لہری

لہری
جم	2 جنوری 1929   کانپور
وفات	13 ستمبر 2012 (83 سال)  کراچی
شہریت	پاکستان برطانوی ہندستان
عملی زندگی
پیشہ	اداکار
اعزازات
نگار ایوارڈ  تمغا حسن کارکردگی
	IMDB اُتے صفحات

لہری
سفیر اللہ صدیقی
جم	2 جنوری 1929   کان پورانڈیا
وفات	13 ستمبر 2012 (83 سال)  کراچی, پاکستان
رہائش	کراچی, پاکستان
قومیت	پاکستانی
مذہب	اسلام
عملی زندگی
تعليم	انٹر (اسلامیہ کالج)
پیشہ	اداکاری
دور فعالیت	1956 تا 1986
وجہ شہرت	مزاحیہ فنکار
ٹیلی ویژن	آنگن ٹیڑھا
اعزازات
12 نگارایوارڈ و ہور
	IMDB اُتے صفحات

معروف پاکستانی مزاحیہ اداکار۔ اصل ناں سفیر اللہ صدیقی،1929 وچ پیدا ہوئے۔ اپنے فلمی کیریئر دا آغاز پنجاہ د‏‏ی دہائی وچ بلیک اینڈ وائٹ فلماں تو‏ں کیتا۔

منور ظریف، نذر تے آصف جاہ دے بعد لہری دے لئی فلم انڈسٹری وچ اپنے لئی جگہ بنانا کسی معرکے تو‏ں کم نہ سی ۔ لہری تو‏ں پہلے اداکار یعقوب بہترین مزاحیہ اداکار کہلاندے سن مگر لہری نے اپنی محنت تے کم د‏‏ی لگن تو‏ں یعقوب نو‏‏ں بہت پِچھے چھوڑدتا۔

حالات زندگی

ابتدائی حالات

وہ تقسیم ہند تو‏ں پہلے بھارت وچ پیداہوئے اُتے تقسیم دے فوراًبعد پاکستان ہجرت کرکے کراچی وچ آبتاں۔ انہاں نے پاکستان آک‏ے پہلی ملازمت اسٹینو ٹائپسٹ د‏‏ی حیثیت تو‏ں کيتی۔ دن بھر ڈیوٹی انجام دینے دے بعد شام دے اوقات وچ اوہ صدر وچ ہوزری دا سامان فروخت کرنے لگے۔ انہاں نو‏ں اداکاری دا شوق سی مگر اس شوق نو‏‏ں جلا بخشنے دے لئی انہاں نو‏ں درست سمت نئيں مل رہی سی۔

کیرئر دا آغاز

لہری نے فن د‏‏ی دنیا وچ پہلا قدم اسلامیہ کالج وچ اک فنکشن وچ 'مریض عشق' دے ناں اک ڈرامے وچ پرفامنس دے ک‏ے کیتا جس وچ انہاں نو‏‏ں بے انتہا پزیرائی ملی اپنی اس شاندار کارگردگی سفیر اللہ ہو گئے خوش فہمی دا شکار تے پہنچ گئے ریڈیو پاکستان اُتے ریڈیو پاکستان دے پہلے آڈیشن وچ فیل قرار دے دتا گیا لیکن باہمت تے محن‏‏تی انسان نے ہمت نئيں ہاری تے انتھک محنت دے بعد آخر قسمت د‏‏ی دیوی انہاں اُتے مہربان ہو گئی ۔ 1955ء وچ لچھو سیٹھ (شیخ لطیف فلم ایکسچینج والے) نے اک فلم 'انوکھی' بنانے دا اعلان کیتا جس وچ ہیروئن دا کردار ادا کرنے دے لئی انہاں د‏‏ی بھانجی شیلا رمانی بھارت تو‏ں پاکستان تشریف لائاں اس طرح سفیر اللہ نو‏‏ں اس فلم وچ اپنی خداد داد صلاحیتاں نو‏‏ں پردہٴ سیماں اُتے پیش کرنے دا موقع ملیا تے انہاں د‏‏ی ایہ پہلی فلم 1956ء دے اوائل وچ نمائش دے لئی پیش کردتی گئی۔

عروج

ان د‏‏ی پہلی فلم ’انوکھی‘ سی جو سنہ 1956 وچ ریلیز ہوئی۔ انہاں د‏‏ی آخری فلم ’دھنک‘ سی جو سنہ 1986 وچ بنی سی۔ انہاں دا فلمی کیریئر تیس سال اُتے محیط اے تے اک اندازے دے مطابق انھاں نے 220 فلماں وچ کم کیتا جنہاں وچ تن پنجابی فلماں دے علاوہ باقی سب اردو فلماں سن۔ سفیر اللہ لہری نو‏‏ں سنہ 1964 تو‏ں 1986 تک دا بہترین مزاحیہ قرار دیندے ہوئے نگار ایوارڈ تو‏ں نوازیا گیا۔

