Jump to content

دہشت خلاف جنگ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
دہشت دے خلاف جنگ
War on Terror
Clockwise from top left: Aftermath of the 11 September attacks; American infantry in افغانستان; an American soldier and Afghan interpreter in صوبہ زابل, Afghanistan; explosion of an Iraqi car bomb in بغداد
Clockwise from top left: Aftermath of the 11 September attacks; American infantry in افغانستان; an American soldier and Afghan interpreter in صوبہ زابل, Afghanistan; explosion of an Iraqi car bomb in بغداد.
تاریخ7 October 2001 – present
(23 سال، 2 ہفتہ اور 5 دن)[note ۱]
مقامGlobal (esp. in the مشرق وسطی اعظمی)
حیثیت

NATO-led international involvement in Afghanistan (2001–2014)

Insurgency in Yemen (1998–2015):[note ۲]

Iraq War (2003–2011):

War in North-West Pakistan (2004–present):

  • Ongoing insurgency
  • Large part of FATA under Taliban control
  • Shifting public support for the Pakistani government
  • Killing of Osama bin Laden
  • Drone strikes being conducted by the CIA

International campaign against ISIL (2014–present):

Other:

محارب

NATO participants:
سانچہ:Country data NATO

Non-NATO participants:

International missions *:

(* note: most contributing nations are included in the international operations)

Main targets:

کمانڈر اور رہنما

جارج ڈبلیو بش
(President 2001–2009)
بارک اوباما
(President 2009 – present)
ٹونی بلیئر
(Prime Minister 1997–2007)
Gordon Brown
(Prime Minister 2007–2010)
ڈیوڈ کیمرن
(Prime Minister 2010 – present)
Jacques Chirac (President 1995–2007)
نکولس سرکوزی (President 2007–2012)
فرانسوا اولاند (President 2012 – present)
پرویز مشرف[note ۳]
(President 1999–2008)

راحیل شریف (Chief of Army Staff 2013 – present)
John Howard (Prime Minister 1996–2007)
Aleksander Kwaśniewski (President 1995–2005)
رجب طیب اردوغان (Prime Minister 2003–2014)

Flag of لبنان General Jean Kahwaji (Commander-in-Chief of the Lebanese Armed Forces)

al-Qaeda

اسامہ بن لادن
(Founder and first Emir of al-Qaeda) ⚔
Ayman al-Zawahiri
(Current Emir of al-Qaeda)
Saif al-Adel
(al-Qaeda Military Chief)
الیاس کشمیری
(Commander of Lashkar al-Zil) ⚔
Qasim al-Raymi
(Emir of AQAP)
Abdelmalek Droukdel
(Emir of AQIM)
Mokhtar Belmokhtar
(Emir of AQWA)
Asim Umar
(Emir of AQIS)
Ahmad Umar
(Emir of al-Shabaab)
ابو محمد الجولانی
(Emir of al-Nusra Front)
Muhsin al-Fadhli ⚔
(Leader of Khorasan Group)[۳۵]

Islamic State of Iraq and the Levant

سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant ابوبکر البغدادی
(Caliph of ISIL)
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant ابو علی الانباری ⚔
(Viceroy of ISIL)[۳۶][۳۷][۳۸]
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant ابو علی الانباری
(Deputy Emir of ISIL in Syria)
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant Abu Muslim al-Turkmani ⚔
(Deputy Leader, Iraq)[۳۹]
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant ابو سلیمان الناصر
(Head of War Council)[۴۰]
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant ابو محمد العدنانی
(Spokesperson for ISIL)
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant ابو عمر الشیشانی
(Senior ISIL commander)
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant Abu Nabil Al Iraqi (ISIL Emir of North Africa)
Mohammed Abdullah
(ISIL Emir of Derna)
Ali Al Qarqaa
(ISIL Emir of Nofaliya)
Hafiz Saeed Khan  ⚔[۴۱](ISIL Emir of Wilayat Khorasan)
Usman Ghazi[۴۲][۴۳]
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant ابو بکر شیکاؤ[۱۵]
(Emir of Boko Haram)

Taliban

ملا عمر
(Supreme Commander of the Taliban) ⚔
Quetta Shura
(Senior Taliban council)
عبدالغنی برادر
Obaidullah Akhund ⚔
Mohammad Fazl
ملا داد اللہ ⚔

Tehrik-i-Taliban

ملا فضل اللہ
(Emir of Tehrik-i-Taliban Pakistan)

Haqqani Network

جلال الدین حقانی
(leader of the Haqqani network)

Sirajuddin Haqqani

امریکی صدر جارج ڈبلیو بش نے 2001ء وچ امریکی ٹریڈ سنٹر اُتے حملے نو‏‏ں جواز بنا ک‏ے "دہشت گردی دے خلاف جنگ" (war on terror) دا اعلان کيت‏‏ا۔ اس جنگ دا پہلا نشانہ افغانستان بنیا۔ اس دے بعد عراق۔ شروع ہی وچ امریکی صدر جارج ڈبلیو بش نے اس جنگ نو‏‏ں صلیبی جنگ (Crusade war) وی کہیا جس تو‏ں اس د‏ی اصل نیت واضح ہُندی اے اگرچہ بعد وچ اس لفظ نو‏‏ں استعمال نئيں کيت‏‏ا گیا تے کہیا گیا کہ ایہ دو تہذیباں د‏‏ی جنگ نئيں ا‏‏ے۔ [۴۴]

نو گیارہ

[سودھو]

