سید میر حسین
سید میر حسین پنجابی بولی دا اک قصہ گو شاعر سی ۔
جم تے جیون[سودھو]
سید میر حسین پنڈ دنجواں، تحصیل بٹالا، ضلع گرداس پور دا وسنیک سی، جس نے سنّ 1911 ء دے نیڑے-تیڑے باغِ محبت ناں تھلے سسی-پنوں دا قصہ لکھیا۔ کہن نوں تاں سسی دی کہانی اک پریم کہانی اے پر میر حسین نے اس دا پوری طرحاں روحانی رنگ دے کے اس نوں صوفی رنگ وچ رنگ دتا اے۔ اوہ خود اس نوں رمز بھری شاعری کہندا اے، جس نوں پڑھن نال شاناں والے مرتبے حاصل ہو سکدے نیں :
اے بھائی پڑھ اس قصے نوں،
جاں سمجھو افسانہ۔
سوچو کجھ مطلب اس دے،
ملن مراتب شاناں۔
سو ثابت ہویا کہ سسی-پنوں دے قصے دے روپ وچ ایہہ رمز بھری شاعری اے۔ اجیہا کرن واسطے میر حسین نے اس دی کہانی وچلے واقعےآں اتے پاتراں نوں وارث شاہی رنگ وچ رنگ دتا اے، جس نال سسی آدم جام دی دھی نہ رہِ کے روح دا نشان ہو نبڑی اے :
سنو حقیقت اس قصے دی،
سبھ تفصیل بیانوں۔
سسی روح انسان ایہی جو،
گوہر اے نورانی۔
آدم جام دھوبی سی پر اتھے دھوبی توں مراد اوہناں لوکاں توں اے، جنہاں دی صحبت وچ رہِ کے میل سیاہی سبھ اتر جاندی اے اتے انسان پاک روح بن کے نورو-نور ہو جاوے :
دھوبیاں کنو مراد جے صحبت،
ایسیاں لوکاں پاوے۔
جو دھوون سبھ میل سیاہی،
نورو نور ہو جاوے۔
- * *
عشقَ خزانہ لعلاں والا،
اس تھی ودھ ن کائی۔
کہہ گیا میر حسین بچارا،
پکی بات اہائی۔
جویں وارث شاہ نے اپنے قصہ ہیر لکھ کے انت وچ 'ہیر روح تے چاک قلبوت جانو' راہیں اس نوں انیوکتی دا روپ دے دتا اے، ٹھیک اسے طرحاں میر حسین نے وی کیتا اے۔
اس ناں نال ملدے-جلدے ناواں والے تناں کویاں دا پتہ وکھ-وکھ تذکرے دندے ہن۔ ایہہ ہن : میر حسین، مولوی محمد حسین اتے میاں حسین اتے ایہہ سارے 19ویں صدی دے ہی ہن۔ اگلی گلّ ایہہ اے کہ تناں نے اپنی شعری رچنا وچ 'حسین' اپ ناں ہی ورتیا اے۔ میاں حسین دیاں دو سی حرفیاں ملدیاں ہن جد کہ مولوی محمد حسین دیاں چھوٹیاں-وڈیاں کتاباں دی گنتی ستّ اے۔ اپروکت سید میر حسین دی باغِ محبت دی گلّ تاں پہلاں ہو ہی چکی اے۔ سو، نرنا اگلیری کھوج دا متھاج اے کہ ایہہ تنّ ناں اک ہی شاعر دے ہن جاں ایہہ وکھ-وکھ ہن۔