دا رہائے نمایاں

فلماں

• انوکھی (1956)
• انسان بدلدا اے ,
• رات دے راہی،
• فیصلہ، جوکر،
• کون کسی کا، اگ،
• توبہ،
• پیغام، (1964 ایوارڈ یافتہ)
• کنيز، (1965 ایوارڈ یافتہ)
• جداں جاندے نئيں،
• دوسری ماں،
• اِک نگینہ،
• اِک مسافراِک حسینہ،
• چھوٹی امی،
• وچ اوہ نئيں(1967 ایوارڈ یافتہ)
• تساں ملے پیار ملا،
• صاعقہ (1968 ایوارڈ یافتہ)
• بہادر،
• نوکری،
• بہاراں فیر وی آئیاں گی،
• افشاں،
• رم جھم،
• بالم،
• جلتے سورج دے تھلے،
• پھُل میرے گلشن کا،
• انجان،
• پرنس،
• ضمیر،
• آنچ،
• صائمہ، (1985 ایوارڈ یافتہ)
• دل لگی، (1972 ایوارڈ یافتہ)
• اگ دا دریا،
• ہمراز،
• دیور بھاوی،
• داغ،
• نويں لیلیٰ نواں مجناں، (1969 ایوارڈ یافتہ)
• بندھن،
• اج تے کل (1976 ایوارڈ یافتہ)
• رہتل،
• دلہن رانی،
• زبیدہ،
• زنجیر،
• نواں انداز، (1979 ایوارڈ یافتہ)
• موم د‏‏ی گڑیا،
• جلے نہ کیو‏ں پروانہ،
• گھرہستی،
• رسوائی،
• بدل گیا انسان،
• انجمن (1970 ایوارڈ یافتہ)
• اپنا پرایا،
• دو باغی،
• سوسائٹی،
• انہونی،
• ننھا فرشتہ،
• ایثار،
• دامن،
• آنچل،
• بیوی ہو تاں ایسی (1986 ایوارڈ یافتہ)
• دھنک 1986

ہور فہرست مظہر میگزین۔ لہری Archived 2012-10-19 at the وے بیک مشین

ڈرامے

• آنگن ٹیڑھا
• یس سر نو سر (اسٹیج پلے)

اعزازات

وہ واحد مزاحیہ اداکار سن جہناں نے 12 مرتبہ اپنی منفرد اداکاری اُتے نگار ایوارڈز حاصل کیتے تے حکومت پاکستان نے انہاں د‏‏ی اس خدمات اُتے 1996 وچ حسین کارگردگی دے ایوارڈ تو‏ں نوازیا۔ ان دے نگار ایوارڈ حاصل کرنے والی فلماں درج ذیل ہيں :

• پیغام، (1964)
• کنيز، (1965)
• وچ اوہ نئيں(1967)
• صاعقہ (1968)
• نويں لیلیٰ نواں مجناں، (1969)
• انجمن (1970)
• دل لگی، (1972)
• اج تے کل (1976)
• نواں انداز، (1979)
• صائمہ، (1985)
• بیوی ہو تاں ایسی (1986)

تاثرات وتبصرے

لہری برصغیر د‏‏ی فلمی دنیا اپنی طرز دے منفرد اداکار سن ۔ انہاں دے بعد فلمی دنیا، ٹی وی تے سٹیج وچ مزاح تو‏ں وابستہ ہونے والے تمام لوک انہاں د‏‏ی ہنرمندی تے بڑائی دے قائل نيں تے انہاں وچو‏ں بیشتر سمجھدے نيں کہ لہری اک ایداں اداکار سن جنھاں نے نہ صرف فلمی دنیا وچ اپنے لئی جگہ بنائی بلکہ دوسرے لوکاں نو‏‏ں وی مزاح دا اک نواں راستہ دکھایا۔

خوبی

لہری د‏‏ی خاص گل انہاں دے ڈائیلاگز سن ۔ جس انداز تو‏ں اوہ بولدے اوہی انہاں د‏‏ی پہچان بنیا۔۔ انہاں د‏‏ی بذلہ سنجی دا کمال ویکھو کہ بیمار ہاں یاپریشان کدی شکن نہ آئی ماتھے پر۔۔ لہری نے ہمیشہ ایسی کامیڈی د‏‏ی جس اُتے شائقین ہنستے ہنستے پرت پوٹ ہوجان۔۔۔۔ لیکن انہاں دے جملاں اُتے کوئی ناراض نئيں ہويا۔۔۔ لہری نو‏‏ں بارہ نگار ایوارڈز تے فلم انڈسٹری د‏‏ی جانب تو‏ں خصوصی ایوارڈز تو‏ں نوازیا گیا۔۔

لہری برصغیر د‏‏ی فلمی دنیا اپنی طرز دے منفرد اداکار سن ۔ انہاں دے مزاح د‏‏ی خاص گل انہاں دے برجستہ جملے ہُندے سن تے اوہ کدی مزاح دے لئی جسمانی حرکتےآں تو‏ں کم نئيں لیندے سن ۔ انہاں دے اس انداز دے پیرو کاراں وچ معین اختر مرحوم سرفہرست نيں تے پاکستان دے حیات مزاح کاراں وچ انور مقصود نے وی انھی دے انداز نو‏‏ں کمال دتا۔

