ابو الحسین النوری

ابو الحسین احمد بن محمد البغوی النوری
ولادت	بغداد
وفات	295ھ
عقیدہ	اہل سنت و الجماعت
مکھ دلچسپی	تصوف
متاثر	سری سقطی احمد بن ابی حواری
موثر	ابن الفرغانی ابو بکر بن ابی سعدان

ابو الحسین النوری جاں ابو الحسن النوری دا شمار معروف تے بزرگ صوفیا کرام وچ ہُندا اے۔ تساں دا آبائی وطن افغانستان اے، جتھوں بعد وچ تساں دے والد گرامی ہجرت فرما کے بغداد تشریف لیائے تے تساں دی ولادت باسعادت ہوئی۔ تساں سلسلہ نوریہ دے بانی وی نیں ۔ مشائخ و صوفیہ تہانوں امیر القلوب دے لقب توں یاد کیتا کر دے سن۔

وجہ تسمیہ

تہانوں نوری اس لئی کہیا جاندا اے کہ تساں جدوں وی رات دی تاریکی وچ گفتگو فرماندے تو منہ توں نور (روشنی) دی کرناں ظاہر ہُندیاں، جنہاں توں آس پاس دا سارا ماحول روشن ہو جاندا سی۔ تساں نور کرامت نال لوکاں دے دلاں دے حالات معلوم کرلیندے، لوک تساں دی زیارت نوں جاندے تے تساں دی جائے مقام توں نور دیاں شعاعاں دیکھدے جو آسمان نوں چھوندیاں۔ اندھیری رات وچ آسانی دے نال اس مقام اُتے پہنچ جاندے سن۔

ناں تے نسب

تساں دا ناں احمد تے تساں دی کنیت ابوالحسین اے تے تساں دا لقب نوری اے۔ مکمل ناں اس طرح اے شیخ احمد بن محمد بن الفتوری

ولادت

تساں دی ولادت 225ھ بمطابق 840ء نوں بغداد، عراق وچ ہوئی۔

تحصیل علم

تساں دی ولادت بغداد وچ ہوئی۔بغداد اس وقت علم وفن دا تے اسلامی علوم دا گہوارہ سی۔ جید علما و محدثین و مفسرین تے صوفیا موجود سن۔ اسی علم و فن دے مرکز وچ اکھ کھولی۔ مختلف شیوخ توں علمی و روحانی استفادہ کیتا۔ تساں دا شمار وقت دے جید علما صوفیا وچ ہُندا سی۔

بیعت تے خلافت

تساں شیخ سری سقطی دے مرید وخلیفہ سن۔ اسے طرح جنید بغدادی دے رفیق خاص سن۔ شیخ احمد بن ابو حواری نال وی ملاقات ہوئی۔ انہاں دے علاوہ بوہت سارےمشائخ نال ملے۔

سیرت تے خصائص

تساں دا شمار کبار اولیاء کرام تے صوفیا عظام وچ ہُندا اے۔ مشائخ و صوفیہ تہانوں "امیر القلوب" دے لقب توں یاد کیتا کر دے سن۔ بعض صوفیا تہانوں "قمر الصوفیاء" تے "طاؤس العباد" دے ناں توں پکاردے سن ۔ تساں نے سری سقطی توں خرقہ خلافت پایا سی تے شیخ احمد حواری دی مجالس توں وی استفادہ کیتا، تساں جنید بغدادی دے معاصر سن خود مجتہد صاحب مذہب امام طریقت تے سلسلہ نوریہ دے بانی سن۔

اولیاء دی کتب وچ ذکر

فرید الدین عطار نے تذکرہ اولیاء وچ، سید علی ہجویری داتا گنج بخش نے کشف المحجوب وچ، رسالہ قشیریہ وچ ابو القاسم عبد الکریم بن ہوازن قشیری نے تے عبد الوہاب الشعرانی نے طبقات شعرانی وچ تہانوں ہدیۂ تحسین پیش کیتا اے۔

وصال

تساں دا وصال 24 شوال 295ھ بمطابق 908ء نوں بغداد وچ ہویا۔ تساں دے وصال اُتے جنید بغدادی نے فرمایا: "نوری دے انتقال نال ادھا علم جاندا رہیا"۔

حوالے

• صوفی انسائیکلوپیڈیا
• فیضان صوفیا
• نفحات الانس:94
• طبقات الصوفیاء، رسالہ قشیریہ، اے۔ ایچ حبیبی، قاہرہ 1913ء