلن، ڈون لاری ریتھڈاون
ڈبلن 7 (D7) ڈبلن ڈبلن 6W (D6W) ڈبلن، جنوبی ڈبلن
ڈبلن 9 (D9) ڈبلن ڈبلن 8 (D8) ڈبلن
ڈبلن 11 (D11) ڈبلن، فینگال ڈبلن 10 (D10) ڈبلن
ڈبلن 13 (D13) ڈبلن، فینگال ڈبلن 12 (D12) ڈبلن
ڈبلن 15 (D15) فینگال ڈبلن 14 (D14) ڈبلن، ڈون لاری–ریتھڈاون، جنوبی ڈبلن
ڈبلن 17 (D17) ڈبلن، فینگال ڈبلن 16 (D16) ڈون لاری–ریتھڈاون، جنوبی ڈبلن
ڈبلن 18 (D18) ڈون لاری–ریتھڈاون
ڈبلن 20 (D20) ڈبلن، جنوبی ڈبلن
ڈبلن 22 (D22) جنوبی ڈبلن
ڈبلن 24 (D24) جنوبی ڈبلن
"کاؤنٹی ڈبلن"; فینگال، جنوبی ڈبلن، ڈون لاری–ریتھڈاون تے چھوٹے علاقے کاؤنٹی میدھ

ریڈیو

[سودھو]
ٹوڈے ایف ایم

آر ٹی ای ریڈیو دے میزبان ہونے دے علاوہ ڈبلن وچ کئی قومی ریڈیو نیٹ ورک وی موجود نيں جنہاں وچ ٹوڈے ایف ایم تے نیوز ٹاک تے مقامی سٹیشن شامل ني‏‏‏‏ں۔ شہر وچ واقع تجارتی ریڈیو اسٹیشناں وچ 4 ایف ایم (94.9 میگا ہرٹز)، ڈبلن 98 ایف ایم (98.1 میگا ہرٹز)، ریڈیو نووا 100 ایف ایم (100.3 میگا ہرٹز)، کیو 102 (102.2 میگا ہرٹز)، اسپین 1038 (103.8 میگا ہرٹز)، ایف ایم 104 (104.4 میگا ہرٹز)، سنشائن 106،8 (106.8 میگا ہرٹز) شامل ني‏‏‏‏ں۔

متعدد کمیونٹی تے خصوصی دلچسپی اسٹیشنز وی موجود نيں جنہاں وچ ڈبلن سٹی ایف ایم (103.2 میگا ہرٹز)، ڈبلن ساوتھ ایف ایم (93.9 میگا ہرٹز)، لفی ساؤنڈ ایف ایم (96.4 میگا ہرٹز)، نیئر ایف ایم (90.3 میگا ہرٹز) تے رادیو نا لائف (106.4 میگا ہرٹز) قابل ذکر ني‏‏‏‏ں۔

مواصلات

[سودھو]

ڈبلن وچ فعال ٹیلی مواصلات کمپنیاں وچ ایئر، میٹیور، ووڈافون شامل ني‏‏‏‏ں۔

اخبارات

[سودھو]

آئرش ٹائمز تے آئرش انڈیپینڈینٹ قومی اخبارات نيں جنہاں دا صدر دفتر ڈبلن وچ واقع اے جدو‏ں کہ کئی مقامی اخبارات مثلاً دتی ایونینگ ہیرالڈ وی ایتھ‏ے تو‏ں شائع ہُندے ني‏‏‏‏ں۔

کھیل

[سودھو]

کروک پارک

[سودھو]
کروک پارک

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: کروک پارک

کروک پارک جمہوریہ آئرلینڈ دا سب تو‏ں وڈا اسٹیڈیم ا‏‏ے۔ ایہ گیلک ایتھلیٹک ایسوسی ایشن دا صدر دفتر وی ا‏‏ے۔ اس وچ 82,300 لوکاں دے بیٹھنے د‏‏ی گنجائش ا‏‏ے۔ ایہ برشلونہ دے کیمپ نو تے لندن دے ویمبلی اسٹیڈیم دے بعد یورپ دا تیسرا وڈا اسٹیڈیم ا‏‏ے۔ [۱۵۲] 1972ء وچ محمد علی دا مقابلہ ایتھے منعقد ہويا سی۔ ایہ ء2003 دے خصوصی اولمپکس د‏‏ی افتتاحی تے اختتامی تقریباں دا میزبان وی سی۔ اس وچ کانفرنس تے ضیافت د‏‏ی سہولیات وی موجود ني‏‏‏‏ں۔ لینسڈاؤن روڈ د‏‏ی تعمیر نو دے وقت کروک پارک آئرش رگبی یونین ٹیم تے آئرلینڈ قومی فٹ بال ٹیم دا میزبان وی رہیا۔ [۱۵۳]

گیلک ایتھلیٹک ایسوسی ایشن

[سودھو]

