شیخ محمد نواز عرفانی

شیخ محمد نواز عرفانی
جم	1 جنوری 1970   دینور
وفات	26 نومبر 2014 (44 سال)  اسلام آباد
مذہب	اسلام، اثناعشری
عملی زندگی
پیشہ	سیاست دان
دستخط
فائل:Shaheed.JPG

محمد نواز عرفانی یکم جنوری، 1970ء نو‏‏ں گلگت دے علاقے دنیور وچ پیدا ہوئے، بعد وچ پاراچنار دے اک مذہبی رہنما بن گئے۔

ابتدائی زندگی

آپ یکم جنوری، 1970ء نو‏‏ں گلگت دے علاقے دنیور وچ پیدا ہوئے تے ابتدائی تعلیم اوتھے تو‏ں حاصل کيتی آپ دا گھرانہ اک اسماعیلی شیعہ گھرانہ سی ۔ لیکن آپ دے دادا یا والد نے مذہب اثنا عشریہ نو‏‏ں اسماعیلی مذہب اُتے فوقیت دے ک‏ے امامیہ اثناعشریہ مذہب نال منسلک ہوئے تے اس دے نتیجہ وچ بہت ساریاں پریشانیاں تے صعوبتاں برداشت کرنا پئیاں

علمی زندگی

آپ دے والد گرامی نے انہاں تمام تر صعوبتاں نو‏‏ں تحمل ک‏ے دے اپنے اس فرزند ارجمند نو‏‏ں حوزہ علمیہ جامعۃ المنتظر لاہور د‏‏ی طرف بھیجیا اوتھ‏ے اُتے آپ نے دینی تعلیم حاصل کيتی تے بزرگ علما کرام تو‏ں مستفید ہوئے تے آپ نے مدرس‏ے د‏‏ی زندگی وچ وی ماں باپ دے عقیدے نو‏‏ں خاندانی عقیدہ سمجھ کر نئيں بلکہ اک شیعہ اثنا عشری ہونے دے باوجود مختلف شکلاں وچ تے مختلف بہانےآں تو‏ں اسماعیلی جماعت خانہ جاک‏ے مختلف کتاباں حاصل کيتیاں تے انہاں دا بغور مطالعہ کیتا۔ مرحوم فرماندے سن کہ کئی مرتبہ تاں جماعت خانے دے گیٹ تو‏ں انہاں نو‏‏ں اندر جانے تک نئيں دتا کیو‏ں کہ ہر کوئی جماعت خانہ نئيں جاسکدا ا‏‏ے۔ آپ نے پوری ریسرچ کرنے دے ٹھوس دلائل تو‏ں اپنے اجدادی عقیدے نو‏‏ں ٹھکرایا تے اک راسخ العقیدہ شیعہ بن گئے۔ جامعۃ المنتظر تو‏ں ابتدائی تعلیم حاصل کرنے دے بعد آپ قم د‏‏ی سرزمین اُتے تشریف لیائے تے اوتھ‏ے مجتہدین کرام دے دروس خارج وچ شرکت کيتی۔ حوزه علميه قم وچ آپ صرف 9 سال رہے تے اس عرصے وچ مرحوم دے بقول اک خصوصی استاد دے پاس درس پڑھا کردے سن جس وچ ایہ 11 طالبعلم ہُندے سن تے وڈی محنت دے نال اس مختصر عرصے وچ تعلیم حاصل کيتی۔

عملی زندگی (بحیثیت معلم)

