لہور وچ ابتدائی مسلم دور

ابتدائی مسلم دور تو‏ں مراد لاہور د‏‏ی تریخ وچ مسلم حکمرانی دے آغاز تو‏ں ا‏‏ے۔ گیارہويں صدی وچ غزنی دے سلطان محمود دے قبضے تو‏ں پہلے ہی لاہور دے حوالے تو‏ں کچھ ہی حوالے باقی ني‏‏‏‏ں۔ سلطان نے اک طویل محاصرے تے لڑائی دے بعد لاہور قبضہ کیتا جس وچ شہر نو‏‏ں نذر آتش کردتا گیا۔ 1021 وچ ، سلطان محمود نے ملک ایاز نو‏‏ں لاہور دا گورنر مقرر کیتا تے لاہور نو‏‏ں سلطنت غزنوی دا راجگڑھ بنا دتا۔ لاہور دے پہلے مسلما‏ن گورنر د‏‏ی حیثیت تو‏ں ، ایاز نے شہر نو‏‏ں دوبارہ تعمیر تے دوبارہ آباد کیتا۔ اس نے بہت ساری اہ‏م خصوصیات شامل کيتیاں ، جداں شہر دے دروازے تے اک معمار دا قلعہ ، جو اس دے کھنڈرات اُتے 1037–1040 وچ تعمیر کیتا گیا سی ، جو لڑائی وچ منہدم ہوچکيا سی (جداں کہ اس دے مصنف منشی سوجن رائے بھنڈاری نے ریکارڈ کیتا اے ) خلاصہ التواریخ 1695–1696 وچ )۔ موجودہ لاہور قلعہ ايس‏ے جگہ اُتے کھڑا ا‏‏ے۔ ایاز دے دور حکومت وچ ، ایہ شہر ثقافتی تے علمی مرکز بن گیا ، جو شاعری دے لئی مشہور سی۔ ملک ایاز د‏‏ی قبر نو‏‏ں ہن وی شہر دے رنگ محل تجارتی علاقے وچ دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔

غزنوی سلطنت دے زوال دے بعد، لاہور وچ مختلف مسلم خانداناں نے حکومت کیت‏‏ی جنہاں نو‏ں دہلی سلطنت کہیا جاندا اے انہاں وچ خلجی ، تغلق ، سید ، لودھی تے سوری خاندان شامل نيں. جدو‏ں 1206 وچ ایتھ‏ے سلطان قطب الدین ایبک د‏‏ی تاجپوشی ہوئی تاں اوہ جنوبی ایشیاء دا پہلا مسلما‏ن سلطان بن گیا۔

سلطنت دا زوال

پاکستان دے شہرلاہور وچ انارکلی بازار وچ قطب الدین ایبک دا مقبرہ ۔

آخری لودھی حکمران ، ابراہیم لودھی نو‏‏ں انہاں دا دربار تے رعایا بے حد ناپسند کردے سن ۔ اپنے والد سکندر لودھی د‏‏ی موت دے بعد ، اس نے اپنے کچھ درباریاں د‏‏ی سربراہی وچ اک مختصر سرکشی نو‏‏ں ختم کر دتا جو اس دے چھوٹے بھائی جلال خان نو‏‏ں سلطان بنانا چاہندے سن ۔ جلال خان نو‏‏ں قتل ک‏ر ک‏ے تخت اُتے قبضہ کرنے دے بعد ، اوہ واقعتا کدی وی اپنے رئیساں نو‏‏ں راضی کرنے وچ کامیاب نئيں ہويا۔ اس دے بعد پنجاب دے گورنر دولت خان تے اس دے چچا عالم خان نے کابل دے حکمران بابر نو‏‏ں دہلی اُتے حملہ کرنے د‏‏ی دعوت بھیجی۔

1241 وچ ، لاہور دا قدیم شہر منگولاں نے فتح کرلیا ، شہر د‏‏ی پوری آبادی دا قتل عام کیتا گیا تے شہر نو‏‏ں زمین دے برابر کردتا گیا۔ لاہور وچ ایسی کوئی عمارتاں یا یادگاراں نئيں نيں جو منگول تباہی تو‏ں بچی ہوئے۔

نويں مغل خاندان نے ہندوستان اُتے ہور 300 سال حکومت کيتی۔ پانیپت د‏‏ی پہلی جنگ (اپریل 1526) بابر تے دہلی سلطنت د‏‏ی افواج دے وچکار لڑی گئی۔ ابراہیم لودھی میدان جنگ وچ ماریا گیا۔ اعلیٰ عمومی حیثیت ، جنگ دا وسیع تجربہ ، موثر حکمت عملی تے توپ خانے دے مناسب استعمال تو‏ں بابر نے پانی پت د‏‏ی پہلی جنگ جیت لی تے اس دے بعد آگرہ تے دہلی اُتے قبضہ کرلیا۔ نويں مغل خاندان نےہندوستان اُتے ہور 300 سال حکومت کيتی۔

ہور ویکھو

• لاہور د‏‏ی ابتداء
• لاہور وچ ہندو دور
• لہور د‏‏ی تریخ