بھارت دی آزادی دی تحریک

بھارت دا آزادی سنگرام جاں بھارت دی آزادی تحریک جاں بھارت دی قومی مکتی انقلاب 19ویں اتے 20ویں صدی دوران واپرے جگ دے اہم انقلاباں وچوں اک اے۔ اس دے نتیجے وجوں 15 اگست 1947 نوں بھارت وچوں برطانوی راج دا انت ہو گیا اتے پنڈت جواہر لال نہرو دی اگوائی ہیٹھ بھارت سرکار ولوں دیس دی واگڈور سنبھالن نال بھارت دے قومی راج دا قیام ہوئی۔

نوآبادیاتی ہندوستان

نوآبادیاتی ہندوستان دے شاہی وجود
ولندیزی ہند	1605–1825
ڈینش۔ ناروے ہند	1620–1869
فرانسیسی ہند	1769–1954
پرتگیزی ہند (1505–1961)
ہندوستان گھر	1434–1833
پرتگیزی ایسٹ انڈیا کمپنی	1628–1633
برطانوی ہند (1612–1947)
برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی	1612–1757
کمپنی راج	1757–1858
برطانوی راج	1858–1947
برما چ برطانوی راج	1824–1948
نوابی ریاستاں	1721–1949
تقسیم ہند	1947

تحریک آزادی ہند (Indian independence movement) خیالات اورسرگرمیوں پر مبنی ایسی تحریک تھی جو پہلے ایسٹ انڈیا کمپنی (1757ء - 1858ء) اور بعد میں برطانوی راج (1858ء - 1947ء) سے آزادی کی جدوجہد میں سرگرم تھی۔

بھارت دی آزادی تحریک دکھن ایشیا وچوں (پہلاں ایسٹ انڈیا کمپنی دے روپ وچ اتے پھر برطانوی امپیریئل اتھارٹی وجوں) انگریزی راج دا انت کرن لئی قومی اتے علاقائی پدھر تے ویلے ویلے اٹھیاں بغاوتاں، اندولناں اتے سکھشی اپرالیاں دا، جاگرتی اتے پنر-جاگرتی لہراں دا، آپمہارے اتے متحد طور تے، عام طور تے اہنساوادی اتے کدے کدے ہتھیاربند تحریک سی۔

بھارت دا آزادی سنگرام سیاسی سنگٹھناں، فلسفی قوماں اتے اندولناں ورگے اوہناں کئی کھیتراں نوں درساؤن والی خیال اے جہناں دا سانجھا نشانہ دکھنی ایشیا دے حصیاں وچوں پہلے دور وچ کمپنی (ایسٹ انڈیا کمپنی) حکومت، اتے مگرلے دور وچ برطانوی راج نوں ختم کرنا سی۔ اس دوران بڑے سارے قومی اتے علاقائی، متحد اتے آپمہارا، پرامن اتے ہتھیاربند تحریک، جھڑپاں اتے اپرالے دیکھن نوں ملدے ہن اتے اسنوں دنیا دا سبھ توں وڈا عوامی تحریک کیہا جا سکدا اے۔ انگنت انقلاب کاریاں نے اپنی ہونی دے آپ نرماں بنن لئی اس وچ یوگدان پایا۔

پہللیاں بغاوتاں

بھارت وچ بستیکرن دے خلاف پہلے ودروہ پوربی بھارت دے آدواسی قبیلیاں وچوں ابھرے۔ 1763تک1856 تک سینکڑے نکیاں نکیاں بغاوتاں دے علاوہ چالی توں ودھ وڈیاں بغاوتاں ہو چکیا سن۔ سنتھال ہیرو بابا تلکا ماجھی اتے اس دے ساتھیاں نے نے 1789 وچ انگریزاں دے خلاف ہتھیار چکّ لئے سن اتے کئی ہفتیاں تک انگریز سپاہیاں نوں جنگل وچ نہیں سی وڑن دتا۔ پہلے متحد اگروادی تحریک بنگال وچ سن، لیکن بعد وچ اوہ نوگٹھت انڈین نیشنل کانگرس (آئی این سی) وچ مکھدھارا دے تحریک دے روپ وچ سیاسی رنگ سٹیج اتے نطر آئے۔ پرمکھ اداروادی لیڈر صرف اپنے لئی بھارتی شہری سیوا امتحان وچ بیٹھن دے مول حق دی منگ لئی اتے بھارت دے لوکاں لئی ہور مکھ طور تے معاشی حقاں لئی آواز بلند کردے سن۔ 20 ویں صدی دےشروعاتی حصہ وچ لال، بال، پال، اروند گھوش اتے وی او چدمبرم پلے ورگے لیڈراں ولوں پیش سیاسی آزادی دی سمت وچ اک ودھیرے ریڈیکل نظریہ ویکھن وچ آیا۔

حوالے

 ایہ اک نامکمل مضمون اے۔ تُسیں اس وچ وادھا کر کے وکیپیڈیا دی مدد کر سکدے او۔

باہرلےجوڑ

• Muslim freedom martyrs of India – TCN News
• Indian Government
• Timeline of Indian independence movement