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: گیلک ایتھلیٹک ایسوسی ایشن
گیلک ایتھلیٹک ایسوسی ایشن اک آئرش بین الاقوامی شوقیہ کھیلاں تے ثقافتی تنظیم اے، جس د‏‏ی توجہ مقامی گیلک کھیلاں دے فروغ اُتے مرکوز اے، [۱۵۴] جس وچ روايتی آئرش کھیل، کیموگی، کیلک فٹ بال، گیلک ہینڈ بال تے راؤنڈز وغیرہ شامل ني‏‏‏‏ں۔ تنظیم آئرش موسیقی تے رقص تے آئرش زبان نو‏‏ں وی فروغ دیندی ا‏‏ے۔

رگبی

[سودھو]
اویوا اسٹیڈیم

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: لینسڈاؤن روڈ  اور اویوا اسٹیڈیم
لینسڈاؤن روڈ اسٹیڈیم 1874ء وچ تعمیر ہويا۔ لینسڈاؤن روڈ ڈبلن وچ اک اسٹیڈیم سی جو آئرش رگبی فٹ بال یونین د‏‏ی ملکیت سی۔ ایہ بنیادی طور اُتے رگبی یونین تے ایسوسی ایشن فٹ بال دے میچاں دے لئی استعمال ہُندا سی۔ 2007ء وچ اسنو‏ں منہدم ک‏ر ک‏ے نواں اویوا اسٹیڈیم تعمیر کيتا گیا جس دا افتتاح 2010ء وچ ہويا۔ [۱۵۵][۱۵۶] اسٹیڈیم دا ناں اس تو‏ں ملحقہ سڑک تو‏ں لیا گیا ا‏‏ے۔

اویوا اسٹیڈیم "2011ء یو ای ایف اے یوروپا لیگ فائنل" دا میزبان سی۔ [۱۵۶] رگبی یونین د‏‏ی ٹیم لینسٹر رگبی اپنے میچ اویوا اسٹیڈیم وچ کھیلدی ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ ہور کھیلاں دے مقابلے وی ایتھ‏ے منعقد ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۵۷]

فٹ بال

[سودھو]
تآلا اسٹیڈیم

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: تآلا اسٹیڈیم، تولکا پارک  اور کارلائل گراؤنڈز
کاؤنٹی ڈبلن آئرلینڈ لیگ د‏‏ی چھ ٹیماں دا گھر ا‏‏ے۔ تآلا اسٹیڈیم تآلا، جنوبی ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ وچ اک ایسوسی ایشن فٹ بال اسٹیڈیم اے جتھ‏ے فٹ بال دے زیادہ تر میچ منعقد ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ اس دے علاوہ تولکا پارک تے کارلائل گراؤنڈز وی فٹ بال دے میچاں دے لئی استعمال ہُندے ني‏‏‏‏ں۔

کرکٹ

[سودھو]
کالج پارک، ڈبلن

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: کلونٹارف کرکٹ کلب گراؤنڈ، میلاہائڈ کرکٹ کلب  اور کالج پارک، ڈبلن
ڈبلن وچ دو اک روزہ بین الاقوامی کرکٹ دے میدان موجود نيں اک کلونٹارف کرکٹ کلب گراؤنڈ تے دوسرا میلاہائڈ کرکٹ کلب ا‏‏ے۔ کلونٹارف کرکٹ کلب گراؤنڈ وچ پہلا اک روزہ بین الاقوامی کرکٹ میچ 21 مئی 1999ء نو‏‏ں منعقد ہويا جو کرکٹ عالمی کپ 1999ء دا حصہ سی۔ ایہ بنگلہ دیش قومی کرکٹ ٹیم تے ویسٹ انڈیز کرکٹ ٹیم دے وچکار کھیلا گیا

کالج پارک ٹرنیٹی کالج، ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ وچ اک کرکٹ دا میدان ا‏‏ے۔ 2000ء وچ ایتھ‏ے آئرلینڈ خواتین کرکٹ ٹیم تے پاکستان خواتین کرکٹ ٹیم دے وچکار اک ٹیسٹ کرکٹ میچ کھیلا گیا۔ [۱۵۸]

ہور

[سودھو]
ڈبلن میراتھن

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: ڈبلن میراتھن، شیلبورن پارک، لیپیرڈس ٹاؤن ریس کورس  تے نیشنل اسٹیڈیم (آئرلینڈ)
1980ء تو‏ں ڈبلن میراتھن میراتھن دا اک سالانہ 26.2 میل (42.2 کلو میٹر) طویل مقابلہ اے جو ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ وچ ہر سال اکتوبر دے آخری اتوار نو‏‏ں منعقد ہُندا ا‏‏ے۔ 1983ء تو‏ں ڈبلن خواتین منی میراتھن وی جون دے پہلے پیر نو‏‏ں منعقد ہُندی ا‏‏ے۔ [۱۵۹]

شیلبورن پارک ڈبلن دے مضافات‏ی علاقے رنگسینڈ وچ اک گرے ہاؤنڈ ڈور دا اسٹیڈیم ا‏‏ے۔ لیپیرڈس ٹاؤن ریس کورس لیپیرڈس ٹاؤن، ڈون لاری–ریتھڈاون وچ ڈبلن شہر تو‏ں 8 کلومیٹر جنوب وچ واقع اک آئرش گھڑ دوڑ دا مقام ا‏‏ے۔

