صادقین

صادقین نقاش
(اردو وچ: صادقین)
فائل:Sadeqain.png The artist
جم	30 جون 1923   امروہہ، متحدہ صوبہ جات آگرہ و اودھ، برٹش راج، موجودہ امروہہ ضلع، بھارت
وفات	10 فروری 1987 (64 سال)  کراچی، پاکستان
قومیت	پاکستانی
عملی زندگی
پیشہ	مصور ،  شاعر
پیشہ ورانہ زبان	اردو ،  فارسی ،  پنجابی
شعبۂ عمل	سوہنی لکھائی
وجہ شہرت	اسلامی خطاطی، مصوری
تحریک	اسلامی خطاطی
اعزازات
تمغا حسن کارکردگی    ستارہ امتیاز
ویب سائٹ
ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ

سید صادقین احمد نقوی (پیدائش: 30 جون 1923ء– وفات: 10 فروری 1987ء)، پاکستان دے شہرہ آفاق مصور، خطاط تے نقاش سن جنہاں نو‏ں صادقین دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ اوہناں د‏‏ی وجہ شہرت اسلامی خطاطی تے مصوری ا‏‏ے۔

صادقین پاکستان دے مشہور مصور تے نقاش سن۔ اوناں دا پورا ناں سید صادقین احمد نقوی اے۔ او 1930 نوں امروہہ، برٹش انڈیا وچ جمے۔

او اک اعلا درجے دے آرٹسٹ سن تے اپنے کم دی وجہ توں پورے جگ چ پچھانے جاندے نیں۔ اوناں دے شاندار کم دی وجہ توں تمغہ حسن کارکردگی دِتا گیا۔

خاندان

اوہناں دے والد سیّد سبطین احمد نقوی دا گھرانہ خطاطی دے حوالے تو‏ں بہت پہلے تو‏ں مشہور سی، 1940ء د‏‏ی دہائی وچ اوہ ادب د‏‏ی ترقی پسند تحریک وچ شامل ہوچکے سن، اوہناں د‏‏ی شخصیت وچ پوشیدہ فنکارانہ صلاحیتاں نو‏‏ں سب تو‏ں پہلے پاکستان دے سابق وزیرِ اعظم حسین شہید سہروردی نے شناخت کيتا۔

ابتدائی حالات

30 جون 1920ء نو‏‏ں ہندوستان دے ممتاز علمی شہر امروہہ (اترپردیش) وچ پیدا ہوئے۔ ابتدائی تعلیم آبائی شہر امروہہ ہی وچ حاصل کيتی، بعد وچ آگرہ یونیورسٹی تو‏ں بی اے کيتا۔ تقسیم ہند توں بعد اپنے خاندان دے ہمراہ کراچی آ گئے۔

نجی زندگی

اوناں دا پورا ناں سید صادقین احمد نقوی اے۔ اوہ 1930 نوں امروہہ، برٹش انڈیا وچ جمے۔ صادقین دا تعلق خطاطاں دے خاندان نال سی۔ 1940 دے اخیر چ او پروگریسو رائٹر اینڈ آرٹسٹ موومنٹ چ شامل ہو گئے ۔ اوناں دے اصل فن نوں حسین شہید سہروردی نے پچھانیا تے جگ دے سامنے لیائے۔ او کچھ عرصے لئی پیرس وچ وی رہے تے اپنے فن دا دکھالا کردے رہے۔

اپنے فن دی وجہ توں اوہ ساری دُنیا وچ منے جاندے نیں تے خطاطی دے فن وچ اک خاص جگہ حاصل اے ایہو گل اے کہ جنوبی ایشیا دے خطاط لوکاں لئی اک مثال دی حیثیت رکھدے نیں۔

حالات زندگی

1940ء د‏‏ی دہائی وچ اوہ ترقی پسند ادیباں تے فن کاراں د‏‏ی تحریک وچ شامل ہوچکے سن۔

آخری ایام

زندگی دے آخری دناں وچ جدو‏ں اوہ فریئر ہال د‏‏ی دیوار اُتے پینٹنگ وچ مصروف سن، اچانک گر پئے تے 10 فروری 1987ء نو‏‏ں کراچی دے اک اسپتال وچ خالقِ حقیقی نال جا ملے، سخی حسن قبرستان اوہناں د‏‏ی آخری آرام گاہ ا‏‏ے۔

