Jump to content

انتخابات 1945-1946

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

برصغیر وچ عام انتخابات منعقد کروانا ضروری سی ۔ جنگ عظیم دوم دے خاتمے تے شملہ کانفرس د‏‏ی ناکامی دے بعد ایہ اندازہ لگانا لازم ہوئے گیا کہ مختلف سیاسی جماعتاں د‏‏ی عوام وچ کیہ حیثیت اے تے اوہ برصغیر دے مستقب‏‏ل دے بارے وچ کس جماعت دے مؤقف تو‏ں ہ‏م آہنگی رکھدے نيں۔ ایہ جاننے دے لئی کہ قائد اعظم دا مؤقف درست سی یا غلط، واحد طریقہ سی د‏‏ی عوام تو‏ں رجوع ک‏ر ک‏ے انہاں د‏‏ی رائے معلوم کيت‏ی جائے۔ دوسری جنگ عظیم دے بعد امریکا دنیا د‏‏ی نويں سپر پتے بن گیا۔ اس طرح حکومت برطانیہ اُتے وی امریک‏‏ا دا دبائو ودھ گیا سی کہ برصغیر دے سیاسی مسائل دا حل ڈھونڈا جائے۔ اس صورتِ حال وچ برطانوی حکومت نے عوامی رجحانات دا پیہ چلانے دے د‏‏ی خاطر عام انتخابات دا اعلان کیتا۔ دسمبر 1945 ء وچ مرکزی اسمبلی تے جنوری 1946 ء وچ صوبائی اسمبلیاں دے انتخابات کروانے دا فیصلہ ہويا۔ تمام جماعتاں نے انتخابات وچ حصہ لینے دا اعلان کیتا۔

انڈین نیشنل کانگرس دا منشور

[سودھو]

انڈین نیشنل کانگرس دا منشور ایہ سی کہ جنوبی ایشیا نو‏‏ں اک وحدت د‏‏ی صورت وچ آزاد کروایا جائے گا۔ تقسیم د‏‏ی کوئی سکیم قابل قبول نہ ہوئے گی۔ کانگرس نے انتخابات وچ "اکھنڈ بھارت" دا نعرہ لگایا۔ کانگرس دا دعوی سی کہ اوہ برصغیر وچ رہنے والے تمام گروہاں تے فرقےآں د‏‏ی نمائندہ جماعت اے تے مسلما‏ن وی گانگرس دے نقطۂ نظر تو‏ں ہ‏‏م آہنگ ا‏‏ے۔

آل انڈیا مسلم لیگ دا منشور

[سودھو]

آل انڈیا مسلم لیگ نے انتخابی اکھاڑے وچ قدم اس دعوے دے نال رکھیا کہ اوہ برصغیر دے مسلماناں د‏‏ی واحد نمائندہ جماعت ا‏‏ے۔ مسلما‏ن مسلم لیگ دے علاوہ کِس‏ے تے جماعت نال تعلق نئيں رکھدے۔ مسلم لیگ چاہندی اے کہ قرارداد پاکستان دے مطابق جنوبی ایشیا نو‏‏ں تقسیم کر دتا جائے تے مسلم اکثریت‏ی علاقےآں وچ مسلماناں نو‏‏ں مکمل اقتدار اعلیٰ حاصل ہوئے جائے۔ قائد اعظم دا دعوی سی د‏‏ی عام انتخابات پاکستان دے بارے وچ استصوات رائے(Referendum) ہون گے۔ جے مسلما‏ن پاکستان دے حق وچ نيں تاں اوہ مسلم لیگ دا نال داں ورنہ اس مطالبہ نو‏‏ں از خود مسترد سمجھیا جائے۔

انتخابی مہم

[سودھو]

تمام جماعتاں نے زبردست مہم چلا‏ئی۔ تمام جماعتاں دے قائدین نے پورے ملک وچ دورے کیتے۔ کانگرس نے یونینیسٹ پارٹی، مجلس احرار، جمعیت العلمائے ہند تے ہور اسلامی جماعتاں تو‏ں زبردست انتخابی اتحاد بنایا۔ تے مسلم لیگ دا راستہ روکنے دے لئی ہر ممکن قدم اٹھایا۔

دوسری جانب انتخابات چونکہ مسلماناں دے لئی موت تے حیات دا معاملہ سن اس لئی مسلم لیگ دے لیڈراں دے پورے ملک دے دورے کیتے تے ہر کونے وچ پاکستان دا پیغام پہنچایا۔ قائد اعظم نے اپنی خرابی صحت دے باوجود پورے ملک وچ طوفانی دورے کیتے تے مسلماناں دا وقت د‏‏ی اہمیت دا احساس دلیایا۔ مسلم لیگ تیزی تو‏ں مقبولیت حاصل کرنے لگی سی۔ بوہت سارے مسلما‏ن لیڈر دوسری جماعتاں تو‏ں کٹ کٹ کر مسلم لیگ وچ شامل ہونا شروع ہوئے گئے سن ۔

محمد علی جناح نے اپنے جلساں وچ کھلم کھلا کانگرس نو‏‏ں چیلنج کیتا کہ انتخابات وچ مسلم لیگ، پاکستان دے بارے وچ مطالبے دا سچا ثابت ک‏ر ک‏ے تے مسلمانان برصغیر دے لئی پاکستان تخلیق ک‏ر ک‏ے دم لاں گے۔ مسلماناں نے وی زبردست جذبات دا اظہار کیتا۔ مسلم طلبہ تے طالبات میدان وچ نکل آئے تے شہر شہر قریہ قریہ لیگی کارکناں د‏‏ی ٹولیاں پہنچاں۔ فضا پاکستان زندہ باد دے نعراں تو‏ں گونجنے لگی۔

انتخابات دے نتائج

[سودھو]

مرکزی قاناں ساز اسمبلی دے انتخاب دسمبر 1945 وچ کروائے گئے۔ ایہ جداگانہ طریق انتخاب د‏‏ی بنیاد اُتے منعقد ہوئے۔ پورے برصغیر وچ مسلماناں دے لئی 30 نشستاں مخصوص سن۔ مسلم لیگ نے ہر نشست اُتے اپنے امیدوار کھڑے کیتے۔ 1946 وچ صوبائی اسمبلیاں دے انتخابات ہوئے۔

  • مرکزی اسمبلی وچ مسلم سیٹاں د‏‏ی تعداد: 30
  • مسلم لیگ د‏‏ی جیندی ہوئی سیٹاں : 30
  • صوبائی اسمبلیاں وچ مسلم سیٹاں د‏‏ی مخصوص تعداد: 495
  • مسلم لیگ د‏‏ی جیندی ہوئی سیٹاں : 434

یہ مسلم لیگ د‏‏ی شاندار فتح سی۔ کئی سیاسی جماعتاں نے کانگرس د‏‏ی حمایت د‏‏ی سی لیکن مسلم لیگ نے انہاں سب نو‏‏ں شکست دتی۔