نیشنل اسٹیڈیم خاص طور اُتے باکسنگ دے لئی بنایا جانے والا قومی اسٹیڈیم ا‏‏ے۔ باسکٹ بال دے لئی نیشنل باسکٹ بال ارینا تآلا، جنوبی ڈبلن وچ موجود ا‏‏ے۔ [۱۶۰][۱۶۱][۱۶۲][۱۶۳][۱۶۴] نیشنل آکواٹک سینٹر بلینچرڈس ٹاؤن، ڈبلن، جمہوریہ آئرلینڈ وچ اک اندورن در آبی مرکز ا‏‏ے۔

آئرش بولی

[سودھو]
آئرش میڈیم اسکول

جمہوریہ آئرلینڈ د‏‏ی دفتری زباناں آئرش تے انگریزی نيں، جدو‏ں کہ قومی زبان آئرش ا‏‏ے۔ ڈبلن علاقے وچ 34 آئرش زبان دے پرائمری اسکولاں تے 10 آئرش بولی دے ثانوی اسکولاں وچ 12،950 طالب علم زیر تعلیم ني‏‏‏‏ں۔ [۱۶۵] ڈبلن ئرش-میڈیم اسکولاں د‏‏ی تعداد ملک وچ سب تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔

دو آئرش بولی دے ریڈیو اسٹیشناں دے اسٹوڈیو شہر وچ موجود ني‏‏‏‏ں۔ شہر وچ بوہت سارے ہور ریڈیو اسٹیشن فی ہفتہ اک گھنٹہ آئرش بولی دے پروگرام نشر کردے ني‏‏‏‏ں۔ راجگڑھ وچ آئرش زبان دے ادارےآں د‏‏ی اک وڈی تعداد وی موجود ا‏‏ے۔

جڑواں شہر

[سودھو]

ڈبلین مندرجہ ذیل جڑواں شہر ني‏‏‏‏ں۔ [۴۲][۱۶۶]

شہر قوم تریخ
سان ہوزے، کیلیفورنیا ریاستہائے متحدہ[۱۶۷] 1986
لیورپول مملکت متحدہ[۱۶۸] 1986
برشلونہ ہسپانیہ[۱۶۹][۱۷۰] 1998
بیجنگ چین[۱۷۱][۱۷۲] 2011
ایمیٹسبرگ، آئیووا ریاستہائے متحدہ 1961