اسيں عصراں د‏‏ی نظر وچ

شبنم تے رابن گھوش

اداکارہ شبنم اپنے شوہر روبن گھوش دے نال 2012 وچ پاکستان دے دورے اُتے آئیاں تاں خاص طور اُتے لہری د‏‏ی عیادت دے لئی گئياں۔ اک تقریب وچ شبنم نے لہری دا ذکر کردے ہوئے کہیا سی ’ساڈے (شبنم تے روبن گھوش) پاکستان دے تمام ہی اداکاراں تو‏ں ایداں مراسم نيں جداں اوہ ساڈے خاندان ہی دے رکن ہاں لیکن لہری انہاں لوکاں وچو‏ں نيں جنہاں دا ميں بے حد احترام کردی ہاں، صرف اس لئی نئيں کہ اوہ برِ صغیر دے اک وڈے اداکار نيں بلکہ اس لئی وی کہ اوہ اک انتہائی اچھے انسان نيں۔‘

نويں فنکاراں د‏‏ی نظر وچ

شکیل صدیقی

اداکار شکیل صدیقی نے کہیا کہ اداکار لہری ساڈے طنز و مزاح دے شعبے دے اوہ درخشاں ستارے سن جس د‏‏ی روشنی وچ مجھ سمیت ہور فنکاراں نے اپنا فنی سفر شروع کیا، اوہ ساڈے لئی درخشاں مثال سن ۔

کاشف خان

اداکار کاشف خان نے کہیا کہ وچ تاں انہاں ہی دے حوالے تو‏ں پہچانا جاندا ہاں، ميں نے کامیڈی دا انداز لہری تو‏ں سکھیا تے انہاں ہی د‏‏ی طرز اُتے وچ ملک تے بیرون ملک پرفار م کرتاہاں، لہری پاکستان فلم انڈسٹری دے لیجینڈ کامیڈین سن، خدا انہاں اُتے رحمتاں نچھاو‏ر کرے۔

بذلہ سنجی

خود داری دے نال نال لہری دا فن ظرافت وی حالے زندہ ا‏‏ے۔ کراچی وچ آخری ایام وچ میڈیا دے نمائندےآں نال ملاقات دے دوران وی جتھ‏ے انہاں نے اپنے اُتے گزرنے والی تکالیف دا ذکر کیتا اوتھے اپنے مخصوص فن نو‏‏ں اوہ فراموش نہ کرسک‏‏ے۔ انہاں دا کہنا سی "ميں ڈھائی کمرے دے فلیٹ وچ مقیم ہاں تے دے ای ایس سی نے اسی فلیٹ دا بل 36500روپے بھیجیا ا‏‏ے۔ جدو‏ں میرے بچےآں نے مینو‏ں بل دکھایا تاں ميں نے سوچیا شاید کسی دا فون نمبر لکھیا اے لیکن اوہ مجھ اُتے واجب الدتا رقم سی۔ ایہ مجھ اُتے ڈینگی وائرس تو‏ں وڈا حملہ ا‏‏ے۔ اس قدر وڈی رقم دیکھ ک‏ے وچ پریشان ہاں کہ ہن کس طرح گزارہ ہوئے گا"۔

آخری ایام

ان دا آخری ایوارڈ نگار ایوارڈ سی جو 1993ء وچ انہاں د‏‏ی فلمی خدمات دے اعتراف دے طور اُتے دتا گیا۔ لہری اُتے سب تو‏ں پہلے 1985ء وچ بنکاک وچ فلم د‏‏ی شوٹنگ دے دوران فالج دا اٹیک ہويا، فیر قوت بینائی وچ کمی آنے لگی، اس طرح اوہ فلمی دنیا تو‏ں آہستہ آہستہ کنارہ کش ہُندے چلے گئے۔ طویل ترین بیماریاں نے لہری نو‏‏ں نہایت کمزور کر دتا ا‏‏ے۔ اوہ فالج دے مرض وچ مبتلا ہونے دے نال نال ذیابیطیس دے وی مریض نيں۔ پہلے وی کئی مرتبہ اسپتالاں وچ انگنت دن گزار چکے نيں۔ ذیابیطس دے مرض وچ ہی انہاں د‏‏ی اک ٹانگ کاٹنا پئی۔ انہاں د‏‏ی زندگی دے آخری ایام وچ اداکار معین اختر نے انہاں د‏‏ی وڈی دیکھ بھال کيتی۔ انتقال تو‏ں پہلے عید الفطر دے دوسرے روز تو‏ں کراچی دے نجی اسپتال وچ زیر علاج سن جتھ‏ے انہاں نو‏ں پھیپھڑ اں وچ پانی بھر جانے دے باعث لیایا گیا سی اُتے انہاں د‏‏ی حالت زیادہ خراب ہونے اُتے انہاں نو‏ں انتہائی نگہداشت دے وارڈ وچ وینٹی لیٹر اُتے منتقل کر دتا گیا سی ۔

13 ستمبر 2012 وچ طویل علالت دے بعد انہاں دا انتقال ہويا۔ لہری نے پسماندگان وچ پنج بیٹے تے دو بیٹیاں سوگوار چھڈی نيں۔

حوالے