پہلا صفہ
|
حُسین مِنی وَاَنا مِن الحُسَین ۔ فرمان رسول اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم
|
| ” | خداوند نے فرات دے کنارے اک ذبحِ عظیم مقرر کر رکھی اے ۔ توریت ، کتاب یرمیاہ 46:10 | “ |
|
الْحَسَنُ وَالْحُسَیْنُ سَیِّدَا شَبَابِ أَہْلِ الْجَنَّۃ ۔ حدیث سَیْدَُ الْاَنْبِیا صَلَّی اللہُ تَعَالٰی عَلَیْہِ وَاٰلِہٖ وَسَلَّمَ
|
فرمان سید الانبیا صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم
﴿ان الحسین مصباح الھدی و سفینۃ النجاۃ﴾
حسین چراغِ ہدایت تے کشتیِ نجات نیں
حیّ الی الحسین علیہ السلام لان الحسین مصباح الھدی و سفینۃ النجاۃ من اراد النجاۃ فلیوال حسینا
چلے آو حسین علیہ السلام دی طرف کیوںکہ آپ علیہ السلام ہدایت دے چراغ تے نجات دی کشتی نيں جو بندہ نجات چاہندا اے اسنوں چاہیے کہ حسین نوں دوست رکھے۩مَثَلُ أهلِ بَیتی فیکُم مَثَلَ سَفینَهَ نُوحٍ مِن قومِهِ مَن رَکِبَهَا نَجَا وَ مَن تَخَلَّفَ عَنهَا غَرِقا۩
میرے اھل بیت دی مثال کشتی نوح دی طرح اے جو وی اس وچ سوار ہوئے گا اوہ نجات پائے تے جس نے وی اس توں منہ موڑ لیا اوہ غرق ہوجائے گا تعارف سانحۂ کربلا یا واقعہ کربلا یا کربلا دی جنگ 10 محرم 61ھ (بمطابق 9 یا 10 اکتوبر، 680ء) نوں موجودہ عراق چ کربلا دے مقام اتے پیش آیا۔ جتھے مشہور عام تاریخ دے مطابق اموی خلیفہ یزید اول دی بھیجی گئی فوج نے محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے نواسے حسین ابن علی تے ان دے اہل خانہ نوں شہید کیتا۔ حسین ابن علی دے نال 72 ساتھی، کچھ غلام،22 اہل بیت دے جوان تے خاندان نبوی دیاں عورتاں تے بچے شامل سن ۔ اسلامی نظام حکومت دی بنیاد شورائیت اتے سی ۔ آنحضور صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم تے خلفائے راشدین دے دور اس دی بہترین مثال سن ۔حضرت حسن بن علی تے معاویہ نے معاہدہ کیتا سی کہا وہ کسے نوں خلیفہ نامزد نہ کرن گے مگر معاویہ نے یزید نوں اپنا جانشین نامزد کرکے ایسے اصول دین دی خلاف ورزی کیتی سی کیونجے اسلامی نقطہ حیات چ شخصی حکومت دے قیام دا کوئی جواز نہیں ۔ حالے تک سرزمین حجاز چ ایسے کبار صحابہ تے اکابرین موجود سن جنہاں نے براہ راست نبی کریم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دا دور دیکھا سی ۔ لہذا انہاں لئی معاویہ دی غلط روایت قبول کرنا ممکن نئیں سی ۔ امام حسین عليہ السلام نے انہاں ہی اصولاں دی خاطر یزید دی بیعت قبول کرن توں انکار کر دتا۔ یزید دا ذاتی کردار انہاں ساریاں خوبیاں توں عاری سی جو امیر یا خلیفہ لئی شریعت اسلامیہ نے دسیاں نیں ۔ سیروشکار تے شراب و شباب اس دے پسندیدہ مشاغل سن لہذہ ذاتی حیثیت نال وی کسے فاسق تے فاجر نوں بطور حکمران تسلیم کرنا امام حسین عالی مقام لئی کس طرح ممکن ہو سکدا سی۔ یزید نے تخت نشین ہون دے بعد حاکم مدینہ ولید بن عقبہ راہیں امام حسین عليہ السلام توں بیعت طلب کیتی ولید نے سختی نال کم نہ لیا لیکن مروان بن الحکم بزور بیعت لین لئی مجبور کر رہیا سی ۔ انہاں حالات چ امام حسین عليہ السلام نے سفر مکہ اختیار کیتا تے ااہل وتھوں کوفہ دی دعوت اتے کوفہ لئی روانہ ہوئے۔ جدوں امام حسین عليہ السلام مکہ پہنچے تے اہل کوفہ نے انھاں نوں سینکڑے خط لکھ کے کوفہ آن دی دعوت دتی تاکہ اوہ خلافت اسلامیہ دے قیام دی جدوجہد دا آغاز کر سکن لیکن غدار اہل کوفہ نے انہاں نل اغداری کیتی تے اپنے وعدےآں توں پھر کے امام حسین عليہ السلام دا ساتھ نہ دتا۔ یزید دی بھیجی ہوئی فوج نے کربلا چ نواسہ رسول امام حسین عليہ السلام نوں انہاں دے اہل خانہ تے اصحاب نوں شہید کر دتا۔ ولید بن عتبہ نے امام حسین عليہ السلام تے عبداللہ بن زبیر نوں قاصد دے ذریعہ بلایا۔ حالے تک معاویہ دے مرن دی خبر مدینہ چ عام نہ ہوئی سی ۔۔ پر بلاوے دا مقصد دوناں حضرات نے سمجھ لیا ۔امام حسین عليہ السلام توں جدوں بیعت لئی کہیا گیا تے انہاں نے جواب دتا کہ میرے ورگا آدمی خفیہ بیعت نہیں کر سکدا۔ جدوں بیعت عام ہوئے گی اس وقت آ جاواں گا ۔ ولید راضی ہو گیا تے انھاں نوں واپس جان دی اجازت دے دتی ۔ عبداللہ بن زبیر اک دن دی مہلت لے کے مکہ روانہ ہوگیا۔ بعد چ اسدا تعاقب کیتا گیا مگر اس اثناء چ اوہ کتھے دور جا چکیا سی ۔ جدوں مروان نوں اس صورت حال دا علم ہویا تے ولید نال بہت ناراض ہویا تے کہیا کہ توں بیعت دا وقت گوا دتا ۔ ہ نقیامت تک انہاں توں بیعت نئیں لے سکیں گا۔ امام حسین عليہ السلام عجیب الجھن نال دوچار سن اگر اوہ مدینہ چ مقیم رہندے تے بیعت دے بغیر کوئی چارہ کار نہ سی ۔ لٰہذا اوہ27 رجب 60 ہجری(60ھ) چ اپنے اہل و عیال دے نال مکہ روانہ ہو گئے۔ مکہ پہنچ کے شعب ابی طالب چ قیام کیتا۔
|
| چُنواں لیکھ کربلا وچ اولاد امام حسن علیہ السلام پہلی بار انہاں نوں ابن شہر آشوب نے شہدائے کربلا دی لسٹ وچ درج کيتا اے . امام حسن دے 20 بیٹےآں وچوں 7 نےکربلا دی جنگ وچ حصہ لیا جنہاں وچ بشر وی نيں تمام بھائی جنگ وچ شہید ہوے ۔ بشر دی شہادت بارے ابن شہر آشوب لکھدے نيں :"۔۔۔۔ایہ دسیا جاندا اے کہ بشر وی شہید ہوئے۔" بشر بن حسن دے بھائیاں وچ جو کربلا وچ موجود سن : عمرو بن حسن ( جو بچے سن تے کربلا وچ شہید ہوئے ) حسن بن حسن ( جو حسن مثنی دے ناں توں مشہور نيں) ، قاسم بن حسن (جو کربلا وچ امام دی طرف توں لڑدے ہوئے شہید ہوئے) ، عبد اللہ بن حسن ، عبد اللہ اصغر عبد الله بن الحسن بن علي بن أبي طالب (توفي في 61هـ/ 680 ء) فرزند امام الحسن بن علي سن تے معركة كربلاء وچ امام حسین دے ہمراہ شریک ہوئے تے شہادت نال سرفراز ہوئے. حسن ابن علی تے بنت شکیل بن عبد اللہ بجلی دے فرزند سن۔ آپ دے نانا صحابیٍ رسول سن۔ واقعہ کربلا وچ سنِ بلوغت تک نہ پہنچے سن مگر بے مثال شجاعت دے مالک سن۔ 14 دشمناں نوں قتل کر کے ہانی ابن شیت خضرمی دے ہتھوں شہید ہوئے۔ بحر بن كعب لعین نے امام حسن دے اس کم سن شہسوار نوں شہید کیتا، دسیا جاندا اے حرملہ لعین نے تلوار دے وار نال 11 سال دے فرزند حسن دے ہتھ قطع کیتے وهو في حجر عمّه الحسين وقت شہادت آپ دی عمر صرف 11 سال سی,آپ ایہ رجز پڑھدے ہوئے حملہ آور ہوئے: إن تنـكروني فأنا ابن حـيدرة ضـرغام آجام وليث قسـورة على الأعادي مثل ريح صرصرة ابو بکر بن حسن حسن ابن علی دے بیٹے سن، حسن علی بن ابی طالب دے بیٹے تے محمد صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم دے پوتے سن۔ 61ھ وچ اپنے چجا حسین ابن علی دے ہمراہ میدان کربلا وچ موجود سن، کربلا وچ عبد اللہ بن عقبہ غنوی دے تیر توں شہید ہوئے، ابو بکر دی شہادت قاسم بن حسن دے بعد ہوئی سی۔ آپ دے والد حسن ابن علی نیں تے حسن بن علی دی زوجہ ام ولد< آپ دی والدہ نیں۔ قاسم بن حسن آپ دے بھائی نیں جو کربلا وچ آپ توں پہلے شہید ہوئے سن۔ عُمَر بن حسن بن علی بن ابی طالب، امام حسن مجتبی (ع) دے فرزند نيں کہ جو کربلا وچ موجود سن تے واقعہ کربلا دے بعد اسیر ہوئے۔ حسن مثنیٰ یا الحسن المثنى بن حسن بن علی بن ابی طالب الہاشمی القرشی (پیدائش: 19 مئی 650ء — وفات: 16 مارچ 716ء) امام حسن بن علی بن ابی طالب دے فرزند نیں۔ سیدحسن مثنی سلسلہ قادریہ دے بانی شیخ عبدالقادر جیلانی دے آباء اجداد وچ توں نیں آپ نے واقعہ کربلا وچ شرکت کیتی تے شدید زخمی ہوئے تے انہاں دے ننھیال خفیہ طور تے آپ نوں لے گئے تے زخماں لئی دوا دارو کیتا جس نال آپ صحت یاب ہوئے |
| شہدائے کربلا حجاج بن مسروق الجعفي (شہادت:61ھـ/ 680 ء) امام حسین ابن علی دے ساتھی تے کربلا دی لڑائی چ امام ولوں یزیدی فوج نال لڑدے ہوئے شہید ہوئے ۔ حجاج بن مسروق جعفی قبیلہ مذحج توں سن تے علی ابن ابی طالب دے مشہور شیعاں وچوں سن . آپ کوفہ چ زندگی گزار رہے سن تے جس ویلے آپ نوں حسین بن علی دے مکہ توں کربلا ول سفر دا پتا لگیا تے آپ کوفےاوں نکلے تے امام حسین نال ض ملے تے کربلا چ اپنی شہادت تک امام دے نال رہے . جس ویلے کاروان حسین حر دے لشکر روبرو آیا آپ نے فرمان حسین اتے،ظہر دی اذان دتی۔ آپ کوفہ دے باسی تے امام علی ابن ابی طالب دے اصحاب وچوں سن ، آپ کوفہ وچ سی جدوں آپ نوں پتا لگا کا امام حسین مدینہ چھڈ کے مكہ آ رہے نیں تے فیرعراق آنا اے ۔ آپ نے کوفہ توں نکل کے مکے دی راہ لئی تے امام مکہ چ امام نال آ ملے تے فیر کربلا تک سفر چ امام دے نال رہے آپ کاروان امام دے پنج وقتی نماز دے موذن بنے تے آپ نوں مؤذن الحسين کہیا جان لگیا ۔ عاشورہ دے دن لڑائی چ حجاج بن مسروق جعفی نے شہادت توں پہلے 25 یزیدی لشکریاں نوں قتل کیتا نعیم بن عجلان انصاری صحابی رسول و یاران علی وچوں سن ۔ تے امام حسین دے نال شہدائے کربلا وچوں سن ۔ آپ دا پورا ناں نعیم بن عجلان بن النعمان بن عامر بن زريق الأنصارى الزرقى سی۔ آپ قبیلہ خزرج دے چشم و چراغ سن تے آپ دے 2 بھائی نضر بن عجلان تے نعمان بن عجلان اصحاب امیر المومنین علیہ السلام وچ سن ۔ نعیم دے دونے بھائی حضرت امام حسن ؑ دے زمانہ وچ انتقال کر گئے سن ۔ جدوں کہ نعیم کوفہ وچ زندگی بسرکررہے سن کہ مطلع ہوئے کہ حضرت امام حسینؑ عراق وچ وارد ہوچکے نيں کوفہ نوں ترک کردے نيں اورحضرت امام ؑ دی خدمت وچ حاضر ہوکے غیرت دینی کاعملی ثبوت پیش کردے نيں تے نواسۂ رسولؐ دے نال اپنی وفاداری دا اعلان کردے ہوئے سپاہ یزید دے خلاف جنگ وچ اپنے خون داآ خری قطرہ وی قربان کردیندے نيں۔ آپ واقعہ کربلا وچ عاشور دے اولین شُہداء وچ شامل نيں تے حملہ اولی وچ رتبہ شہادت اُتے فائز ہوئے۔ ایہ اوہ جنگ سی جو صبح عاشور بوقت نماز فجر ہوئی سی۔ تریخ وچ ایہ جنگ مغلوبہ دے ناں توں مشہور اے ۔ زیارت ناحیہ تے رجبیہ وچ انہاں اُتے سلام ذکر ہويا اے :السلام علی نعیم بن العجلان الانصاری۔ |
چُنویں تصویر |
حديث نبوی
محمد بن عمرو بن حسین بیان کردے نيں :کنا مع الحسين بنهر کربلا فنظر إلي شمر ذي الجوشن فقال : صدق اﷲ ورسوله! فقال رسول اﷲ صلي الله عليه وآله وسلم کائي أنظر : إلي کلب أبقع يلغ في دماء أهل بيتي و کان شمر أبرصہم یعنی امام حسین دے نال کربلا دے دریا اُتے موجود سن تاں آپ نے شمر دے سینے دی طرف دیکھیا تے فرمایا : اللہ تے اس دے رسول صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے سچ فرمایا اے۔ رسول اللہ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے فرمایا سی کہ گویا میں اس سفید داغاں والے کتے دی طرف دیکھ رہیا ہاں جو میرے اہل بیت دے خون وچ منہ مار رہیا اے تے شمر برص دے داغاں والا سی۔(کنز العمال فضائل اهل بي، قتل حسين، 13) چنانچہ حسین ابن علی نے نشانی دیکھ کے فرمایا ہاں ایہ بدبختی تیرا ہی مقدر اے، اوہ بدبخت اگے ودھیا تے سر نوں تن توں جدا کر دتا۔
|
| اقتباس امام حسین عليہ السلام نے مقام بیضہ اُتے خطبہ دتا ۔ جس وچ اپنےمقاصد دی وضاحت کيتی ۔ آپ نے فرمایا:
|
کیہ تسیں جاندے او؟
|
| عاشورہ عاشور تے عاشورہ تے عاشوراء علمائے لغت دے مشہور قول دے مطابق دس محرم نوں کہیا جاندا اے۔ بعض علمائے لغت دا کہنا اے کہ لفظ عاشورہ لفظ عاشور دا معرب اے تے عاشورا اک عبرانی لفظ اے۔ عبرانی وچ لفظ عاشورا (یہودی مہینے) ماہ " تشْری" دی دسويں تریخ نوں کہیا جاندا اے ۔عاشورہ، محرم دا دسواں دن اے، (اوہ دن جدوں حسین ابن علی شہید ہوئے سن ۔) |
| واقعات حسین بن علی توں بیعت دے مطالبہ دے بعد قافلہ حسینی دی مدینہ توں روانگی توں شروع ہو کے قافلہ حسینی دی واپس مدینہ آمد تک دے واقعات ۔ سنہ 60 ھ
سنہ 61 ه
|
| گٹھاں |
.jpg)
مورتاں
| |||||||||||
.jpg)
| ویکیمیڈیا منصوبےآں وچ |