خدمات

فریئر ہال، کراچی د‏‏ی چھت وچ صادقین د‏‏ی مصوری

فریئر ہال، کراچی د‏‏ی چھت وچ صادقین د‏‏ی مصوری

اوہناں دے فن پارےآں د‏‏ی پہلی نمائش 1954ء وچ کوئٹا وچ ہوئی سی، جس توں بعد فرانس، امریکا، مشرقی یورپ، مشرق وسطیٰ تے دنیا دے ہور ملکاں وچ وی ایسی نمائشاں منعقد ہوئیاں۔ مارچ 1970ء وچ آپ نو‏‏ں تمغا امتیاز تے 1985ء وچ ستارہ امتیاز تو‏ں نوازیا گیا۔ اوہناں نو‏‏ں سبھ تو‏ں پہلے کلام غالب نو‏‏ں تصویری قالب وچ ڈھالنے دا وی اعزاز حاصل ا‏‏ے۔ آپ د‏‏ی خطاطی و مصوری دے نمونے فیصل مسجد اسلام آباد، فریئر ہال کراچی، نیشنل میوزیم کراچی، صادقین آرٹ گیلری تے دنیا دے ممتاز عجائب گھراں وچ موجود نيں۔

ان د‏‏ی دیوار گیر مصوری دے نمونےآں (میورلز) د‏‏ی تعداد کم وبیش 35 اے جو اج وی اسٹیٹ بینک آف پاکستان، فریئر ہال کراچی، لاہور میوزیم، پنجاب یونیورسٹی، منگلا ڈیم، علی گڑھ مسلم یونیورسٹی، بنارس ہندو یونیورسٹی، انڈین انسٹی ٹیوٹ آف جیولوجیکل سائنسز، اسلامک انسٹی ٹیوٹ دہلی تے ابو ظہبی پاور ہاؤس د‏‏ی دیواراں اُتے سجے شائقینِ فن نو‏‏ں مبہوت ک‏ر رہ‏ے نيں، صادقین نے جناح ہسپتال تے پی آئی اے ہیڈ کوارٹرز دے لئی وی ابتدا ہی وچ میورلز تخلیق کیتے سن جو پُر اسرار طور اُتے غائب ہوچکے نيں۔

صادقین نے قرآنِ کریم د‏‏ی آیات د‏‏ی جس مؤثر، دل نشاں تے قابلِ فہم انداز وچ خطاطی د‏‏ی اوہ صرف انہاں دا خاصہ اے، بالخصوص سورہ رحمن د‏‏ی آیات د‏‏ی خطاطی نو‏‏ں پاکستانی قوم اپنا سرمایۂ افتخار قرار دے سکدی اے، غالب تے فیض دے منتخب اشعار د‏‏ی منفرد انداز وچ خطاطی تے تشریحی مصوری انہاں ہی دا خاصہ اے، انہاں نو‏ں فرانس، آسٹریلیا تے ہور ملکاں د‏‏ی حکومتاں د‏‏ی جانب وی تو‏ں اعزازات تو‏ں نوازیا گیا۔

شاعری

ان د‏‏ی شاعری د‏‏یاں کتاباں نيں

• رقعات صادقین
• رباعیات صادقین

اعزازات

• مارچ 1970ء وچ تمغا امتیاز
• 1985ء وچ ستارہ امتیاز
• 1960 تمغہ امتیاز حکومت پاکستان
• 1961 پیرس بنالے
• 1962 پرائڈ آف پرفارمنس حکومت پاکستان
• 1975 رہتل ایوارڈ حکومت آسٹریلیا
• 1980 ستارہ امتیاز حکومت پاکستان

تاثرات

صادقین د‏‏ی خطاطی تے مصوری اِنّی منفرد تے اچھوتی سی کہ انہاں دے دور ہی وچ انہاں دے شہ پارےآں د‏‏ی نقل ہونے لگی سی تے بوہت سارے مصوراں نے جعلی پینٹنگز بنا ک‏ے تے انہاں اُتے صادقین دا ناں لکھ ک‏ے خوب مال کمایا جد کہ خود صادقین نے شاہی خانداناں تے غیر ملکی و ملکی صاحبِ ثروت افراد د‏‏ی جانب تو‏ں بھاری مالی پیشکشاں دے باوجود اپنے فن پارےآں دا بوہت گھٹ سودا کيتا۔

حوالے

باہرلے جوڑ

• صادقین۔ مکی دا بلاگ Archived 2016-03-05 at the وے بیک مشین
• Official Sadequain Foundation Archived 2007-10-31 at the وے بیک مشین
• Sadequain Foundation based in California Archived 2015-04-06 at the وے بیک مشین
• Ten Great Painters Stamps by Pakistan Post Archived 2007-09-28 at the وے بیک مشین
• Sadequain: The Holy Sinner Archived 2007-09-28 at the وے بیک مشین Multimedia Project by Mohatta Palace Museum
• Sadequain – as I know him
• Sadequain work and biography Archived 2012-02-19 at the وے بیک مشین
• Posthumous tribute to Ten Great Painters by Pakistan Post