حوالے

[سودھو]
  1. "Dublin City Council, Dublin City Coat of Arms"۔ Dublincity.ie۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 29 اگست 2015 
  2. "Ireland: Cities & Legal Towns"۔ City Population۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 7 اکتوبر 2016 
  3. "Census of Population 2011" (PDF)۔ Preliminary Results۔ Central Statistics Office۔ 30 جون 2011۔ صفحہ: 21۔ 14 نومبر 2012 میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 25 مئی 2013 
  4. "Census of Population 2011"۔ Population Density and Area Size by Towns by Size, Census Year and Statistic۔ Central Statistics Office۔ اپریل 2012۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 30 مارچ 2014 
  5. گریٹر ڈبلن علاقہ
  6. "Census of Population 2016" (PDF)۔ Profile 1 – Geographical distribution۔ Central Statistics Office۔ 6 اپریل 2017۔ صفحہ: 15۔ اخذ شدہ بتاریخ 6 اپریل 2017 
  7. ۷.۰ ۷.۱ "Global city GDP 2014"۔ Brookings Institution۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 18 نومبر 2014 
  8. "Dublin – Placename database of Ireland"۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 15 جنوری 2018 
  9. "The Growth and Development of Dublin"۔ 30 مارچ 2013 میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 30 دسمبر 2010 
  10. "Primate City Definition and Examples"۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 21 اکتوبر 2009 
  11. "Census of Population 2016" (PDF)۔ Profile 1 – Geographical distribution۔ Central Statistics Office۔ 6 اپریل 2017۔ صفحہ: 15۔ اخذ شدہ بتاریخ 6 اپریل 2017 
  12. "Sapmap Area – NUTS III – Dublin Region"۔ Census 2016۔ Central Statistics Office۔ 2016۔ 7 جنوری 2019 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 16 جنوری 2018 
  13. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  14. ۱۴.۰ ۱۴.۱ Dickson, David (2014). Dublin The Making of a Capital City. Profile Books Ltd., x. ISBN 978-0-674-74444-8. 
  15. "Global Financial Centres Index 8" (PDF)۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 30 دسمبر 2010 
  16. "The World According to GaWC 2008"۔ Globalization and World Cities Research Network: Loughborough University۔ 3 جون 2009۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 6 نومبر 2009 
  17. "Placenames Database of Ireland: Duibhlinn/Devlin"۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 ستمبر 2013 
  18. "Placenames Database of Ireland: Béal Duibhlinne/Ballydivlin"۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 ستمبر 2013 
  19. "Placenames Database of Ireland: Duibhlinn/Difflin"۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 ستمبر 2013 
  20. Holder, Alfred (1896). Alt-celtischer sprachschatz (in German). Leipzig: B. G. Teubner. Retrieved on 7 نومبر 2014. 
  21. Clarke, Howard (1995)۔ Medieval Dublin, the making of a metropolis. Irish Academic Press. p. 44. ISBN [[Special:BookSources/978-0716524595
  22. ۲۲.۰ ۲۲.۱ Davies, Norman (1999). The Isles: a history. London: Macmillan, 1222. ISBN 0-333-76370-X. 
  23. ۲۳.۰ ۲۳.۱ Dickson, David (2014). Dublin The Making of a Capital City. Profile Books Ltd., 10. ISBN 978-0-674-74444-8. 
  24. Holm, Poul (1989). The Slave Trade of Dublin, Ninth To Twelfth Centuries. PERITIA: Journal of the Medieval Journal of Ireland, x. 
  25. Holm, Poul (1989). The Slave Trade of Dublin, Ninth To Twelfth Centuries. PERITIA: Journal of the Medieval Journal of Ireland, 335. “the very idea of the taking of prisoners of war spread to the Irish [from the Vikings] in the tenth century 
  26. ۲۶.۰ ۲۶.۱ "A Brief History of Dublin, Ireland"۔ Dublin.info۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 اگست 2011 
  27. سانچہ:Cite DNB
  28. "The Story of Ireland"۔ Brian Igoe (2009)۔ p.49.
  29. "Black Death"۔ Joseph Patrick Byrne (2004)۔ p.58. ISBN [[Special:BookSources/0-313-32492-1
  30. ۳۰.۰ ۳۰.۱ ۳۰.۲ "A Brief History of Dublin" (PDF)۔ visitingdublin۔ ۰۳ اکتوبر ۲۰۱۸ میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 اگست 2011 
  31. "Dublin: a cultural history"۔ Siobhán Marie Kilfeather (2005)۔ اوکسفرڈ یونیورسٹی پریس۔ pp. 34–35. ISBN [[Special:BookSources/0-19-518201-4
  32. Lisa Marie Griffith (2014). Stones of Dublin. Collins Press. ISBN 978-1-84889-872-1. “[Guinness] was Dublin's largest brewery in 1810, Ireland's largest in 1833, and the largest in the world by 1914. Guinness was also the city's largest employer 
  33. "St James's Gate: a brief history"۔ Irish Times۔ 16 اپریل 2004۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 17 جون 2018۔ [in] 1886 Guinness [was] officially the biggest brewery in the world with an annual production of 1.2 million barrels. [And, by] 1906 the workforce exceeds 3,200; some 10,000 are directly dependent on the brewery for their livelihood – one in thirty of Dublin's population 
  34. Lyons, F.S.L. (1973). Ireland since the famine. Suffolk: Collins / Fontana, 880. ISBN 0-00-633200-5. 
  35. ۳۵.۰ ۳۵.۱ "Dublin Economic Monitor – اکتوبر 2017". issuu. https://web.archive.org/web/20190107003121/https://issuu.com/256media/docs/dublineconomicmonitor_oct2017?e=16581915%2F54602478. 
  36. Irish Statute Book۔ Local Government (Dublin) Act