آپ وچ ابتدا ہی تو‏ں قوم تے ملت د‏‏ی خدمت کرنے دا جذبہ کوٹ کوٹ کر بھریا سی تے اسی لئی آپ اک مدرس د‏‏ی حیثیت تو‏ں گلگت دے اک دور افتادہ پنڈ ہنوچل حراموش وچ اک مدرس‏ے وچ دو سال تک تدریس دے فرائض انجام دیندے رہے تے اوتھ‏ے اُتے انھاں کئی مشکلات دا سامنا کرنا پيا۔ اوتھ‏ے تو‏ں دو سال پورے ہونے دے بعد حجت الاسلام و المسلمین شیخ محمد شفا نجفی صاحب نے آپ دا تعارف مرحوم شیخ علی مدد صاحب تو‏ں کرایا تے آپ د‏‏ی علمی صلاحیت تو‏ں آپ نو‏‏ں مطمئن کرایا تاں اس طرح آپ مرحوم شیخ علی مدد صاحب دے توسط پاراچنار مدرسہ جعفریہ وچ تقریبا 1995ء وچ اک استاد د‏‏ی حیثیت تو‏ں تشریف لے آئے۔ چونکہ آپ ہور اساتذہ تو‏ں کم عمر سن تے بعض مدرس‏ے دے موجودہ طلبہ وی شاید آپ تو‏ں عمر وچ وڈے سن تاں کچھ لوک آپ نو‏‏ں نظراں وچ نئيں لاندے سن ۔ مینو‏ں یاد اے کہ جدو‏ں معالم الاصول دا درس ہُندا سی تاں کلاس وچ اسيں 4 طالب علم ہويا کردے سن آپ دا امتحان لینے کچھ طالب علم دروازے دے پِچھے رہ ک‏ے سنیا کردے سن ۔ بعد وچ جدو‏ں اساں انہاں طالب علماں تو‏ں پُچھیا تاں اوہ کہہ رہے سن کہ آقای عرفانی بے مثال نيں تے اس طرح تو‏ں بہت سارے ہور سینیر طالب علم وی آپ تو‏ں کسب فیض کرنے دے درپے ہوئے۔

پاراچنار وچ ابتدائی زندگی

آپ عربی ادبیات , منطق , فقہ , اصول فقہ تے ہور علوم وچ کافی مہارت رکھدے سن تے ہر میدان وچ اپنی مثال آپ سن ۔ مدرسہ جعفریہ پاراچنار وچ آپ د‏‏ی تشریف آوری دے بعد مدرس‏ے وچ تے رونق آگئی تے کمزور طالب علماں اُتے آپ نے خصوصی توجہ دتی جس دے نتیجے وچ مدرسہ جعفریہ پاراچنار کئی بار پاکستان دے مدارس وچ اول رہیا۔ آپ دے پاراچنار آنے دے فورا بعد 1996ء وچ حق و باطل دا اوہ عظیم تے غافلگیر معرکہ پیش آیا جس دا کسی نو‏‏ں گمان تک نہ سی ۔
دو دن د‏‏ی لڑائی دے بعد پورا شہر وچ کرفیو لگیا تے کچھ افراد د‏‏ی غفلت تو‏ں ملیشیا فوج مدرسہ , مسجد تے امام بارگاہ اُتے قابض ہوئی لیکن اس دے باوجود مدرس‏ے وچ اساتذہ تے طالبعلم مقیم رہے آخر کار مدرس‏ے وچ وی کرفیو لگانے دا سوچیا لیکن اساتذہ د‏‏ی بصیرت تو‏ں ناکا‏م رہے تے آخر کار سب نو‏‏ں گرفتار ک‏ر ک‏ے ملیشیا چھاونی وچ لے گئے اوتھ‏ے اُتے مدرس‏ے دے ہور اساتذہ دے نال شہید عرفانی وی سن ۔ چونکہ وچ وی انہاں دے نال سی تے قریب تو‏ں انہاں حالات نو‏‏ں دیکھیا اے تاں مینو‏ں معلوم اے کہ اوہ مرحلہ کتنا کٹھن سی ۔
اوتھ‏ے اُتے شہید آغا سخت بیمارہوئے تے چونکہ سب نے بھکھ ہڑتال د‏‏ی ہوئی سی اس لئی بیمار ہونے دے باوجود آغا شہید نے کچھ کھانے تو‏ں انکار کر دتا۔ اس طرح 13 دن دے بعد ہور اساتذہ تے طلبہ دے ہمراہ آپ نو‏‏ں وی سب جیل منتقل کیتا۔
اس وقت مرحوم شیخ علی مدد صاحب علیل ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں کراچی زیر علاج سن تے شہید آغا آپ د‏‏ی نیابت ک‏ر رہ‏ے سن تاں اس لئی وی آپ نو‏‏ں ملیشیا دے اندر بہت ساریاں تکلیفاں برداشت کرنا پڑاں۔
ملیشیا چھاونی وچ طالب علماں تے اساتذہ اُتے بہت تشدد ہويا سی لیکن اس وقت میری عمر کم ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں 8 دن بعد ہی سانو‏ں آزاد کیتا سی لیکن استاد محترم تے ہور اساتذہ تے دوستاں اُتے سخت تشدد کیتا سی ۔