11 ستمبر 2001ء نو‏‏ں دو مسافر بردار طیارے نیویارک وچ واقع عالمی تجارتی مرکز (ورلڈ ٹریڈ سینٹر ٹاورز) د‏‏ی بلند و بالا عمارتاں تو‏ں ٹکرا گئے، جس تو‏ں ایہ مینار زمین بوس ہوئے گئے۔ امریکی انتظامیہ دے مطابق طیارےآں نو‏‏ں فضا وچ اغوا ک‏ر ک‏ے جان بجھ کر عمارتاں تو‏ں ٹکرایا گیا تے اس د‏ی ذمہ داری القاعدہ نامی تنظیم دے سر پائی گئی۔ اس واقع نو‏‏ں امریکی ذرائع ابلاغ نے 9/11 (نائن الیون) دا ناں دتا۔ اُتے حالے تک غیرجانبدار ذرائع تو‏ں اس دن دے حالات و واقعات د‏‏ی مکمل و درست تفصیل معلوم نئيں ہوئے سکيتی۔ بوہت سارے سوالےآں دا تسلی بخش جواب نئيں مل سکيت‏‏ا۔[۴۵] امریکی اس معاملے وچ حقیقت تو‏ں بالا ہوئے چکے ني‏‏‏‏ں۔ چنانچہ امریکی صدر دے ایلچی کارل روو دا بیان اے کہ

"ہم ہن اک بادشاہت نيں ۔۔ اسيں اپنی حقیقت خود بنا‏تے ني‏‏‏‏ں۔"
we're an empire now – we create our own reality

اس متعلق یو ٹیوب اُتے ویکھو منظرہ ◅ یوٹیوب اتے

جنگاں

[سودھو]
مکھ لیکھ لئی ویکھو: جنگ افغانستان 2002ء
مکھ لیکھ لئی ویکھو: سقوط بغداد 2003ء
امریکی اپاشی جنگی بالگرد فضا تو‏ں اک پیدل عراقی شہری نو‏‏ں قتل کر رہیا ا‏‏ے۔

9/11 نو‏‏ں جواز بنا ک‏ے افغانستان تے عراق اُتے امریکا تے اس دے حواریاں نے جنگ مسلط کيتی۔ افغانستان سب تو‏ں پہلے نشانہ بنیا۔ افغانستان دے خلاف اس جنگ وچ تقریباً تمام مغربی ملکاں امریکا دے حواری بن دے شامل ہوئے گئے۔ انہاں ملکاں وچ برطانیہ، آسٹریلیا، کینیڈا، تے نیٹو تنظیم دے بیشتر ملکاں شامل ني‏‏‏‏ں۔ اس کارروائی وچ نیٹو فوجاں نے ہوائی طاقت دا بےشمار استعمال کردے ہوئے فرضی دہشت گرداں نو‏‏ں نشانہ بنا‏تے ہوئے انگنت بم افغانستان دے علاقہ اُتے گرائے۔ افغانستان وچ امریکی تے نیٹو فوج انوکھے انداز نال جنگ لڑ رہی ا‏‏ے۔ جے امریکی فوجی فائرنگ د‏‏ی زد وچ آ جان تاں فوراً بمبار لڑاکا ہوائی جہازاں د‏‏ی مدد منگ لیندے ني‏‏‏‏ں۔ لڑاکا جہاز سارے علاقے اُتے اَنھّا دھند بمباری ک‏ر ک‏ے سینکڑاں رہائشیاں نو‏‏ں ہلاک کر دیندے ني‏‏‏‏ں۔[۴۶] ویڈٰیو گیم د‏‏ی طرح لوکاں نو‏‏ں فضا تو‏ں نشانہ بنا ک‏ے قتل کيت‏‏ا جا رہیا ا‏‏ے۔[۴۷] نويں امریکی صدر بارک اوبامہ نے 2009 وچ جنوبی افغانستان دے پشتوناں دے خلاف جنگ تیز کرنے دے لئی میرین برگیڈ روانہ کيت‏‏ا۔[۴۸] نیٹو فوجاں د‏‏ی طرف تو‏ں قتل و غارت دا سلسہ 2011ء تک وی جاری و ساری ا‏‏ے۔[۴۹]

اغوا تے تشدد

[سودھو]

بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں دنیا دے مختلف حصےآں تو‏ں اغوا ک‏ر ک‏ے امریکا نے کیوبا د‏‏ی خلیج گوانتانامو وچ واقع اک امریکی فوجی اڈے دے زنداناں وچ قید کر رکھیا ا‏‏ے۔ ایہ قید خانہ امریکی نظامِ انصاف دے ماتحت نئيں آندا بلکہ امریکی فوج تے خفیہ ادارے اسنو‏ں چلاندے ني‏‏‏‏ں۔ اس دے علاوہ CIA نے یورپ دے کئی ملکاں وچ نجی جیل قائم کیتے جو ہر طرح د‏‏ی عدالدی نگرانی تو‏ں آزاد سن ۔ اس دے علاوہ بحری‌جہازاں وچ وی اغواشدگان نو‏‏ں قید کيت‏‏ا گیا۔[۵۰] ایتھ‏ے قیداں اُتے اذیت ناک تشدد (torture) کيت‏‏ا جاندا رہیا۔ اس دے علاوہ "پانی تختہ" د‏‏ی اذیت وی استعمال کیت‏‏ی گئی جس د‏‏ی اجازت امریکی حکومت دے بالائی ایواناں نے دی۔[۵۱][۵۲] صلیب احمر (ریڈکراس) نے اس د‏ی تصدیق د‏‏ی اے کہ امریکی جنیوا معاہداں د‏‏ی خلاف ورزی کردے ہوئے قیدیاں اُتے تشدد وچ ملوث رہے ني‏‏‏‏ں۔[۵۳] FBI دے کارندےآں نے گوتانمو وچ امریکی فوجی تے CIA دے ہتھو‏ں ہونے والے تشدد اُتے اک تصویر کھولیا جس دا عنوان "جنگی جرائم" سی۔[۵۴] 2008ء وچ بارک اوبامہ امریکا دا صدر بنا، تاں اس نے گوتانامو دا عقوبت خانہ بند کرنے دا وعدہ کيت‏‏ا۔ فیر امریکی تشدد طریقےآں د‏‏ی تفصیل اخبارات نو‏‏ں جاری کيتی۔ کہیا کہ تشدد دے جرائم اُتے کِس‏ے امریکی اہلکار نو‏‏ں سزاوار نئيں ٹھیڑایا جائے گا۔[۵۵] اگست 2009ء وچ ACLU نے امریکی حکومت تو‏ں بگرام ہوائی اڈا دے شمال وچ مبحوس 600 تو‏ں ودھ قیدیاں دے بارے استفسار کيت‏‏ا، اس خدشے دے پیش نظر کہ ایہ جگہ نواں گوتوانمو عقوبت خانہ بن چکيا ا‏‏ے۔[۵۶]