  37. "Irish statute book, Local Government Provisional Order Confirmation Act, 1953"۔ Irishstatutebook.ie۔ 28 مارچ 1953۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 ستمبر 2013 
  38. "Local Elections 2014"۔ Dublin City Council۔ 15 جولائ‏ی 2014 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 جولائ‏ی 2014 
  39. Department of the Taoiseach: Guide to Government Buildings (2005)
  40. "Constituency Commission Report 2012"۔ Constituency Commission۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 جولائ‏ی 2014 
  41. "The TDs elected to the 32nd Dáil so far"۔ Newstalk۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 12 مئی 2013 
  42. ۴۲.۰ ۴۲.۱ "Dublin City Council: Facts about Dublin City"۔ Dublin City Council۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 8 جولائ‏ی 2014 
  43. "Final Characterisation Report"۔ Eastern River Basin District۔ Sec. 7: Characterisation of the Liffey Catchment Area۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 10 نومبر 2014 
  44. "Northside vs Southside"۔ Wn.com۔ 25 فروری 2009۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 ستمبر 2013 
  45. "Dublin – A Vibrant City – Quarters"۔ VisitDublin.com۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 فروری 2017 
  46. "Dublin launches new 'Creative Quarter' for city centre"۔ TheJournal.ie۔ 11 مارچ 2012۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 فروری 2017 
  47. "Welcome to medieval quarter"۔ Independent News & Media۔ 12 اکتوبر 2006۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 فروری 2017 
  48. "Dublin Town – Creative Quarter – DublinTown – What's On, Shopping & Events in Dublin City – Dublin Town"۔ What's On, Shopping & Events in Dublin City – Dublin Town۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 نومبر 2016 
  49. "Temperature – Climate – Met Éireann – The Irish Meteorological Service Online"۔ Met.ie۔ 2 جنوری 1979۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 20 اگست 2010 
  50. "Climatology details for station DUBLIN (RINGSEND)، IRELAND and index RR: Precipitation sum"۔ European Climate Assessment & Dataset۔ ۰۱ فروری ۲۰۱۴ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 21 دسمبر 2012 
  51. "Smoky coal ban"۔ Department of Communications, Climate Action and Environment۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 1 جنوری 2018 
  52. ۵۲.۰ ۵۲.۱ "How the coal ban dealt with Dublin's burning issue"۔ Irish Times۔ 26 ستمبر 2015۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 فروری 2017 
  53. Clancy, L.; Goodman, P.; Sinclair, H; Dockery, D. (2002). "Effect of air-pollution on death rates in Dublin Ireland: an intervention study.". The Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(02)11281-5. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(02)11281-5/fulltext. 
  54. "Climatological Information for Merrion Square, Ireland"۔ European Climate Assessment & Dataset 
  55. "Dublin Airport 1981–2010 averages"۔ Met Éireann۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 اکتوبر 2016 
  56. ۵۶.۰ ۵۶.۱ ۵۶.۲ "Absolute Maximum Air Temperatures for each Month at Selected Stations" (PDF)۔ Met Éireann۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 اکتوبر 2016  سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "absmax" defined multiple times with different content
  57. ۵۷.۰ ۵۷.۱ ۵۷.۲ "Absolute Minimum Air Temperatures for each Month at Selected Stations" (PDF)۔ Met Éireann۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 اکتوبر 2016  سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "absmin" defined multiple times with different content
  58. "Casement Airport 1981–2010 averages"۔ Met Éireann۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 اکتوبر 2016 
  59. McCarthy, Denis (2004). Dublin Castle: at the heart of Irish History. Dublin: Irish Government Stationery Office, 12–18. ISBN 0-7557-1975-1. 
  60. "Spire cleaners get prime view of city". Irish Independent. 5 جون 2007. http://www.independent.ie/irish-news/spire-cleaners-get-prime-view-of-city-26295336.html. Retrieved on
    5 جون 2007. 
  61. "The Dublin Spire"۔ Archiseek۔ 2003۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 20 اکتوبر 2011 
  62. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  63. "Some Famous Landmarks of Dublin – Dublin Hotels & Travel Guide"۔ Traveldir.org۔ 8 مارچ 1966۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 16 ستمبر 2011 
  64. انگریزی ویکیپیڈیا دے مشارکین۔ "Áras an Uachtaráin" 
  65. "Easter Rising – Day 1: Rebels on the streets" (in en-US). The Irish Times. https://web.archive.org/web/20190107003122/https://www.irishtimes.com/1916/1916-the-articles/easter-rising-day-1-rebels-on-the-streets-1.2575678. 
  66. "Dublin City Parks"۔ Dublin City Council۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 1 ستمبر 2015 
  67. It is larger than all of London’s city parks put together, and more than twice the area of New York’s Central Park. "The Phoenix Park Visitor Guide" (PDF)۔ Office of Public Works۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 1 جنوری 2018 
  68. "Outline History of Áras an Uachtaráin"۔ Áras an Uachtaráin۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 7 جنوری 2013 
