ودھاتا سنگھ تیر
ودھاتا سنگھ تیر (1901–1972) اک پنجابی بولی دے شاعر سن اوہنان دا جم پنڈ گھگھروٹ ضلع راولپنڈی وچ اپنے نانکے گھر ہویا ۔اوہناں دے پیؤ دا ناں سردار ہیرا سنگھ پنج سی ۔گیانی ہیرا سنگھ درد آپدے ماما سن ۔اوہناں نے مڈھلی سکھیا اپنے ماما جی کولوں ہی حاصل کیتی ۔اوہناں دی شاعری دے موضوع دیس پیار، مذہبی اتے سماجی ودھیرے ہن ۔ اوہناں دیاں پرمکھ شعری رچناواں انیالے تیر، نویں نشانے، دور کوکاں، مٹھے میوے، گنگے گیت، دشمیش درشن اتے روپ رانی شکنتلا وغیرہ ہن ۔
شاعری نمونے[سودھو]
بھلیکھا
رات انھیری جھکھڑ جھلے، پت کھڑکے میں روواں ۔
اسل-وٹّ بھناں تے لچھاں، اٹھ اٹھ پئی کھلوواں ۔
اپنے ہی پرچھاویں دا جاں، پئے جھاؤلا آ کے ۔
سمجھاں آپے آ گئے نے اوہ، ودھ ودھ اگے ہوواں ۔
طوطا مجنوں
جنگل جوہ وچ ڈٹھا کوئی، رکھ دی اوٹ کھلوتا ۔
سوچوں پرے ہو گیا پریمی، مار عشقَ وچ غوطہ ۔
پریم لے وچ 'لیلاں لیلاں' آکھے، اک نے پچھیا ۔
ایہہ کی ؟ مجنوں ! کہن لگا، میں لیلیٰ دا ہاں طوطا ۔
'لٹّ پٹّ پنچھی' میں نہیں پڑھیا، دن لنگھاون والا ۔
بنا چوریؤں بنا پانیوں، اک وچ ہاں متوالہ ۔
اوہ تے میں اکو ہاں دوویں، دسن وچ ہاں وکھرے ۔
'لیلاں' میرے گل دی 'گانی'، لیلاں میری 'مالا' ۔
ساڈا چن
'چن اساڈا' دنیاں نالوں، وکھرا تے نورانی ۔
اس چن اگے ایہہ چن پھکا، پھردا جو اسمانی ۔
ایہہ اٹکواں، نمھا، ہوچھا، گھٹدا ودھدا رہندا ۔
تاہیئیں ساڈے نوری چن دا، ہو نہیں سکدا ثانی ۔
ساڈا چن ساڈے نیناں وچ، ایہہ امبر تے وسدا ۔
ساڈا چن چنناوے ہر شے، ایہہ پل دا پل لسدا ۔
ایہہ نت ساڈے چن دے کولوں، چانن لیندا منگواں ۔
ساڈا چن ٹکواں، اک رس اے، ایہہ چن اٹھ اٹھ نسدا ۔
اس چن دا چانن ہے پھکا، ساڈے چن دے اگے ۔
ایہہ چن ساڈے چن دے ساہویں، کال کلوٹا لگے ۔
ایہہ راتیں ہے روپ وکھاندا، دن نوں دسدا بھسا ۔
ساڈا چن ہر ویلے ہر وچ، چمکے تے جگ مگے ۔
ایہہ 'بجی' تے پھٹکیا ہویا، جوٹھا سوچ-وگچا ۔
اس دے نالوں چن اساڈا، پاک پوتر سچا ۔
جس اکھ نے ساڈا چن ڈٹھا، اوہ نہیں اس نوں تکدی ۔
اس چنے نالوں چن اساڈا، لکھ گناں اے اچا ۔
نوری اکھیاں والے اسنوں، تھکدے نہیں وڈیاندے ۔
جھوٹھے چن دے ویکھن ولوں، اکھیاں نت چراندے ۔
جس چن دا پرچھاواں ہے ایہہ، اس چن نوں اوہ ویکھن ۔
ٹچ سمجھن اسمانی چن نوں، اصلی چن جو پاندے ۔
اہیؤ ساڈا پیارا چن اے، ہور نہ بھاوے کوئی ۔
اس چن اندر وس کے سئیؤ، 'میں' ساڈی ہے موئی ۔
چن ساڈے وچ چمک رہا اے، نور نرے ہاں ہو گئے ۔
چن ول تکدی رچدی چن وچ، 'میں' ساڈی 'چن ہوئی' ۔