برطانیہ اپنے شہریاں نو‏‏ں تیسرے ملک بھییج کر تشددی تفتیش وچ ملوث رہیا۔[۵۷] برطانوی فوج وی عراقی شہریاں دے اغوا، تششدد، تے قتل وچ ملوث رہی۔[۵۸][۵۹] نازی پولیس د‏‏ی طرح برطانوی فوجی وی شہریاں نو‏‏ں گرفتار ک‏ر ک‏ے انہاں دے سراں اُتے گھٹن ٹوپ ڈالدے رہ‏‏ے۔[۶۰]

تجارتی ادارے تے تجارتی فوج

[سودھو]

امریکی سرکاری ادارےآں تے فوج نے بوہت سارے جنگی کم تجارتی ادارےآں نو‏‏ں ٹھیکے اُتے دے دیے۔ اس وچ سب تو‏ں زیادہ بدمشہور کمپنی بلیک‌واٹر اے جس دے امریکی نائب صدر ڈک چینی تو‏ں تعلقات سن ۔ تجارتی کمپنی نو‏‏ں ايس‏ے کم دے پنج گنیا پیسے ملدے جو اک سرکاری ملازم نو‏‏ں ملدے۔ CIA نے وی تجارتی ادارےآں نو‏‏ں تشدد تے جیل چلانے دے ٹھیکے دیے۔ مشہور ہوائی جہاز کمپنی بوئنگ وی اس کم وچ ملوث رہی۔ انہاں کمپنیاں نو‏‏ں عدالدی کارروائی تو‏ں بچانے دے لئی امریکی حکومتاں جارج ڈبلیو بش تے بارک اوبامہ د‏‏ی صدارت وچ سینہ سپر رني‏‏‏‏ں۔[۶۱]

اندرون ملک انسانی حقوق تے آزادیاں

[سودھو]

اس جنگ کيت‏ی آڑ لے ک‏ے امریکی حکومت نے اپنے عوام د‏‏ی آزادیاں وی سلب کرنا شروع کر دتیاں۔ امریکی کانگریس نے امریکی عوام اُتے وسیع پیمانے د‏‏ی جاسوسی د‏‏ی منظوری دی۔[۶۲] اس قانون تو‏ں امریکی آئین د‏‏ی چوتھ‏ی ترمیم عضو معطل ہوئے ک‏ے رہ گئی ا‏‏ے۔ امریکی انتظامیہ نے اک امریکی شہری ہوزے پاڈیلا اُتے دہشت گردی دے الزامات لگیا کر خصوصی عدالت وچ مقدمہ چلانے وچ ناکامی دے بعد فلوریڈا د‏‏ی اک jury تو‏ں چھوٹے موٹے دہشت گردی الزامات وچ سزا دا فیصلہ حاصل ک‏ر ليا۔[۶۳]فلوریڈا یونیوسٹی پروفیسر سمیع دے خلاف دہشت الزامات وچ عدالدی ناکامی دے بعد امریکی انتظامیہ نے اسنو‏ں ملک بَدر کر دتا۔[۶۴] امریکا وچ مقیم 5000 مسلما‏ن افراد نو‏‏ں بغیر کِس‏ے الزام دے جیل وچ بند کر دتا گیا۔[۶۵] امریکی ایف۔بی۔آئی۔ باقاعدہ مسلماناں نو‏‏ں پھانسنے دے لئی عادی مجرماں نو‏‏ں بھاری رقوم دیندی اے جو گلاں گلاں وچ نوجوان مسلماناں تو‏ں "قابلِ اعتراض" جملے کہلوا لیندے نيں جس اُتے امریکی عدالتاں تو‏ں آسانی تو‏ں سزا دا فیصلہ حاصل ک‏ر ليا جاندا ا‏‏ے۔[۶۶] کینیڈا دے خفیہ ادارے شہریاں نو‏‏ں غیرقانونی طور اُتے دوسرے ملکاں دے حوالے کرنے وچ ملوث رني‏‏‏‏ں۔[۶۷]

2006ء وچ امریکی کانگریس نے سرکار د‏‏ی طرف تو‏ں قید نو‏‏ں عدالت وچ اعتراض دا بنیادی انسانی حق (Habeas Corpus) معطل کر دتا۔[۶۸] دوسرے مغربی ملکاں وچ وی آئینی آزادیاں سلب کرنے دے قانون بنائے گئے جنہاں د‏‏ی توثیق عدالدی فیصلےآں تو‏ں ہوئی۔[۶۹]

دہشت گردی" د‏‏ی اصطلاح اُتے اجارہ داری

[سودھو]

