گیانی گرمکھ سنگھ مسافر
گیانی گرمکھ سنگھ مسافر.jpg) | |
| جنم: | 15 جنوری 1899 ادھوال ضلع کیمبلپر |
|---|---|
| موت: | 18 جنوری، 1976 نویں دلی |
| شہریت: | بھارتی |
| بولی: | پنجابی |
| مکھ کم: | 1 نومبر 1966 - 8 مارچ 1967، مکھمنتری، پنجاب (بھارت) |
| تحریک: | راشٹرواد |
گیانی گرمکھ سنگھ مسافر (15 جنوری 1899-18 جنوری، 1976) دا جم لہندے پنجاب دے کیمل پور ضلعے دے ادھوال ناں دے قصبے وچّ سردار سجان سنگھ دے گھر ہویا۔ گیانی گرمکھ سنگھ مسافر نوں ساہت تے سیاست دا سمیل منیا جاندا اے۔ ایہناں دے ابا جی کھیتی باڑی دے نال ساہوکارا کردے سن۔
سکھیا، نوکری اتے سیوا
[سودھو]اوہناں نے مڈھلی سکھیا پنڈ توں حاصل کیتی۔ مڈل دے امتحان دین لئی راولپنڈی جانا پیا۔ اتھوں جے. وی دا امتحان پاس کرکے 1918 'چ پہلاں ضلع بورڈ چکری دے سکول وچّ اتے پچھوں راولپنڈی ضلعے دے کہوٹا تحصیل دے کلر قصبے دے خالصہ ہائی سکول وچّ ماسٹر رہے۔ اس توں بعد ایس. وی. پاس کرکے بسالی وچّ ہیڈّ ورنیکولر ماسٹر دی نوکری شروع کیتی۔ 1930 وچّ اک سال لئی سری اکال تخت صاحب دے جتھیدار وجوں سیوا نبھائی۔[۱] اس توں علاوہ شرومنی گردوارہ پربندھک کمیٹی دے سیکٹری اتے شرومنی اکالی دل دے جنرل سیکٹری دی حثیت نال سیواواں نبھائیاں۔
جلھیاں والا باغ اتے ننکانہ صاحب دے خونی ساکیاں نے گیانی گرمکھ سنگھ نوں دھر اندروں جھنجوڑ دتا۔ 1922 وچّ ماسٹری دے کتے نوں چھڈّ کے گرودوارہ سدھار لہر وچّ کدّ پئے۔ 1922 وچّ 'گورو کا باغ' وچّ گرفتار ہوئے اتے جیل یاترا کیتی۔ وکھ-وکھ آزادی تحریکاں وچّ حصہ لین 'تے کئی وار جیل جانا پیا۔ آزادی توں پچھوں 1949 وچّ ایہناں دی سیوا نوں دیکھدیاں پنجاب صوبائی کانگرس دے پردھان چنیا گیا۔ گیانی گرمکھ سنگھ مسافر 1952 توں 1966 تکّ تنّ وار لوک سبھا دے میمبر وجوں چون جتے۔ 1968 توں 1976 تکّ دو وار راج سبھا دے میمبر چنے گئے۔ جدوں 1966 وچّ پنجابی صوبے دی ستھاپنا ہوئی تاں آپ جی پنجاب دے مکھ منتری بنے۔[۲] اوہناں نے کویتا لکھنی شروع کیتی تاں ناں دے نال تخلص وجوں 'مسافر' لکھنا شروع کر دتا۔ اوہ سیاست نالوں ساہت وچّ ودھ رچی رکھدے رہے۔
ساہت رچنا
[سودھو]ناولٹ
[سودھو]اوہناں دے نوں ناولٹ چھپے ملدے نیں
- صبر دے بان
- پریم-بان
- جیون-پندھن
- مسافریاں
- ٹٹے کھنبھ
- کاوَ-سنیہے
- سہج سیتی
- وکھرا وکھرا قطرہ قطرہ
- دور نیڑے
کہانی
[سودھو]- وکھری دنیاں
- آہلنے دے بوٹ
- کندھاں بول پئیاں
- ستائی جنوری
- اﷲ والے
- گٹار
- سبھ ہچھا
- سستا تماشہ
- اروار پار (ساہت اکیڈمی انعام نال اعزازیا)[۳]
جیونی ساہت
[سودھو]اوہناں دیاں لکھیاں تنّ جیونیاں اتے اک مختصر جیونی وی پرکاشت ملدی اے۔ اوہناں نوں انیکاں وکاری مان-سنمان وی ملے۔ گیانی جی نوں اکال چلانے توں پچھوں پدم وبھوشن نال سنمانت کیتا گیا۔[۴]
موت
[سودھو]ایہناں دی موت 18 جنوری 1976 نوں ہوئی۔
- ↑ Walia، Varinder (April 20، 2006). "A Giani، a Gurmukh and a Musafir". The Tribune. https://web.archive.org/web/20190107055317/https://www.tribuneindia.com/2006/20060420/aplus.htm#1. Retrieved on ۱۴ جون ۲۰۰۹.
- ↑ http://punjabassembly.nic.in/members/showcm.asp
- ↑ Official list of Awardees Sahitya Akademi website.
- ↑ «Padma Awards Directory (1954-2007)» (PDF). Ministry of Home Affairs. ۲۰۰۷-۰۵-۳۰. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۰۰۹-۰۴-۱۰. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۵-۱۵.