  69. "Richest cities in the world by purchasing power in 2009"۔ City Mayors۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 17 جون 2010 
  70. "Richest cities in the world by personal earnings in 2009"۔ Citymayors.com۔ 22 اگست 2009۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 17 جون 2010 
  71. "Dublin falls in city-cost rankings". Irish Times. 12 جولائ‏ی 2011. https://web.archive.org/web/20190107002821/https://www.irishtimes.com/news/dublin-falls-in-city-cost-rankings-1.879923. Retrieved on
    20 جولائ‏ی 2011. 
  72. سانچہ:PDFWayback Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  73. "I.F.S.C"۔ I.F.S.C.ie۔ 21 جون 2010۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 21 جنوری 2010 
  74. Kelpie, Colm (23 مارچ 2016). "Revealed: Dublin ranked worse than London or Paris for road congestion". The Irish Independent. http://www.independent.ie/business/irish/revealed-dublin-ranked-worse-than-london-or-paris-for-road-congestion-34563994.html. Retrieved on
    20 دسمبر 2016. 
  75. "TomTom Traffic Index"۔ TomTom۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 20 دسمبر 2016 
  76. "Dublin Bus customer numbers reach 10 year high of almost 140 million in 2017 – Dublin Bus"۔ www.dublinbus.ie (بزبان انگریزی)۔ ۱۱ جنوری ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 11 جنوری 2018 
  77. CIE annual report Archived 2015-08-24 at the وے بیک مشین which names the station as "Heuston Station"۔
  78. انگریزی ویکیپیڈیا دے مشارکین۔ "Dublin Connolly railway station" 
  79. "Passenger Journeys by Rail by Type of Journey and Year – StatBank – data and statistics"۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 20 اپریل 2016 
  80. ۸۰.۰ ۸۰.۱ "Frequently Asked Questions"۔ Luas۔ ۰۳ جنوری ۲۰۱۲ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 1 جولائ‏ی 2013 
  81. "Over 32 million passenger trips made on Luas in 2014 » Inside Ireland"۔ insideireland.ie۔ 9 اپریل 2015۔ 9 اپریل 2015 میں اصل سے آرکائیو شدہ  الوسيط |archiveurl= و |archive-url= تكرر أكثر من مرة (معاونت); الوسيط |archivedate= و |archive-date= تكرر أكثر من مرة (معاونت);
  82. "37.6 million passengers were carried in 2017"۔ 11 اپریل 2017 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 10 اپریل 2017 
  83. "Over 32 million passenger trips made on Luas in 2014 » Inside Ireland"۔ insideireland.ie۔ 9 اپریل 2015۔ 9 اپریل 2015 میں اصل سے آرکائیو شدہ  الوسيط |archiveurl= و |archive-url= تكرر أكثر من مرة (معاونت); الوسيط |archivedate= و |archive-date= تكرر أكثر من مرة (معاونت);
  84. Carr, Aoife (12 دسمبر 2011). "Integrated ticketing card launched". The Irish Times. https://web.archive.org/web/20190107003003/https://www.irishtimes.com/newspaper/breaking/2011/1212/breaking41.html%0A. Retrieved on
    1 جنوری 2012. 
  85. https://about.leapcard.ie/fare-capping
  86. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  87. انگریزی ویکیپیڈیا دے مشارکین۔ "Dublin Airport" 
  88. ۸۸.۰ ۸۸.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  89. Barry O'Halloran (25 اگست 2016)۔ "Ryanair carries more international passengers than any other airline"۔ Irish Times۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 2 اپریل 2017 
  90. "Aer Arann Contact Information Archived 2010-08-21 at the وے بیک مشین۔" Aer Arann. Retrieved on 12 نومبر 2009.
  91. "Cycling Maps"۔ Dublincitycycling.ie۔ ۲۰ جون ۲۰۱۵ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 ستمبر 2013 
  92. "Copenhagenize Consulting – Copenhagenize Index of Bicycle-Friendly Cities 2011"۔ Copenhagenize.eu۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 ستمبر 2013 
  93. "Copenhagenize Consulting – Copenhagenize Index of Bicycle-Friendly Cities 2011"۔ Copenhagenize.eu۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 3 جولائ‏ی 2017 
  94. Rosita Boland (13 جون 2009). "Dublin's long-awaited wheel deal on track for ستمبر roll-out". The Irish Times. https://web.archive.org/web/20190107003106/https://www.irishtimes.com/news/dublin-s-long-awaited-wheel-deal-on-track-for-september-roll-out-1.783944?via=mr. Retrieved on
    10 مارچ 2010. 
  95. "2,000 join Dublin bicycle scheme". Raidió Teilifís Éireann. 13 ستمبر 2009. https://web.archive.org/web/20190107002624/https://www.rte.ie/news/2009/0913/121728-bicycles/. Retrieved on
    10 مارچ 2010. 
  96. Olivia Kelly (11 مئی 2013). "Deal agreed to increase Dublin bicycles service". The Irish Times. https://web.archive.org/web/20190107003200/https://www.irishtimes.com/news/environment/deal-agreed-to-increase-dublin-bicycles-service-1.1389342. Retrieved on
    11 مئی 2013. 
  97. "ESOF Dublin"۔ EuroScience۔ 2012۔ 8 ستمبر 2015 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 29 اگست 2015 
  98. Walshe, John; Reigel, Ralph (25 نومبر 2008). "Celebrations and hard work begin after capital lands science 'Olympics' for 2012". Irish Independent. http://www.independent.ie/irish-news/celebrations-and-hard-work-begin-after-capital-lands-science-olympics-for-2012-26494644.html. Retrieved on
    17 جون 2010. 
  99. "History of the NUI"۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 3 جولائ‏ی 2015 