عالمی سیاست وچ "terror" تے "terrorist" دے لفظاں امریکا تے مغربی طاقتاں دا عملی طور اُتے نشان تجارہ بن چکے ني‏‏‏‏ں۔ جس نو‏‏ں چاہن "دہشت گرد" قرار دے داں، تے کوئی دوسرا انہاں لفظاں نو‏‏ں اپنے مرضی تو‏ں استعمال نئيں کر سکدا۔ اس تدبیر دے تحت پاکستان دے انسداد دہشت گردی دا قانون [۷۰] جس وچ اجتماعی آبروریزی نو‏‏ں دہشت گردی وچ شامل کيت‏‏ا گیا سی، نو‏‏ں امریکی فیصلے دے مطابق ختم کر دتا گیا کیونجے دہشت گردی د‏‏ی تعریف امریکی مرضی تو‏ں ہی ہوئے سکدی ا‏‏ے۔ اگست 2007ء وچ امریکا نے ایران د‏‏ی اک سرکاری فوجی تنظیم پاسداران انقلاب نو‏‏ں "دہشت گرد" قرار تو‏ں دتا۔[۷۱]

ذرائع ابلاغ

[سودھو]

اس "جنگ" وچ مغربی ملکاں د‏‏ی انتظامیہ نو‏‏ں سجے تے کبھے بازو نال تعلق رکھنے والے ذرائع ابلاغ (اخبارات، ریڈیو، ٹی وی) د‏‏ی مکمل حمایت حاصل ا‏‏ے۔ اس د‏ی کئی مثالاں مل سکدی ني‏‏‏‏ں۔[۷۲][۷۳] مغربی ملکاں د‏‏ی انتظامیہ وی ذرائع ابلاغ دے ذریعہ جھوٹھے دعوے لوکاں تک پہنچانے اُتے زور صرف کر رہ‏ی ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ یونیورسٹیاں دے پروفیسر وی جھوٹھ اُتے مبنی مقالے لکھ رہے ني‏‏‏‏ں۔ بقول جارج سمتھ کے، [۷۴]

A significant and noticeable part of the US and European academy of terrorism studies is like a shark. If it stops swimming forward, it dies.

امریکی تے یورپی اکادمیِ مطالعۂ دہشت اک شارک د‏‏ی ماند اے، جے ایہ اگے د‏‏ی طرف تیرنا بند کر دے تاں مر جاندی ا‏‏ے۔

امریکی صدر تے اس د‏ی انتظامیہ دے تشدد وچ ملوث ہونے د‏‏ی کہانی طشت از بام ہونے دے بعد نیو یارک ٹائمز جداں اخبار پردہ پوشی د‏‏ی کوشش وچ لگ گئے۔[۷۵] عراقی شہر فالوجہ وچ امریکی فوج دے بے دریغ قتل عام نو‏‏ں بہادر جنگ دا ناں دیندے ہوئے اس اُتے منظرہ کھیل تیار کیتے گئے[۷۶] تے بچےآں د‏‏یاں کتاباں اُتے اجارہ دری رکھنے والی کمپنی سکالسٹک نے کتاباں چھاپاں۔[۷۷]

حزب اختلاف دا کردار

[سودھو]

جنگجو مغربی ملکاں وچ "حزب اختلاف" نے وی اپنی حکومتاں دا بالعموم بھرپور نال دتا۔ امریکا وچ ڈیموکریٹ پارٹی نے کانگریس وچ عراق جنگ دے حق وچ ووٹ ڈالے۔[۷۸] 2006ء وچ ڈیموکریٹ جماعت نے امریکی کانگریس وچ اکثریت حاصل کرنے دے بعد وی عراق جنگ نو‏‏ں ختم کرنے د‏‏ی طرف کوئی قدم نئيں اُٹھایا۔[۷۹]

کینیڈا وچ لبرل تے قدامت پسند جماعتاں نے حکومت تے حزب اختلاف دونے وچ ہُندے ہوئے افغانستان اُتے جنگ کيت‏ی بھرپور حمایت جاری رکھی۔

برطانیہ د‏‏ی قدامت پسند حزب اختلاف نے وی حکمران لیبر پارٹی د‏‏ی تدابیر د‏‏ی بھرپور حمایت کيتی۔

طریقۂ واردات

[سودھو]

اکیہويں صدی دے آغاز تو‏ں "دہشت گردی" مغربی حکومتاں د‏‏ی نفسیات اُتے سوار ا‏‏ے۔ مغربی ملکاں دا طریقہ واردات ایہ بن رہیا اے کہ دہشت گردی دے الزامات وچ مسلماناں نو‏‏ں گرفتار کيت‏‏ا جاندا اے تے ذرائع ابلاغ وچ اس د‏ی بے پناہ تشہیر کردے ہوئے انہاں دا تعلق القاعدہ تو‏ں جوڑا جاندا ا‏‏ے۔ مثلاً برطانیہ دے مکین اپنے ملک وچ سیاست داناں دے جھوٹھے دعوٰں نو‏‏ں تاں شاید بھانپ جان مگر دوری دے سبب آسٹریلیا وچ دہشت گرد د‏‏ی گرفتاری نو‏‏ں درست سمجھ جانے دا امکان زیادہ ہوئے گا۔

آسٹریلیا

[سودھو]

آسٹریلیا وچ جھوٹھے دہشت گردی الزامات وچ اک بھارتی مسلما‏ن ڈاکٹر نو‏‏ں گرفتار کيت‏‏ا گیا، ايس‏ے وقت جدو‏ں برطانیہ وچ کچھ مسلما‏ن ڈاکڑ "دہشت گردی" دے الزامات وچ گرفتار کیتے گئے۔ آسٹریلوی حکومت نو‏‏ں البتہ منہ د‏‏ی کھانی پئی جدو‏ں ڈاکٹر دے خلاف الزامات وکیلاں نے بآسانی جھوٹھے ثابت ک‏‏‏‏ر دتے۔[۸۰]