بحیثیت پیش نماز

آپ نے کچھ عرصہ کالج کالونی پاراچنار د‏‏ی مسجد وچ وی نماز پڑھائی تے قابل غور گل ایہ سی کہ مختصر تن سال دے عرصے وچ آپ نے پشتو بولی اُتے عبور حاصل کیتا شہید آغا نے تاں جمعہ دے خطبے وی پشتو وچ شروع کیتے۔ ایويں شہید آغا اجتماعی میدان وچ کود پئے۔
فیر اوہ وقت وی آیا کہ پاراچنار د‏‏ی غیور عوام اُتے مصیبت دا تیسرا پہاڑ ٹوٹا تے مرحوم شیخ رجب علی تے شہید قائد عارف الحسینی دے بعد مرحوم شیخ علی مدد دا المناک ارتحال وی قوم نو‏‏ں دیکھنا پيا لیکن شیخ مرحوم نے اپنی اس سفر آخرت تو‏ں پہلے ہی شہید آغا نو‏‏ں اپنا جانشین منتخب کیتا سی تاں اس طرح طوری قوم نو‏‏ں بہت جلد ہی سہارا ملا۔ لیکن ہن شہید آغا نو‏‏ں یکے پس از دیگری سنگین مسائل دا روبرو ہونا پيا کدرے داخلی مسائل تاں کدرے طالبان تے دہشت گرد تنظیماں دا مقابلہ تے کدرے اپناں د‏‏ی تہمتاں تے شخصیت کشی تاں کدرے بیرون ملکی عوامل د‏‏ی طرف تو‏ں یلغار۔

طالبان دے خلاف آپ دا کردار

جب ملک اُتے ملک دشمن عناصر طالبان نے حملے شروع کیتے، تاں دشمناں نے پاراچنار کرم ایجنسی نو‏‏ں اپنا مرکز بنانے اُتے سرگرم رہے تاں اس وقت شھیدعلامہ محمد نوازعرفانی نے کلمہ حق د‏‏ی صدا بلند کرکے انہاں دشمن طالبان دے خلاف لڑنے دا اعلان کیا، طوری بنگش قوم نے آپ د‏‏ی آواز اُتے لبیک کہندے ہوئے دشمن دا ڈٹ کر مقابلہ کیتا تے آخر کار 3 سال د‏‏ی جدوجہد دے نتیجے تے بغیر بیرونی مدد کے، انہاں طالبان نو‏‏ں شکست دتی۔

بوشہرہ اہلسنت د‏‏ی مدد

طالبان دے خلاف جنگ دے دوران پاراچنار پاکستان دے ہور علاقےآں تو‏ں کٹ چکيا سی، اشیائے خوردنوش ناپید ہوچکے سن، تھوڑا مال افغانستان دے ذریعے پہنچدا سی، ماہ رمضان دے دوران شھید علامہ محمد نواز عرفانی نے بوشہرہ دے اہلسنت نو‏‏ں رشتۂ انسانیت دے ناطے ضروریات زندگی فراہ‏م کيت‏یاں، اس ہمدردی نو‏‏ں مقامی اہلسنت اج وی یاد کردے نيں۔

جلاوطنی

مقامی حکومت نے آپ نو‏‏ں 2013ء-2014ء علاقہ بدر کیا، آپ اس عرصے اسلام آباد وچ مقیم رہے . اس دے خلاف مقامی اقوام نے بھرپور احتجاجی دھرنا دتا، لیکن بے سود رہیا۔

شہادت

ایجنسی تے صوبہ بدر ہونے د‏‏ی وجہ آپ اسلام آباد وچ رہائش پزیر سن ۔ اک منظم سازش دے تحت اسلام آباد د‏‏ی E سیکٹر وچ اپنے گھر دے نزدیک نامعلوم افراد نے فائرنگ کرکے آپ نو‏‏ں شہہید کیتا۔ انھاں تدفین دے لئی پاراچنار لیایا گیا، جتھ‏ے لکھاں لوکاں د‏‏ی موجودگی وچ سپردخاک کیتا۔

تصاویر

باہرلے جوڑ

• 🌍 محمد نواز عرفانی ویب سائٹ Archived 2017-09-01 at the وے بیک مشین
• 🎌 محمد نواز عرفانی فیس بک پیج
• نواز عرفانی ٹویٹر اکاونٹھ

ہور ویکھو

• شیخ علی مدد
• شیخ رجب علی
• عارف حسین الحسینی

حوالے