  100. "DIT makes 'top100' for up-and-coming third-level institution". Irish Times. 30 اپریل 2014. 
  101. Robinson, Jimmie (2007). From Certificates to Doctorates,by Degrees; Dublin Institute of Technology – a Photographic Memoir.. ISBN 978-1-84218-143-0. 
  102. "DIT opens new campus in Grangegorman to first students". Irish Independent. 10 ستمبر 2014. 
  103. "DCU incorporation of CICE, St Pats and Mater Dei"۔ DCU۔ 2014۔ ۱۸ اپریل ۲۰۱۶ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 5 مئی 2016 
  104. Dublin delineated in twenty-six views, etc۔ Dublin: G. Tyrrell, 1937. p. 49.
  105. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  106. https://www.cso.ie/en/releasesandpublications/ep/p-cpnin/cpnin/polish/
  107. https://www.cso.ie/px/pxeirestat/Statire/SelectOut/PxSort.asp?file=20189181510459916935E7002&PLanguage=0&MainTable=E7002&MainTablePrestext=Population%20Usually%20Resident%20and%20Present%20in%20the%20State%202011%20to%202016%20(Number)&potsize=4
  108. https://www.cso.ie/en/releasesandpublications/ep/p-cpnin/cpnin/romanian/
  109. https://www.cso.ie/en/releasesandpublications/ep/p-cpnin/cpnin/lithuanian/
  110. https://www.cso.ie/px/pxeirestat/Statire/SelectOut/PxSort.asp?file=2018918155169916935E7002&PLanguage=0&MainTable=E7002&MainTablePrestext=Population%20Usually%20Resident%20and%20Present%20in%20the%20State%202011%20to%202016%20(Number)&potsize=4
  111. https://www.cso.ie/en/releasesandpublications/ep/p-cpnin/cpnin/italian/
  112. https://www.cso.ie/px/pxeirestat/Statire/SelectOut/PxSort.asp?file=201891815739916935E7002&PLanguage=0&MainTable=E7002&MainTablePrestext=Population%20Usually%20Resident%20and%20Present%20in%20the%20State%202011%20to%202016%20(Number)&potsize=4
  113. https://www.cso.ie/en/releasesandpublications/ep/p-cpnin/cpnin/spanish/
  114. https://www.cso.ie/en/releasesandpublications/ep/p-cpnin/cpnin/latvian/
  115. https://www.cso.ie/px/pxeirestat/Statire/SelectOut/PxSort.asp?file=20189181517289916935E7002&PLanguage=0&MainTable=E7002&MainTablePrestext=Population%20Usually%20Resident%20and%20Present%20in%20the%20State%202011%20to%202016%20(Number)&potsize=4
  116. https://www.cso.ie/en/releasesandpublications/ep/p-cpnin/cpnin/french/
  117. https://www.cso.ie/px/pxeirestat/Statire/SelectOut/PxSort.asp?file=2018918158239916935E7002&PLanguage=0&MainTable=E7002&MainTablePrestext=Population%20Usually%20Resident%20and%20Present%20in%20the%20State%202011%20to%202016%20(Number)&potsize=4
  118. https://www.cso.ie/px/pxeirestat/Statire/SelectOut/PxSort.asp?file=20189181511179916935E7002&PLanguage=0&MainTable=E7002&MainTablePrestext=Population%20Usually%20Resident%20and%20Present%20in%20the%20State%202011%20to%202016%20(Number)&potsize=4
  119. https://www.cso.ie/px/pxeirestat/Statire/SelectOut/PxSort.asp?file=20189181518439916935E7002&PLanguage=0&MainTable=E7002&MainTablePrestext=Population%20Usually%20Resident%20and%20Present%20in%20the%20State%202011%20to%202016%20(Number)&potsize=4
  120. https://www.cso.ie/px/pxeirestat/Statire/SelectOut/PxSort.asp?file=2018918159459916935E7002&PLanguage=0&MainTable=E7002&MainTablePrestext=Population%20Usually%20Resident%20and%20Present%20in%20the%20State%202011%20to%202016%20(Number)&potsize=4
  121. Call for improved infrastructure for Dublin 2 اپریل 2007
  122. "Dublin heralds a new era in publishing for immigrantsThe Guardian 12 مارچ 2006.
  123. Foreign nationals now 10% of Irish population 26 جولائ‏ی 2007
  124. "Dublin"۔ OPENCities, a British Council project. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  125. Catholic Church's Hold on Schools at Issue in Changing Ireland The New York Times، 21 جنوری 2016
  126. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  127. "2011 Census Sample Form" (PDF)۔ Central Statistics Office۔ صفحہ: 4, q.12۔ اخذ شدہ بتاریخ 15 اکتوبر 2017  ; "Census 2016 Sample Form" (PDF)۔ Central Statistics Office۔ صفحہ: 4, q.12۔ اخذ شدہ بتاریخ 15 اکتوبر 2017 
  128. "Change in Religion" (PDF) 
  129. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  130. https://islamireland.ie/
  131. http://www.islamiccentre.ie/
  132. http://islamicfoundation.ie/
  133. Marist Fathers – Society of Mary in Ireland Archived 2009-05-27 at the وے بیک مشین
  134. https://www.salatomatic.com/spc/Dublin/Anwar-e-Madina/xmVCG7MXm8
  135. https://moovitapp.com/index/en/public_transit-Tallaght_Mosque-Ireland-site_26296277-502
  136. https://www.halaltrip.com/mosque-details/4704/lucan-islamic-centre/
  137. Irish Independent – Delight at City of Literature accolade for Dublin۔ Retrieved 26 جولائ‏ی 2010.
  138. "National Museum of Ireland"۔ Museum.ie۔ 8 جون 2010۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 17 جون 2010 
  139. "The Irish Experience"۔ The Irish Experience۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 17 جون 2010 
  140. "Dublin Guide, Tourist Information, Travel Planning, Tours, Sightseeing, Attractions, Things to Do"۔ TalkingCities.co.uk۔ 6 اکتوبر 2009۔ 6 اکتوبر 2009 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 6 اکتوبر 2009 