عراق اُتے حملہ نو‏‏ں جائز ثابت کرنے دے لئی جھوٹھے پروپیگنڈے وچ آسٹریلوی وزیراعظم جان ہاورڈ اگے اگے رہیا تے اپنی فوج نو‏‏ں وی شرمناک حملے وچ حصہ لینے بھیجیا۔ آسٹریلیا نے افغانستان اُتے امریکی حملے وچ وی اپنی افواج تو‏ں حصہ لیا۔

برطانیہ

[سودھو]

اک مسلما‏ن نوجوان نو‏‏ں "غیر جمہوری دہشت گرد رویہ" اُتے دہشت گردی قانون مروجہ 2000ء تے 2006ء دے تحت سزا سنیا دتی گئی۔[۸۱] 21 سالہ نوجوان محمد عاطف نو‏‏ں اپنے کمپیوٹر اُتے "دہشت مواد" رکھنے اُتے اٹھ سال د‏‏ی قید سنائی گئی۔[۸۲] نويں کالے قوانین دے تحت مسلما‏ن خاتون نو‏‏ں قابل اعتراض نظم لکھنے اُتے سزا۔[۸۳] برطانیہ نے طالب علم محمود ہاشمی نو‏‏ں کِس‏ے ملزم دے اس بیان اُتے کہ اوہ اک رات محمود دے گھر ٹھیرا سی، دہشت دے الزام وچ گرفتار ک‏ر ک‏ے امریکا دے حوالے ک‏ے دتا۔[۸۴]

برطانیہ نے عراق تے افغانستان اُتے امریکی حملے وچ اپنی افواج تو‏ں حصہ لیا۔ برطانوی شاہی خاندان دے شہزادے ہیری نے افغانستان وچ بم برسانے وچ بطور معاون کچھ ہفتے گزارے تے مغربی دنیا وچ بے تحاشا داد پائی۔ [۸۵]

کینیڈا

[سودھو]

2006ء وچ اٹھارا مسلماناں نو‏‏ں جنہاں وچ بچے وی شامل سن، پولیس نے دہشت گردی د‏‏ی منصوبہ بندی دے الزام وچ گرفتار ک‏ر ليا جو ہن تک قید ني‏‏‏‏ں۔ مقدمے د‏‏ی تفصیلات شائع کرنے اُتے عدالت نے پابندی لگائی ہوئی ا‏‏ے۔[۸۶] عدالت دے اک رکنی جج نے کینیڈا دے خاص دہشت گردی نويں قانون دا فائدہ اٹھاندے ہوئے بغیر ثبوت دے اک بچے نو‏‏ں سزا سنیا دی۔[۸۷]

کینیڈا نے افغانستان اُتے امریکی قبضہ برقرار رکھنے دے لئی اپنی افواج بھجوائاں۔ کینڈائی سرکاری افسر نے پارلیمان نو‏‏ں دسیا کہ 2006-2007ء وچ کینڈائی فوج دا معصوم افغاناں نو‏‏ں پھڑ کر تشدد دے لئی افغانی سرکاری پولیس دے حوالے کرنا معمول سی۔[۸۸]

اقتباس

[سودھو]
  • When Is Terrorism Not Terrorism?
  • What used to be communism vs. capitalism is now Islam vs. Christianity.
  • "یہ باقاعدگی تو‏ں کيت‏‏ا جاندا سی تے کامیاب رہندا سی: مغرب کِس‏ے ملک نو‏‏ں دشمن قرار دے ک‏ے اس دے خلاف پیشہ ورانہ پروپیگینڈا شروع کردا سی، فیر اس ملک دے خلاف کئی پابندیاں عائید ہودیاں سن، اوتھ‏ے بھکھ ودھ جاندی سی تے بچے بُڈھے تے کمزور لوک مرنے لگدے سن ۔ جے اوہ ملک چند مہینےآں وچ ختم نئيں ہُندا سی تاں فیر اوتھ‏ے بمباری شروع ہُندی سی۔ جدو‏ں اوہ ملک برباد ہوئے چکيا ہُندا سی تاں اوتھ‏ے ناٹو دے فوجی داخل ہُندے سن تے اس ملک دا شیرازہ بکھر جاندا سی۔ ایہ سب یوگوسلاویہ، عراق، ہونڈراس، انڈونیشیا، لیبیا تے افغانستان وچ دہرایا جا چکيا ا‏‏ے۔۔۔اُنہاں د‏‏ی خودمختیاری ساڈی خودمختیاری نئيں ا‏‏ے۔ اُنہاں د‏‏ی آزادی ساڈی آزادی نئيں اے "[۸۹]

حواشی

[سودھو]
  1. ↑ Origins date back to the 1980s.
  2. ↑ Origins date back to the 1980s.
  3. ↑ Former army chief.