  141. Article on stag/hen parties in Edinburgh, Scotland (which mentions their popularity in Dublin)، mentioning Dublin. Retrieved 15 فروری 2009.
  142. "New Lonely Planet guide slams Ireland for being too modern, Ireland Vacations"۔ IrishCentral۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 17 جون 2010 
  143. Doyle, Kevin (17 دسمبر 2009). "Let us open up for Sunday shoppers says Moore Street". The Herald. http://www.herald.ie/news/let-us-open-up-for-sunday-shoppers-says-moore-street-27936395.html. Retrieved on
    28 دسمبر 2009. 
  144. McKenna, John (7 جولائ‏ی 2007). "Public appetite for real food". The Irish Times. https://web.archive.org/web/20190107003001/https://www.irishtimes.com/news/health/public-appetite-for-real-food-1.948156%20. Retrieved on
    28 دسمبر 2009. 
  145. Van Kampen, Sinead (21 ستمبر 2009). "Miss Thrifty: Death to the shopping centre!". The Irish Independent. http://www.independent.ie/style/fashion/miss-thrifty-death-to-the-shopping-centre-26567898.html. Retrieved on
    28 دسمبر 2009. 
  146. Mooney, Sinead (7 جولائ‏ی 2007). "Food Shorts". The Irish Times. https://web.archive.org/web/20190107002645/https://www.irishtimes.com/life-and-style/food-shorts-1.948833%20. Retrieved on
    28 دسمبر 2009. 
  147. Dublin Food Co-op website ref. Markets / News and Events / Recent Events / Events Archive
  148. "The most expensive shopping street in the world"۔ Cushman & Wakefield۔ 24 جولائ‏ی 2011 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 6 ستمبر 2010 
  149. "RTÉ Annual Report 2000 pp3" (PDF). RTÉ News. https://web.archive.org/web/20110301092843/http://www.rte.ie/about/2000eng_1-19.pdf. Retrieved on
    13 جنوری 2011. 
  150. "RTÉ Annual Report 2002 pp10" (PDF). RTÉ News. https://web.archive.org/web/20110301092910/http://www.rte.ie/about/2002eng.pdf. Retrieved on
    13 جنوری 2011. 
  151. New postal code system by 2011، Irish Times، 21 ستمبر 2009
  152. "Croke Park Stadium"۔ Crokepark.ie۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 اکتوبر 2016 
  153. "World record crowd watches Harlequins sink Saracens". The Sydney Morning Herald. 1 اپریل 2012. https://web.archive.org/web/20190107003127/https://www.smh.com.au/sport/rugby-union/world-record-crowd-watches-harlequins-sink-saracens-20120401-1w60r.html. Retrieved on
    27 اپریل 2012. 
  154. http://www.gaa.ie/the-gaa/about-the-gaa/
  155. "Taoiseach Officially Opens Aviva Stadium"۔ IrishRugby.ie۔ 14 مئی 2010۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 29 اگست 2015 
  156. ۱۵۶.۰ ۱۵۶.۱ "Homepage of Lansdowne Road Development Company (IRFU and FAI JV)"۔ Lrsdc.Ie۔ 18 مئی 2016 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 17 جون 2010 
  157. Irish Rugby : Club & Community : Ulster Bank League : Ulster Bank League Tables Archived 4 اگست 2013 at the وے بیک مشین
  158. "Women's Test Matches played on College Park, Dublin"۔ CricketArchive۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 29 اگست 2011 
  159. "History"۔ VHI Women's Mini Marathon۔ 2015۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 29 اگست 2015 
  160. "National Basketball Arena"۔ bamireland.ie۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 جنوری 2017 
  161. "Federation Focus: Ireland"۔ fibaeurope.com۔ 4 جون 2012۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 جنوری 2017 
  162. "Irish Basketball – A Brief History"۔ basketballireland.ie۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 جنوری 2017 
  163. "National Basketball Arena"۔ iftn.ie۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 جنوری 2017 
  164. "National Basketball Arena"۔ discoverireland.ie۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 جنوری 2017 
  165. "Education through the Medium of Irish 2015/2016" (PDF)۔ gaelscoileanna.ie۔ 2016۔ اخذ شدہ بتاریخ 1 جنوری 2018 
  166. "Dublin City Council: International Relations Unit"۔ Dublin City Council۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 8 جولائ‏ی 2014 
  167. "Sister City Program"۔ City of San José۔ 19 جون 2013۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 8 جولائ‏ی 2014 
  168. "Liverpool City Council twinning"۔ Liverpool.gov.uk۔ 17 نومبر 2008۔ 6 جولائ‏ی 2010 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 23 جون 2009 
  169. "Ciutats agermanades, Relacions bilaterals, L'acció exterior"۔ CIty of Barcelona۔ 18 جون 2009۔ 29 اپریل 2010 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 23 جون 2009 
  170. "Barcelona City Council signs cooperation agreements with Dublin, Seoul, Buenos Aires and Hong Kong"۔ Ajuntament de Barcelona۔ 26 نومبر 2012۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 29 اگست 2015 
  171. "Dublin signs twinning agreement with Beijing"۔ Dublin City Council۔ 2 جون 2011۔ ۰۷ جنوری ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 11 فروری 2012 
  172. Coonan, Clifford (3 جون 2011). "Dublin officially twinned with Beijing". Irish Times. https://web.archive.org/web/20190107002958/https://www.irishtimes.com/news/dublin-officially-twinned-with-beijing-1.586352%20. Retrieved on

باہرلے جوڑ

[سودھو]

دستاویزی فلماں

[سودھو]



یورپی دیساں دے راجگڑھ خطے دے حساب نال
چڑھدا یورپ
چڑھدا دکھن یورپ
لہندا یورپ
اتلا یورپ
دکھن یورپ