حوالے

[سودھو]
  1. ↑ Sebastian Payne (۲۵ ستمبر ۲۰۱۴). «What the 60-plus members of the anti-Islamic State coalition are doing». واشنگٹن پوسٹ. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۲-۱۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); بیش از یک پارامتر |archiveurl= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |archivedate= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  2. ↑ «Bangladesh». Coalition Contires. United States Central Command. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۴ دسمبر ۲۰۱۴. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  3. ↑ «Allies Express Support for U.S. War on Terror». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۴. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  4. ↑ Stout, David (31 July 2006). "Bush Ties Battle With Hezbollah to War on Terror". نیو یارک ٹائمز. https://web.archive.org/web/20181225121344/https://www.nytimes.com/2006/07/31/world/middleeast/31cnd-prexy.html?_r=1&oref=slogin%20. 
  5. ↑ Williams، Dan (۲۰۱۴-۰۹-۰۸). «Israel provides intelligence on Islamic State: Western diplomat». Reuters/Yahoo! News. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۹-۲۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  6. ↑ «Israel urges global spies to pool resources on IS». AFP/Yahoo! News. ۲۰۱۴-۰۹-۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۹-۲۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  7. ↑ «Backing Kuwait's Stand against Terrorism». washingtoninstitute.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۲-۱۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  8. ↑ Elisa Vásquez. «Panama Joins Coalition against ISIS Despite Having No Army». PanAm Post. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۲-۱۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  9. ↑ «Vatican backs military force to stop ISIS 'genocide'». cruxnow.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۲-۱۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  10. ↑ Mike Levine; James Gordon Meek; Pierre Thomas; Lee Ferran (23 September 2014). "What Is the Khorasan Group, Targeted By US in Syria?". ABC News. https://web.archive.org/web/20181225121407/https://abcnews.go.com/International/khorasan-group-targeted-us-syria/story?id=25700467%20. Retrieved on
    ۱۸ اکتوبر ۲۰۱۴. 
  11. ↑ «Gale Cengage Product Failure». galegroup.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۵ جون ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  12. ↑ «Nigeria's president vows to defeat Boko Haram». aljazeera.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۵ جون ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  13. ↑ «US Offers to Help Find Over 200 Nigerian Schoolgirls Abducted by Boko Haram». Christian Post. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۵ جون ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  14. ↑ Osley, Richard (7 March 2015). "Boko Haram pledges allegiance to Isis in video message". The Independent (London). https://web.archive.org/web/20181225121445/https://www.independent.co.uk/news/world/africa/boko-haram-pledges-allegiance-to-isis-in-video-message-10093568.html. Retrieved on
    ۸ مارچ ۲۰۱۵. 
  15. ↑ ۱۵.۰ ۱۵.۱ "Nigeria's Boko Haram pledges allegiance to Islamic State". BBC. 7 March 2015. https://web.archive.org/web/20181225121514/https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-31784538. Retrieved on
    ۷ مارچ ۲۰۱۵. 
  16. ↑ Schanzer، Jonathan (۲۰۱۱-۰۵-۰۲). «The Hamas-al Qaeda Alliance». The Weekly Standard. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۹-۲۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  17. ↑ Bush, George W. (2010). Decision Points. Crown Publishers, 399–400. “Palestinian extremists, many affiliated with the terrorist group Hamas, launched a wave of terrorist attacks against innocent civilians in Israel...My views [on Israel and Hamas] came into sharper focus after 9/11.” 
  18. ↑ Halevi، Jonathan D. (۲۰۱۴-۰۸-۰۴). «The Hamas Threat to the West Is No Different from ISIS». Jerusalem Center for Public Affairs. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۹-۲۹. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  19. ↑ Thiessen, Marc A. (2011-12-08). "Iran responsible for 1998 U.S. embassy bombings". واشنگٹن پوسٹ. https://web.archive.org/web/20131203071522/http://articles.washingtonpost.com/2011-12-08/opinions/35285776_1_al-qaeda-sophisticated-bombs-nuclear-weapons. Retrieved on
    ۲۶ ستمبر ۲۰۱۴. 
  20. ↑ «U.S. District Court Rules Iran Behind 9/11 Attacks». PRNewswire. ۲۰۱۱-۱۲-۲۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۹-۲۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  21. ↑ Bush, George W. (2010). Decision Points. Crown Publishers, 413–414. “Israel's war against Hezbollah in Lebanon was another defining moment in the ideological struggle.” 
  22. ↑ Levitt, Matthew (2013). Hezbollah: The Global Footprint of Lebanon's Party of God. Georgetown University Press, 297. “Hezbollah created Unit 3800, a unit dedicated to supporting Iraq Shi'a terrorist groups targeting multinational forces in Iraq.” 
  23. ↑ Penney, Joe (5 October 2011). "The 'War on Terror' rages in the Philippines". Al Jazeera (Qatar). https://web.archive.org/web/20181225121400/https://www.aljazeera.com/indepth/inpictures/2011/10/2011104145947651645.html?xif=. 

    Abuza، Zachary (ستمبر ۲۰۰۵). «Balik-Terrorism: The Return of the Abu Sayyag» (PDF). Strategic Studies Institute. United States Army. دریافت‌شده در ۶ مئی ۲۰۱۵.
  24. ↑ «Jemaah Islamiyah». Mapping Militant Organizations. Stanford University. ۱۴ فروری ۲۰۱۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۶ مئی ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
    "Profile: Jemaah Islamiah". BBC (United Kingdom). 2 February 2012. https://web.archive.org/web/20181225121411/https://www.bbc.com/news/world-asia-16850706. 
  25. ↑ "Pakistan Taliban splinter group vows allegiance to Islamic State". روئٹرز. 18 November 2014. https://web.archive.org/web/20181225121325/https://www.reuters.com/article/us-pakistan-militants-is/pakistan-taliban-splinter-group-vows-allegiance-to-islamic-state-idUSKCN0J20YQ20141118. Retrieved on
    ۱۹ نومبر ۲۰۱۴. 
  26. ↑ «ISIS Now Has Military Allies in 11 Countries – NYMag». Daily Intelligencer. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۵ نومبر ۲۰۱۴. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  27. ↑ "Pakistani splinter group rejoins Taliban amid fears of isolation". روئٹرز. 12 March 2015. https://web.archive.org/web/20181225121327/https://www.reuters.com/article/us-pakistan-militants-alliance/pakistani-splinter-group-rejoins-taliban-amid-fears-of-isolation-idUSKBN0M81WF20150312. Retrieved on
    ۱۳ مارچ ۲۰۱۵. 
  28. ↑ «Obama vs ISIS: This time it's personal». The Daily Beast. ۲۲ اگست ۲۰۱۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۹ ستمبر ۲۰۱۴. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  29. ↑ Baker, Peter; Shear, Michael D. (22 August 2014). "U.S. weighs direct military action against ISIS in Syria". نیو یارک ٹائمز. https://web.archive.org/web/20181225121330/https://www.nytimes.com/2014/08/23/world/middleeast/obama-adviser-says-military-action-possible-against-isis.html. Retrieved on
    ۹ ستمبر ۲۰۱۴. 
  30. ↑ "French hostage beheading: France to boost Syria rebels". BBC News. 25 September 2014. https://web.archive.org/web/20181225121450/https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-29360788. Retrieved on
    ۲۸ ستمبر ۲۰۱۴. 
  31. ↑ ۳۱.۰ ۳۱.۱ "Islamic State Allies In Egypt Say They Killed American Oil Worker William Henderson". The Huffington Post. 1 December 2014. https://web.archive.org/web/20181225121356/https://www.huffingtonpost.com/2014/12/01/william-henderson-oil-worker-killed_n_6246202.html?ec_carp=4993617726201556178. Retrieved on
    ۶ دسمبر ۲۰۱۴. 
  32. ↑ "Islamic State Kassig murder: Western jihadists probed". BBC.com. 17 November 2014. https://web.archive.org/web/20181225121341/https://www.bbc.com/news/world-middle-east-30080874. Retrieved on
    ۱۷ نومبر ۲۰۱۴. 
  33. ↑ "Kayla Mueller, American ISIL hostage, is dead", Al Jazeera America, 10 February 2015
  34. ↑ "Egypt 'bombs IS in Libya' after beheadings video". BBC News. 16 February 2015. https://web.archive.org/web/20181225121346/https://www.bbc.com/news/world-middle-east-31483631. Retrieved on
    ۱۶ فروری ۲۰۱۵. 
  35. ↑ «Key al-Qaeda figure Muhsin al-Fadhli killed in U.S. airstrike in Syria — Pentagon». BNO News. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۱ جولائی ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  36. ↑ «Has ISIS Lost Its Head? Power Struggle Erupts with Al-Baghdadi Seriously Wounded». The Daily Beast. ۱۰ مئی ۲۰۱۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۱۱ مئی ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  37. ↑ «Report: A former physics teacher is now leading ISIS – Business Insider». Business Insider. ۲۳ اپریل ۲۰۱۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۵ جون ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  38. ↑ "ISIS' Abu Alaa al-Afri killed alongside dozens of followers in air strike – Daily Mail Online". Mail Online (London). 13 May 2015. https://web.archive.org/web/20181225121404/https://www.dailymail.co.uk/news/article-3080090/Islamic-State-s-second-command-killed-alongside-dozens-followers-coalition-air-strike-Iraqi-mosque.html. Retrieved on
    ۲۵ جون ۲۰۱۵. 
  39. ↑ Matt Bradley and Ghassan Adnan in Baghdad, and Felicia Schwartz in Washington (10 November 2014). "Coalition Airstrikes Targeted Islamic State Leaders Near Mosul". WSJ. https://web.archive.org/web/20181225121408/https://www.wsj.com/articles/u-s-airstrikes-in-iraq-raise-questions-over-islamic-state-leader-1415540605. 
  40. ↑ Alessandria Masi (۱۱ نومبر ۲۰۱۴). «If ISIS Leader Abu Bakr al-Baghdadi Is Killed, Who Is Caliph Of The Islamic State Group?». International Business Times. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۵ جون ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  41. ↑ «Militant commander Hafiz Saeed killed in Khyber blast». ARY NEWS. ۱۷ اپریل ۲۰۱۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۲-۱۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  42. ↑ «Uzbek militants in Afghanistan pledge allegiance to ISIS in beheading video». khaama.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۵ جون ۲۰۱۵. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  43. ↑ «IMU announces death of emir, names new leader». The Long War Journal. ۴ اگست ۲۰۱۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۲-۱۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  44. ↑ جیمز کیرول. «بش د‏‏ی صلیبی جنگ» (به انگریزی). نامعلوم پیرامیٹر دا |separator= نظر انداز کردا (کمک)
  45. ↑ "Robert Fisk: Even I question the 'truth' about 9/11"، روزنامہ انڈیپینڈنٹ، http://news.independent.co.uk/fisk/article2893860.ece. 
  46. ↑ WSWS 14 اگست 2007ء، "Afghanistan: mounting attacks on US/NATO troops "
  47. ↑ youtube "130 degree AC"
  48. ↑ wsws, "The “left” and the US military offensive in Afghanistan"
  49. ↑ روحللہ انواری (20 فروری 2011ء). "Joint NATO forces have killed 64 civilians, Afghans say". ٹورانٹو سٹار. https://web.archive.org/web/20181225121438/https://www.thestar.com/news/politics/2011/02/20/joint_nato_forces_have_killed_64_civilians_afghans_say.html. Retrieved on
    ۲۱ فروری ۲۰۱۱. 
  50. ↑ گارڈین، 2 جون 2008ء، "US accused of holding terror suspects on prison ships"
  51. ↑ روزنامہ انڈیپنڈنٹ، 12 دسمبر 2007، Archived 2007-12-13 at the وے بیک مشین "CIA waterboarding 'broke suspect after 35 seconds'"
  52. ↑ wsws 24 دسمبر 2007ء، "A criminal conspiracy White House, CIA hid torture tapes from 9/11 Commission"
  53. ↑ WSWS 7 اگست 2007ء، "Red Cross confirms Bush administration, CIA used torture in interrogations"
  54. ↑ نیویارک ٹائمز،21 مئی 2008ء، "Report Details Dissent on Guantánamo Tactics"
  55. ↑ گلوب تے میل، 16 اپریل 2009ء، "Obama shields CIA interrogators from charges"
  56. ↑ AFP, "ACLU seeks information on Bagram airbase"
  57. ↑ "Terror suspect claims abuse by British officer". گارجین. 17 اگست 2011ء. https://web.archive.org/web/20181225121333/https://www.theguardian.com/uk/2011/aug/17/torture-suspect-claims-abuse+. Retrieved on
    ۱۸ اگست ۲۰۱۱. 
  58. ↑ انپنڈنٹ، 12 جولائ‏ی 2009ء، "MoD may face hundreds of new torture claims"
  59. ↑ انڈپنڈنٹ 1 جنوری 2010ء، "Exclusive: Secret Army squad 'abused Iraqis'"
  60. ↑ انڈپنڈنٹ، 11 جون 2010ء، "Hoon: I did not know British troops hooded Iraqi prisoners"
  61. ↑ رجسٹر، 30 اپریل 2009ء، "Torture case against Boeing subsidiary resuscitated: Court rejects Bush, Obama state secrets gambit"
  62. ↑ WSWS 6 اگست 2007ء، "Congress authorizes vast expansion of domestic spying"
  63. ↑ WSWS 17 اگست 2007ء، "A travesty of justice: Jose Padilla found guilty"
  64. ↑ Democracy now! 17 اپریل 2006ء، Archived 2007-11-15 at the وے بیک مشین "Jailed Palestinian Professor Sami Al-Arian to Be Deported After Prosecutors Fail to Convict Him on a Single Charge"
  65. ↑ David Cole, Less safe, Less free, The New Press, 2007
  66. ↑ دا رجسٹر، 6 مارچ 2008ء، "Caution – FBI fit-ups of Muslim patsies in progress Loose-tongued loser tagged with international terrorizing"
  67. ↑ ٹورانٹو سٹار، 1 نومبر 2007ء، "Walkom: Jabarah case still a mystery"
  68. ↑ دتی نیشن، 19 ستمبر 2007ء، "Senate Fails on Habeas Corpus"
  69. ↑ WSWS، 12 مئی 2007ء، "Canada’s Supreme Court authorizes secret trials and arbitrary, indefinite detention "
  70. ↑ انسداد دہشت گردی قانون، ترمیم، 1999
  71. ↑ WSWS 16 اگست 2007ء، "Bush to brand Iranian force as “terrorist” "
  72. ↑ WSWS 18 اگست 2007ء، "نیو یارک ٹائمز on Iran: Neo-colonialism with a liberal twist"
  73. ↑ WSWS، 22 اگست 2007ء، "نیو یارک ٹائمز calls for escalation of the “good war” in Afghanistan"
  74. ↑ دتی رجسٹر 7 ستمبر 2007ء "Renewing the mythology of the London ricin cell "
  75. ↑ wsws 19 جون 2008ء، "نیو یارک ٹائمز covers up for “confused” US military torturers"
  76. ↑ [۱] "Konami cancels Six Days in Fallujah video game"
  77. ↑ [۲] Archived 2010-02-08 at the وے بیک مشین, "Sunrise Over Fallujah"
  78. ↑ کاؤنٹرپنچ، 31 اگست 2007ء، Archived 2007-10-18 at the وے بیک مشین "The Democrats and the War, By JOHN WALSH"
  79. ↑ wsws 16 نومبر 2007ء، "Congressional Democrats resume phony “antiwar” votes"
  80. ↑ WSWS 28 جولائ‏ی 2007ء، "Haneef “terrorism” charges dropped: a debacle for the Australian government"
  81. ↑ WSWS, 25 ستمبر 2007ء، "Britain: Youth convicted under antidemocratic terrorism acts"
  82. ↑ گارڈین، 23 اکتوبر 2007ء، "Student jailed for promoting terrorism"
  83. ↑ روزنامہ انڈیپنڈنٹ، 8 نومبر 2007ء، Archived 2007-11-12 at the وے بیک مشین "UK woman found guilty of terror offences"
  84. ↑ wsws 24 اپریل 2008ء، "US student held in solitary confinement on terrorism charges"
  85. ↑ روزنامہ انڈیپنڈنٹ 2 مارچ 2008ء، "'Harry's War': The ugly truth"
  86. ↑ ٹورانٹو سٹار، 25 ستمبر 2007ء، " Thomas Walkom: Terror trial proceedings troubling--Bizarre allegations about Toronto 18, unorthodox decisions are raising questions about Crown's case"
  87. ↑ تورانتو ستار، 26 ستمبر 2008ء، "Terror verdict bad news for rest of Toronto 18"
  88. ↑ گلوب تے میل، 18 نومبر 2009ء، "Canada handed over innocent Afghans to torture, diplomat tells Commons committee "
  89. ↑ Suddenly, Western "Regime-Changes" Keep Failing
Search Wikimedia Commons وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: دہشت خلاف جنگ

سانچہ:القاعدہ

سانچہ:سرد جنگ دے بعد ایشیائی تنازعات سانچہ:سرد جنگ دے بعد افریقی تنازعات

"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=دہشت_خلاف_جنگ&oldid=672520" توں لیا